رخنمون‌های فلسیک الیگوسن در جنوب اردستان (شمال‌شرق اصفهان) قرار دارند. ناحیه اردستان بخشی از زون ساختاری ارومیه- دختر است. ترکیب این سنگ‌‌ها ریولیتی و ریوداسیتی است. از نظر ژئوشیمیایی، این سنگ‌ها ساب‌آلکالن و کالک‌آلکالن باپتاسم بالا و پرآلومینوس هستند. با اینکه ترکیب کلی سنگ‌های فلسیک شبیه گرانیت‌های نوع S است (مثل بالابودن پتاسیم، آلومینیم، عناصر لیتوفیل بزرگ‌یون و پایین بودن مقدار کلسیم و اس...

توده گابرویی وناکو در جنوب‌شرقی صحنه، در غرب ایران و در امتداد پهنه افیولیتی زاگرس قرار دارد. این توده، دارای ترکیب کانی‌شناسی پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن و اولیوین است و در محدوده گابرو و گابروی اولیوین‌دار قرار می‌گیرد. داده‌های حاصل از تجزیه ریزکاو الکترونی بیانگر آن است که پلاژیوکلازها از نوع لابرادوریت با گستره ترکیبی An60.31-67.53 هستند و در دمای 950 درجه سانتیگراد و فشار پایین متبلور شده‌ان...

با توجه به این که تبلور زیرکن تابعی از دما، ترکیب شیمیایی و میزان آب ماگماست و شکل و اندازه آن به سرعت تبلور و میزان اشباع‌شدگی ماگما نسبت به عنصر زیرکنیم بستگی دارد، لذا در این مطالعه به بررسی بلورهای زیرکن ریولیت‎های سازند هرمز در چهار گنبد نمکی مختلف (گچین، بندر معلم، جزیره هرمز و جزیره لارک) پرداخته شده است. زیرکن‌ درون این واحدهای سنگی از نظر ریخت‎شناسی اغلب در گستره‌های P3 و P4 و به میزان...

منطقه مورد مطالعه در جنوبشرقی بم و کمان ماگمایی ارومیه دختر قرار دارد. براساس سنگنگاری و ژئوشیمیایی ترکیب سنگ ها تونالیت، گرانودیوریت، گرانیت و آلکالی گرانیت و دارای ماهیت کالک آلکالن تا پتاسیم بالا و متاآلومین تا پرآلومین ضعیف هستند. رفتار عناصر Ce ، Zr، Ba و Y در برابر SiO2 گرانیت های نوع I دما بالا را نشان میدهد، باتوجه به نمودارهای زمینساختی در محدوده گرانیتهای جزایر کمانی قرار میگیرند. غنی...

منطقه آق‌کند در فاصله 48 کیلومتری شمال زنجان جای دارد و بخشی از زیرپهنه طارم در پهنه ساختاری البرز- آذربایجان به شمار می‌رود. سنگ‌های اسیدی رخنمون ‌یافته در این منطقه شامل گدازه‌های ریولیتی- ریوداسیتی، پرلیت، پیچستون و ایگنیمبریت به سن الیگوسن هستند. ریولیت‌ها و ریوداسیت‌ها به شکل‌های گنبد و روانه‌های گدازه رخنمون دارند. پرلیت‌ها در بخش‌های پایینی گنبدهای ریولیتی- ریوداسیتی قرار گرفته‌اند. بررس...

توده نفوذی مافیک-اولترامافیک غازان، توده آذرین کوچکی در منتهی‌الیه شمال‌غرب پهنه سنندج-سیرجان در شمال‌غرب ایران، که در داخل سنگ‌های رسوبی پالئوزوئیک زیرین نفوذ کرده است. این توده شامل بخش مافیکی بدون کانه‌زایی و بخش اولترامافیک کانه‌زایی شده (حاوی اکسیدهای Fe-Ti) است. سنگ‌های مافیک شامل: پگماتیت گابرو تا میکروگابرو، متاگابرو و آنورتوزیت با مجموعه کانیایی ساده (پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، ارتوپیرو...

مجموعه پلوتونیک جبال‌بارز متشکل از چندین توده‌ نفوذی گرانیتوئیدی است که در شرق و شمال‌شرق جیرفت در جنوب استان کرمان واقع شده‌اند. ترکیب سنگ‌شناسی این مجموعه شامل: گرانودیوریت، کوارتزدیوریت، گرانیت و سینوگرانیت است. اما سنگ نفوذی غالب در این منطقه، گرانودیوریت است. این مجموعه گرانیتوئیدی، آنکلاوهای ماگمایی کروی و بیضوی با ترکیب مونزودیوریت، مونزودیوریت کوارتزدار و دیوریت کوارتزدار دارد. قطر این ...

در دامنه شمالی البرز مرکزی، در جنوب روستای کمربن، توده گابرویی آلکالن برونزد دارد. این توده در حواشی ترالیت‌های ریزدانه است و به سمت مرکز به تشنیت‌های درشت‌دانه‌تر تبدیل می‌شود. عدد منیزیم از سنگ‌های ترالیتی در حاشیه توده به‌سمت سنگ‌های تشنیتی در مرکز توده کاهش می‌یابد. وجود گابروهای ترالیتی در حاشیه ریزدانه توده گابرویی می‌تواند نمایان‌گر تبلور زود هنگام حاشیه توده، به‌علت افت حرارتی سریع‌تر ب...

منطقه مورد بررسی در خاور روستای نابر و در جنوب‌باختری کاشان جای دارند و بخشی از پهنه ماگمایی ارومیه – دختر به‌شمار می‌آید. سنگ‌های آتشفشانی ‌خاور منطقه نابر با سن ائوسن شامل پیروکسن آندزیت، آندزیت، داسیت و ریولیت هستند. بافت‌های پورفیری، گلومروپورفیری، میکرولیتی و غربالی، بافت‌های غالب در این سنگ‌ها هستند. کانی‌های پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن و آمفیبول از کانی‌های اصلیِ پیروکسن‌آندزیت‌ها و آندزیت‌ه...

اجتماعات دایکی دیابازی متعددی توده گرانیتوییدی بندهزار چاه (جنوب شرق شاهرود) و سنگ‌های میزبان آن شامل سنگ‌های متاپلیتی، متاپسامیتی و گنیسی به سن اواخر نوپروتروزوییک- اوایل کامبرین را قطع کرده‌‌‌اند. این دایک‌‌‌ها کنگلومرا، ماسه‌‌‌سنگ و شیل‌های متعلق به اواخر تریاس تا اوایل ژوراسیک (معادل سازند شمشک) را نیز قطع کرده‌‌‌اند ولی سنگ‌‌‌های جوان‌تر از جمله سنگ آهک‌های کرتاسه‌‌‌ زیرین (نئوکومین) را قط...