قصیده عینیّه، منظومه علمی سرشار از عناصر شعری و ظرایف ذوقی در بیان احوال نفس است که نمودی برجسته از فلسفه باطنی ابن‏سینا به شمار می‏رود. وی با دستمایه‏ای از معرفت شهودی و اشراقی و حکمت ذوقی، به آفرینش این چکامۀ شگرف همّت گمارد تا مگر نفس را پس از هبوط، از وضع رقّت‏بار زمینی رهایی بخشد و به جایگاه بلند آسمانی‏اش بازگرداند، مشروط بر اینکه به زیور علم و عمل آراسته شده باشد. نویسنده در این مقاله می‏کو...

ترانه ها اشعار کوتاه و ساده ای هستند که برای اجرای موسیقایی سروده می شوند. تاریخ دقیقی برای ظهور ترانه و اولین سراینده یا سرایندگان آن نمی توان یافت. با این وجود دو دور? اشکانی و ساسانی را دوره های ابتدایی ترانه سرایی محسوب می کنند. امروزه با گسترش روزافزون رسانه های مختلف دیداری و شنیداری و توجه به موسیقی، ترانه به یک ژانر فرهنگی و هنری قدرتمند تبدیل شده است و به خصوص در ده? هفتاد اقبال شاعران...

پیشینه مدح در شعر عربی به عصر جاهلیت می رسد؛ ولی مدح در شعر فارسی، به تقلید از عروض عربی، از قرن سوم هجری شروع شده است. در دوران حیات متنبی و حافظ، مدح رواج فراوان یافته و شاعران بسیاری به مدیحه سرایی مشغول بود هاند. جایگاه و موقعیت مدح در دیوان متنبی و حافظ، با یکدیگر تفاوت فاحشی دارد. در حالی که حدود 90 % دیوان متنبی را مدح تشکیل می دهد، تنها 7% دیوان حافظ به مدح اختصاص یافته است. این دو شاعر...

در قرن های نخست دورة اسلامی زبان عربی با سرعت زیادی در ایران گسترش یافت و به مرور زمان به زبان سیاسی و علمی و ادبی ایران در حوزة تمدن اسلامی تبدیل شد. در این میان عدة زیادی از ایرانیان اهل ذوق و ادب به آفریدن آثار ادبی به زبان عربی پرداختند. به طوری که بازار شعر عربی در ایران به ویژه در قرن چهارم و پنجم رونقی تام و تمام گرفت. حملة مغولان به سرزمین ایران و بروز تحولات و نابسامانی های اجتماعی و س...

یکی از رمزگان­های مؤثر در متن که مخاطب را در ابتدای امر با علامت­ها و نمادهای موجود در واژگان و تصاویر آشنا می­سازد، عنوان است. رمزگانی که انتخاب آن برای قصیده، یکی از مراحل مهم و حساس برای هر شاعر در سرودن شعر و نشان­دهندة احاطة جامع تجربة او در ارتباط با مخاطب بوده و به مثابه کلید ورود مخاطب به فضای متن، بخشی از مطالعات نشانه­شناسان را  به خود اختصاص داده­ است. عنوان، خواننده را بر آن می­دارد...

چکیده: سلمان ساوجی از قصیده سرایان بزرگ قرن هشتم هجری است.او را خاتم قصیده سرایان پیش از دوره ی بازگشت ادبی می دانند.وی طبق ویژگی بارز سبک عراقی که استفاده ی وافر از صنایع بدیعی و بیانی می باشد از اکثر آرایه های لفظی و معنوی در شعر خود استفاده کرده است.برترین ویژگی شعری اش زیبایی آفرینی با این صنایع است.این رساله در دو فصل بدیع و بیان با نگاهی آماری تدوین شده است.هر یک از آرایه ها تعریف،تب...

با توجه به اینکه سبک هر اثر شیوه بیان نویسنده ی آن اثر محسوب می شود و برای رسیدن به شیوه ی بیان یک شاعر یا نویسنده لازم است که اثر او در سه سطح: زبانی، ادبی و فکری بررسی کنیم تا به نگرشی کلی از شیوه ای که آن شاعر برای خلق اثر خود به کار برده است برسیم. در این پژوهش نیز ما با انتخاب سی قصیده از قصاید ظهیر فاریابی به طور تصادفی، کار بررسی را در این سه سطح آغاز کردیم و به بیان ویژگی های سبکی قصاید...

تشبیه نخستین و رساترین صنعت در عرصه صور خیال است که شاعر با بهره گیری از آن بین عالم ذهن و جهان محسوسات پل می زند و مخاطب شعر را در عین آگاه کردن از ما فی الضمیر خود دچار اعجاب و شگفتی کرده و برخوردار از التذاذ ادبی می کند. در میان ارکان تشبیه توجه اکثر صاحبنظران بیشتر معطوف به اهمیت ماهیت و ذکر یا حذف وجه شبه و بعد از آن ناظر به ذکر یا حذف ادات تشبیه بوده است و دو رکن دیگر یعنی مشبه و مشبه به ...

قلمروشعر وشاعری درکشورامارات بسیارگسترده وپهناوراست.شعرنه تنها دراین کشوربلکه در دیگرکشورهای عرب زبان به دو گونه نبطی(عامیانه)وفصیح تقسیم می گردد.هم اکنون درکشورامارات گروه های مختلف مردم به ادبیات،مخصوصا به دو گونه شعرمذکور توجه بسیار دارند وروزنامه ها ومجله هایی بسیار به بررسی ونقدشعرشاعران این کشور می پردازند.به دلیل توجه گروه فرهیخته وباسواد کشورامارات به شعر فصیح ،آنچه در این گفتار به آن خ...

جوشش و کوشش سالک شوریده، نردبان عروج به قله­های بی­کرانۀ قرب و بندگی و راه دستیابی به عشق الهی است. ناله­های جان سوز و ادبی ابن فارض، این شاعر سوختۀ عشق و مجذوب نور توحید، همان ناله های سوزان محی الدین عربی، مولانا جلال الدین بلخی، فخرالدین عراقی و دیگر عارفان الهی ست. با توجّه به اینکه وی در به کارگیری صناعات بدیعی لفظی و معنوی در اشعارش به افراط گراییده و از این منظر نیز مورد توجّه پژوهشگران نب...