قاضی عبدالجبار گرچه به عنوان متکلم معتزلی مشهور است، با توجه به نظرات اخلاقی او در کتب کلامی بی شک می توان او را یک فیلسوف اخلاق نیز نامید. در این مقاله ما در صدد هستیم تا نظرات اخلاقی او را در باب اخلاق هنجاری و فرا اخلاق بیان کنیم. عبدالجبار یک فیلسوف اخلاق عقل گرا است که منشأ الزامات اخلاقی را عقل دانسته و درستی و نادرستی اعمال را به وسیله عقل قابل کشف می داند. او یک ذات گراست یعنی درستی و ن...

جریان های فضایی و تعاملات بخشی بین شهر و روستا به شکل پیوندهای روستایی-شهری، نقش بسیار مهمی در توازن شهر و روستا و توسعه یکپارچه ناحیه ای دارد. شبکه های اجتماعی و مهاجرتی از جمله عواملی هستند که می توانند پیوندهای مذکور را به منظور کاهش فقر و شکاف روستایی- شهری تقویت کنند. پژوهش حاضر، با هدف بررسی نقش مهاجران روستایی ساکن شهرها در تقویت پیوندهای روستایی- شهری و توسعه اقتصادی و اجتماعی نواحی روس...

از آغاز پیدایش سینما به عنوان ابزاری جدید و تأثیرگذار در بیان احساسات، عواطف، اندیشه و طرز تلقّی انسان معاصر، مسألۀ اقتباس از داستان های نویسندگان جدید و قدیم، مشهور و غیر مشهور، دستمایۀ ساخت فیلم های سینمایی قرار گرفته است. این نوع استفاده از ادبیّات در سینما، علاوه بر ایجاد زمینۀ داستانی برای ساخت فیلم های سینمایی، امکان معرّفی ادبیّات و فرهنگ هر کشور را به سایر ملل فراهم ساخته است. در این راستا،...

این پژوهش، سخنان اهل بیت علیهم السلام را در مباحث اعجاز قرآن محور قرار داده است؛تا در این راستا جنبه هایی از اعجاز این کتاب شریف مورد بررسی قرار گیرد. در باب اعجاز قرآن سوالاتی مطرح است؛ از جمله این که راز تنوع معجزات پیامبران در چیست؟تفاوت قرآن با معجزات سایر پیامبران به چه جهت است؟ چگونه می توان اعجاز قرآن را به اثبات رساند؟ قرآن از چه جهاتی معجزه است؟ پاسخ به این پرسش ها چارچوبه این پژوهش را...

دانش وجوه قرآن از شاخه های علم لغت و تفسیر قرآن است که به بررسی دلالت های متعدد واژگان در بافت کلام وحیانی قرآن می پردازد، و از همان ابتدای ظهور اسلام، بخش مهمی از تلاش صحابه و تابعین برای کشف معانی واژگان قرآن و ترکیبهای آن بوده است؛ از این رو توجه به این پژوهش کهن، در شناخت معانی کلمات قرآن ضرورت دارد؛ البته این توجه به معنای پذیرفتن کامل یا اصالت بخشیدن به طور تام به این دانش نیست؛ زیرا صحت ...

حافظ شیرازی یکی از محبوب­ترین شاعران پارسی­زبان است. این محبوبیت در گرو زبدگی اشعار او و به اوج رساندن معنا و صورت در خلق شعر است. وی معانی بلند را از مبانی دینی و عرفانی و مضامین متعالی را از شاعرانی چون سنایی، عطار، مولوی، عراقی، سعدی و دیگر شعرای بزرگ فارسی­زبان گرفته و در صورت­آرایی کسانی چون خاقانی را الگو قرار داده ­است و شعر را به پایگاهی رسانده­ که دستیابی بدان محال شده ­است. یکی از ویژ...

چکیـده بی تردید عارف برای انتقال تجربیّات باطنی و ابلاغ پیام های متعالی خود، از همه شگردهای زبانی و بلاغی بهره می برد. در این زمینه، علم معانی به دلیل آنکه بیشتر به ظرایف و ظرفیّت های درونی سخن می پردازد، می تواند از کارآمدترین ابزارهای بلاغی، برای بررسی و تحلیل متون عرفانی باشد. اما سهم این بخش از تحقیقات عرفان پژوهی، بسیار محدود و اندک است. با توجه به قابلیّت های این علم در زمینه کشف دقایق ...