وجود یک حس مشترک در همه انسان‌ها در گستره تاریخ، ادیان توحیدی را بر آن داشته است که با اندیشه‌های عقلی، خداشناسی و خداجویی فطری را مستدل نمایند. این تلاش در غرب به برهان اجماع عام و در فضای اندیشه اسلامی به برهان فطرت مشهور است. این تحقیق بنیادی با روش تحلیلی ـ تطبیقی، در پی پاسخ‌گویی به این سؤال است: آیا می توان ادعا نمود برهان اجماع عام و برهان فطرت تقریرهای متفاوت از یک استدلال به‌شمار می‌آی...

فرهنگ تحفه الاحباب حافظ اوبهی که در سال ۱۵۳۰م درزمینۀ لغت فرس اسدی طوسی تألیف شده است، یکی از سرچشمه های معتمد ادبی دربارۀ تاریخ ادبیات، به ویژه گردآوری و تحقیق اشعار و ابیات پراکندۀ فارس و تاجیک در سده های دهم و یازدهم میلادی به شمار می رود. اولین مقالۀ تحقیقاتی که عبدالرئوف فطرت براساس یکی از نسخه های قلمی این کتاب نوشته، تا به امروز اهمیت علمی خود را ازدست نداده است. در مقالۀ فطرت ملاحظه های...

مساله «سعادت» و «خوشبختی» از مسائل و موضوعات سرنوشت ساز و حیاتی برای هر انسانی است از این جهت که بداند اساساً خوشبختی چیست و راه رسیدن به آن کدام است؟ زیرا هر انسان به واسطه فطرت خود، همواره در جستجوی کمال مطلق است. ما در این پژوهش به طرح دیدگاه اسلام و مسیحیت از منظر کتب مقدس این ادیان، در خصوص مهمترین عوامل رسیدن به سعادت که تأثیری مستقیم در این مورد دارد و به طور مختصر به مقایسه ی این عوامل ب...

محمدتقی جعفری تبریزی معتقد است تنها کسی می تواند طعم واقعی معنای زندگی را بچشد که از خود طبیعی فاصله گرفته و به خود حقیقی نائل آید. او با الگو قرار دادن مذهب، عقل و فطرت آگاه، به معرفی حیات معقول می­پردازد و زیستن در حیات معقول را زیستن در حیات معنادار می­داند. اما فریدریش نیچه نظریه نیست­انگاری - خلق ارزش­های جدید و جایگزین کردن آنها به­جای ارزش­های گذشته - را در چهار عرصه مهم زندگی انسان­ها ب...

هدف پژوهش حاضر بررسی و مقایسه ساختار شخصیت انسان از دیدگاه علامه طباطبایی و فروید است. طرح این تحقیق، کیفی است. تحلیل محتوای آن قیاسی و با رویکرد توصیفی- تفسیری است برای جمع آوری اطلاعات، از بیست جلد کتاب های تفسیر المیزان، شیعه در اسلام، تعالیم اسلام، نهایت الحکمه و بدایه الحکمه و دیگر کتاب های انسان شناسی اسلامی و فلسفی، کتاب های فروید، روانشناسی و تعدادی مقالاتی که در این زمینه وجود داشته اس...

.

در مقاله حاضر نویسنده تلاش می کند با استناد به آیات قرآن کریم و نیز احادیث اهل بیت نقش معرفتی سختی ها در زندگی انسان را بیان نماید. فرضیه ای که در پژوهش حاضر مورد تحقیق قرار خواهد گرفت عبارت است از اینکه جهلی که انسان نسبت به خالق خود گرفتار می شود محصول غفلت از فطرت و صیانت آن است. نقش معرفتی شرور جهت احیاء شناخت فطری انسان نسبت به خداوند یکی از نتایج و کارکردهای شرور در زندگی انسان است. بر اس...

فطرت بخارایی از سران جنبش بیداری در آسیای مرکزی است که در بنیادگذاری نثر نوآیینِ فارسیِ تاجیکی نقش مهمی ایفا کرده است. وی اثری به نام مناظره تألیف کرده است که به لحاظ ساختار گفتگومحور، نخستین گام در نمایشنامه‎نویسی فارسیِ این منطقه به شمار می‎رود. نگارندگان، این اثر را با استفاده از الگوی «قابلیت‎های نمایشی گونۀ ادبی مناظرۀ منثور با رویکرد گفتگومحور» تحلیل کرده‎اند. گفتگو به عنوان وجه مشترک این دو...

خرافه عبارت است از باورهای باطل و بی اساس که فاقد مبنای علمی و عقلی می باشند. تجربه نشان داده در هر عصر خرافه وجود داشته اما هر بار با رنگ و نام دیگری ظهور یافته است از طرفی هر اندازه علم گرایی و استدلال در جامعه ای بیشتر حاکم شده دامنه خرافات در آن جامعه کمتر شده است، از آنجا که مرز بین خرافه و واقعیت کمرنگ شده و همچنین عقلانیت مقابل خرافه گری است لذا لازم است معیاری برای عقلانیت یافت شود تا ب...