نشانه‌شناسی رویکردی علمی برای مطالعه و تفسیر نشانه‌ها است. پژوهش از دیدگاه علم نشانه‌شناسی و با کاربست نظریات‌ فردینان‌دو سوسور، چارلز سندرس پیرس و امبرتو اکو به بررسی مفهوم عناصر به‌کاررفته در فضای ورودی خانه‌های قاجار قزوین می‌پردازد. فرض ‌است که در بررسی هر جز از فضای ورودی خانه، آنچه تبدیل به نشانه گشته حاصل ساختارهای ذهن انسان و متأثر از ساختارهای اجتماعی و فرهنگی بوده‌است. بدین ترتیب لزوم...

از مهمترین عناصر شناخت هر فرهنگی، شیوة معماری بومی و مرسومِ آن است. در این پژوهش قسمتی از ساختار ساده اما با شکوه ایران‌زمین در دامنه­‌های زاگرس (منطقۀ هورامان) با خصوصیات خاص و هویت پنهان خود در زمینۀ معماری و بافت کالبدی روستایی، به‌عنوان ساختاری ویژه و حاصل تلاقی انسان، فرهنگ و طبیعت، مورد بررسی قرار گرفته است. روش انجام پژوهش، توصیفی-تحلیلی مبتنی بر بررسی اسنادی و بازدید میدانی است. یافته‌­ه...

با مطرح شدن نظریه‌های شهر پایدار، شهر اکولوژیکی، بوم شهر، شهر هوشمند و شهر سبز در دهه‌های اخیر، توجه ویژه به طراحی سازگار با طبیعت، پایداری اکولوژیکی و مسائل اقلیمی مد نظر طراحان و برنامه‌ریزان شهری قرار گرفته است؛ تحقیق حاضر با هدف تبیین معیارهای کالبدی موثر بر آسایش حرارتی فضاهای باز شهری و خرد اقلیم تدوین گردیده و بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، به استخراج مولفه‌های فرم شهری تا...

خوانش فضا همچون متن، وابسته به جریانی دوسویه است که در یک سوی آن شناخت فضاهای تفریحی و تقاضا های موجود در آن و در سوی دیگر درک و سنجشی ژرفانگر پیرامون فضای مربوطه، قرار دارد. از آنجا که انتخاب محل تأثیرات عمیقی در موفقیت و بقای یک طرح دارد، لذا کلیه ضوابط می ­بایست دقیقاً شناسایی و در رابطه با یکدیگر مورد ارزیابی قرار گیرند. در بررسی ­های مکان­ یابی ضوابط کالبدی به عنوان عوامل به هم پیوسته تأثیر...

یکی از عناصر مهم کالبدی در شهرهای ایرانی – اسلامی بازارها هستند که از قدمت طولانی برخوردار بوده و نقش مهمی در ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرها ایفا نموده‌اند. در جغرافیای شهری ایران شهر و بازار از پیوندهای عمیقی برخوردار هستند. این عنصر از گذشته تابحال علاوه بر کارکردهای اقتصادی و تأمین بخش زیادی از کالاها و خدمات مورد نیاز مردم فضای مهمی برای تعاملات اجتماعی محسوب گردیده و همواره در طول روز پذیر...

پایداری محیطی منطقه های شهری وابسته به تعاملات اعتلایی عناصر کالبدی شهر با بستر طبیعی محل استقرار آن است. پایداری بوم سیستم های محیطی نیازمند همزیستی متعاملانه، متعادلانه و استعلایی عناصر محیط با محیط های بزرگتر از خود است. با رشد روزافزون منطقه های شهری، نواحی بیشتری از سیمای سرزمین های طبیعی جزو محدوده های شهری واقع می شوند، و ابقاء ویژگی های زیستی آنها می طلبد روندهای بوم شناختی و محیط زیستی...

تأکید بر شکل تاریخی شهر و توجه به ویژگی های کالبدی آن ، بدان علت است که بافت شهری را می توان بازتاب ساختار اجتماعی در جامعه ی شهری دانست . در واقع، از طریق اتخاذ رویکرد تحلیل شکل شهر و بررسی کالبدی آن ، فهم و تحلیل مناسبات شهرنشینی و اوضاع و احوال اجتماعی حاکم برشهر در یک دوره ی تاریخی تسهیل می شود . به طور کلی ، فضا و کالبد شهر و نظام اجتماعی حاکم بر آن در تعامل مستقیم با یکدیگر قرار دارند. هم...

در سال‌های اخیر، توجه به ابعاد معنایی در کنار ابعاد کالبدی مطرح بوده است؛ به‌ طوری‌که از نظر بسیاری از صاحب‌نظران، نادیده انگاشتن این ابعاد باعث کاهش کیفیت فضاهای زندگی شده است. یکی از مفاهیمی که در اغلب مواقع، وجود نگاه ساده‌انگارانه باعث فراموشی ابعاد معنایی آن شده، مفهوم «آستانه» است. «آستانه» به عنوان یک مفهوم یا تنها یک کالبد، می‌تواند طیف وسیعی از معانی مرتبط با فضا و مکان را در برگیرد، ک...

محدوده مرکزی شهرها که گنجینه‌ای گرانبها از تاریخ و فرهنگ جامعه را در خود جای داده‌اند، مقاصد مهمی در جذب گردشگر محسوب می‌شوند. با‌توجه به رابطه متقابل میان توسعه گردشگری و باززنده‌سازی بافت‌های تاریخی، بهره‌برداری از میراث فرهنگی و تاریخی دربردارندة منافع بسیاری در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی برای جوامع عرضه‌کنندة آنهاست. این مقاله بر ‌آن است تا ضمن بررسی آثار مثبت و منفی توسعه ...

یکی از عناصر مهم کالبدی در شهرهای ایرانی – اسلامی بازارها هستند که از قدمت طولانی برخوردار بوده و نقش مهمی در ساختار اقتصادی و اجتماعی شهرها ایفا نموده‌اند. در جغرافیای شهری ایران شهر و بازار از پیوندهای عمیقی برخوردار هستند. این عنصر از گذشته تابحال علاوه بر کارکردهای اقتصادی و تأمین بخش زیادی از کالاها و خدمات مورد نیاز مردم فضای مهمی برای تعاملات اجتماعی محسوب گردیده و همواره در طول روز پذیر...