در اواسط قرن نوزدهم در غرب دیدگاه عمومی از «فلسفه علم» عبارت بود از استدلال منطقی از حقایق مشهود و تعمیم آنها. ارزیابی دوبارۀ دیدگاه مزبور در اوایل قرن بیستم، «فرضیۀ روش قیاس مبنی بر استدلال علمی» را مورد توجه قرار داد. در متدولوژی علم عصر جدید « تز ابطال پذیری» نقش مهمی ایفا نمود و بدنسان، علم آن بخش از قضیۀ تلفیقی دربارۀ دنیای واقعی تلقی شده است که الاصول بتواند به وسیلۀ مشاهدات تجربی ابطال گ...

ایده اسلامی‌سازی علم از مسایل مهم معرفتی کشورهای اسلامی است که ضیاءالدین سردار پاکستانی، در این زمینه به ارایه دیدگاه‌های جدیدی اقدام کرده است. در نظریه او نقد سکولاریسم و شرق شناسی غربیان جایگاه محوری دارد. او تعریفی از علم ارایه می‌دهد که آن را در یک سنت فرهنگی قرار داده و رجوع به سنت و قرآن و بازتعریف واژگان اساسی اندیشه اسلامی، چون توحید، را در دستور کار دارد و بر بازگشت به دیدگاه‌های متفکر...

پژوهش حاضر به تحلیل نقوش اسکناسهای پس از انقلاب اسلامی بر اساس رویکرد بازتاب در جامعه شناسی هنر اختصاص یافته است. این رویکرد به بررسی هرگونه تحولات اجتماعی و بازتاب آنها در آثار هنری می پردازد. بر این اساس، مسئله اصلی این است که تحولات اجتماعی پس از انقلاب اسلامی چه تأثیری بر شکلگیری و تنوع نقوش اسکناسها داشته و تا چه اندازه بازنمایی‌کننده این اتفاقات است. برای دستیابی به هدف پژوهش، نقوش 35دد ا...

سازمان، ابزاری جهت خدمت به اجتماع است. از این رو، تبیین وظایف و مسئولیت های آن در قبال اجتماع، امری ضروری است. ایجاد حوزه ای به نام مسئولیت اجتماعی سازمان و تبیین ابعاد آن، تلاشی به منظور تبیین این وظایف است. این مفهوم در غرب با تغییر مبانی فلسفی و دیدگاه دانشمندان نسبت به سازمان و محیط آن، تحولاتی داشته است. مسئولیت اجتماعی سازمان در بستر اندیشه غرب و متناسب با نیازهای جامعه غربی شکل گرفته و د...

با توجه به تحولات فن‌آورانه در آستانه قرن بیست و یکم، بررسی فرضیه‌های موجود دربارۀ اهمیت علم و فن‌آوری و سازوکار و روش‌های به کار گرفته شده برای ارزیابی میزان وابستگی اجتماعی ـ فرهنگی علم و فن‌آوری به جامعه، بسیار به موقع به نظر می‌رسد. انتقال این مهم به عهدۀ ماست. صرف‌نظر از اینکه ما این انتقالات را دوست داشته باشیم یا نه، اکثر آنها به طریقی خوب یا بد، مستقیم یا غیرمستقیم، با علم و فن‌آوری مرت...

سؤال اصلی این نوشتار این است که آیا دانش فقه اسلامی ماهیتاً ظرفیت ورود به عرصه نظام‌سازی را دارد؟ در صورت امکان نظام‌سازی فقهی، کیفیت آن چگونه خواهد بود؟ درک جامع از ابعاد و زوایای پدیده‌ها و موضوعات حقیقی، انتزاعی و واقعی یکی از الزامات مهم در مقوله نظام‌سازی است که علم فقه اگرچه در طول تاریخ حیات خود به شکل تام از آن بهره نجسته، لیکن با تفقد در مبادی تصدیقیه این علم و مبانی ذی‌نقش در هندسه معر...

شرح حال نگاری که با اندک تفاوتی در مفهوم، با نام های تراجم احوال، سرگذشتنامه¬نویسی، زندگی نامه¬نویسی، علم رجال، موالید و وفیات وغیره نیز شناخته می شود، در میان علوم اسلامی از جمله علوم و فنونی است که دارای پیشینه ای دیرین است و بخشی از علم تاریخ به شمار می¬آید. این علم دارای شاخه¬های متعددی است که یکی از آن¬ها علم شرح¬حال¬نگاری عمومی می¬باشد. پیدایش شرح¬حال¬نگاری و سیر تحوّل و تطوّر شرح¬حال¬نگاری...

پی‌ بردن به اخلاق و شخصیت آدمی از طریق مشاهدة‌ ظواهر جسمانی او، موضوع علم فراست یا دانش قیافه‌شناسی است که گروهی از متقدّمان و متأخّران دربارة آن سخن گفته‌اند، از جمله بقراط سده‌ها قبل از میلاد به این موضوع توجه کرده است؛ امّا تا پیش از ارسطو فراست علمی مستقل و شناخته شده نبود. در منابع اسلامی از افلیمون یونانی به عنوان صاحب‌نظر در «علم فراست» نام برده‌اند. علم فراست از طریق ترجمة منابع یونانی، به...