نعمت‌اله رشیدنژاد عمران
استادیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
[ 1 ] - کانه‌زایی اپی‌ترمال فلزات پایه- نقره در کانسار گمیش‌تپه، جنوب باختر زنجان
کانسار روی- سرب- مس (نقره) گمیش‌تپه در شمال باختری کمربند آتشفشانی- نفوذی ارومیه- دختر و در 90 کیلومتری جنوب باختر زنجان قرار دارد. رخنمون‌های سنگی منطقه معدنی شامل توالی‌های آتشفشانی- رسوبی و رسوبی الیگومیوسن، گنبد نیمه‌ژرف داسیتی و آتشفشانی‌های ریوداسیتی پلیوسن و دایک‌هایی با ترکیب آندزیت پورفیری است. کانه‌زایی اصلی در کانسار گمیش‌تپه در امتداد گسل و شکستگی‌های عادی با روند شمال خاوری- ...
[ 2 ] - تعیین خاستگاه سیال کانه‌ساز در کانسار کبالت قمصر با استفاده از میانبارهای سیال و ایزوتوپهای پایدار گوگرد و اکسیژن
کانسار کبالت قمصر در 26 کیلومتری جنوب کاشان، در بخش میانی کمان ماگمایی ارومیه- دختر قرار گرفته است. واحدهای سنگی رخنمون یافته در منطقه شامل آتشفشانی‌های ائوسن، نهشته‌های دریایی سازند قم و توده‌های نفوذی است. ترکیب توده‌های نفوذی منطقه، کوارتزدیوریت تا گرانودیوریت و همچنین میکرودیوریت پورفیری است که درون سنگ‌های آتشفشانی ائوسن و سنگ‌آهک‌های سازند قم تزریق شده‌اند. تزریق این توده‌های نفوذی، موج...
[ 3 ] - کانه‌زایی تنگستن (مس- طلا) چاه پلنگ جنوبی: کانی‌شناسی، ساخت و بافت، ژئوشیمی و داده‌های ایزوتوپی
کانه‌زایی تنگستن (مس- طلا) کانسار چاه پلنگ جنوبی، در بخش میانی بلوک یزد، به‌صورت رگه- رگچه‌ای در پهنه‌های گسلی عادی قطع کننده ماسه‌سنگ‌ها و شیل‌های سازند شمشک (ژوراسیک پیشین) رخ داده است. رگه- رگچه‌های کانه‌دار بر حسب پاراژنز کانه‌ها، نوع کانی‌های کوارتز و رنگ و بافت آنها به چهار نوع 1) رگه- رگچه‌های کوارتز شیری- سفید دارای آپاتیت نسل اول- فلدسپار پتاسیم، 2) رگه- رگچه‌های کوارتز سفید- آپاتیت‌دا...
[ 4 ] - مراحل کانه‌زایی و منشأ آهن کانسار باشکند در جنوب‌باختری سلطانیه بر اساس شواهد کانی‌شناسی، ساخت، بافت و ژئوشیمی
کانسار آهن باشکند در 16 کیلومتری جنوب‌باختری سلطانیه در پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار دارد. واحدهای سنگی منطقه شامل سنگ‌های دگرگونه سازند کهر، گرانیت خرم‌دره و دایک آندزیتی است. دگرسانی‌های عمده در منطقه، آرژیلی، پتاسیک، کلریتی، سریسیتی و کوارتز- کربناتی هستند. کانه‌زایی با روند N30-50W و شیب 30 تا 50 درجه به‌سوی جنوب‌باختر، از لایه‌بندی اولیه، برگوارگی فیلیت‌ها و گسل‌های همروند آنها پیروی می‌ک...
[ 5 ] - سنگ‌شناسی و سن‌سنجی U-Pb زیرکن در مجموعه نفوذی مارفیون، باختر کاشان
مجموعه گرانیتوییدی مارفیون بخشی از پلوتونیسم ترشیری است که در بخش مرکزی پهنه ماگمایی ارومیه- دختر قرار گرفته است. این مجموعه نفوذی شامل چهار توه اصلی است؛ توده میکرودیوریتی تا میکرومونزودیوریتی مزوش که به‌صورت رخنمون‌های مجزا در بخش باختری منطقه قرار دارند؛ توده دایره‌ای شکل تونالیت مارفیون که بیشترین گستردگی را در منطقه نشان می‌دهد، توده تونالیت پودلگ که به‌صورت توده‌ای کشیده در امتداد شمالی- ...
[ 6 ] - کانه‌زایی رگه‌ای و چینه‌کران تنگستن (مس- طلا- روی) در ایران
کانسارها و رخداد‌های معدنی تنگستن (مس- طلا- روی) در ایران را می‌توان با توجه به خاستگاه، جایگاه زمین‌ساختی، پاراژنز کانیایی و فرایندهای مربوط به پیدایش و تشکیل آنها در دو گروه رده‌بندی کرد. دسته اول ذخایری هستند که در توالی آتشفشانی- رسوبی دگرگون‌شده تریاس پسین- ژوراسیک میانی قرار داشته و گسترش آنها از روند لایه‌بندی (چینه‌سان) پیروی می‌کند. این کانسارها در جایگاه چینهای خاص و در مرز واحدهای آ...
[ 7 ] - کانه‌زایی مس (-نقره) نوع " Volcanic RedBed" در کانسار کشت‌مهکی، شمال باختر صفاشهر، پهنه سنندج- سیرجان جنوبی
توالی آتشفشانی- رسوبی کرتاسه زیرین در شمال باختر و جنوب خاور صفاشهر (دهبید) در زیرپهنه حاشیه‌ای (Marginal sub-zone) سنندج- سیرجان جنوبی، دربرگیرنده کانسار کشت‌مهکی و تعدادی اندیس معدنی مس (-نقره) است. کهن‌ترین رخنمون‌های سنگی منطقه مربوط به واحدهای شیلی و ماسه‌سنگی ژوراسیک است که توالی پیشرونده کرتاسه زیرین با کنگلومرای قاعده‌ای و ماسه‌سنگ و شیل‌های سیلتی به‌صورت دگرشیب بر روی آنها قرار گرفته ...
[ 8 ] - بررسی سنگ‌شناسی، ژئوشیمی و جایگاه زمین‌ساختی توده نفوذی کلیبر (آذربایجان شرقی)
توده نفوذی نفلین‌سیینیت کلیبر در جنوب و باختر شهرستان کلیبر در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. این توده نفوذی منطقه‌بندی شده، حاصل تزریق دو فاز مجزای تحت اشباع و اشباع از سیلیس در زمان الیگوسن- میوسن است. سنگ‌های تحت اشباع شامل آلکالی‌پیروکسنیت، ملاآلکالی‌گابرو- نفلین‌گابرودیوریت، نفلین‌سیینیت و دایک‌های نفلین‌سودالیت‌سیینیت است. سنگ‌های اشباع از سیلیس شامل استوک کوارتزمونزونیتی نفوذ کرده به مر...
[ 9 ] - سنگ‌نگاری، ژئوشیمی، منشأ و جایگاه زمین‌ساختی مجموعه نفوذی خشومی- درانجیر، جنوب باختر ساغند ( ایران مرکزی)
مجموعه نفوذی پس از برخوردی خشومی- درانجیر به سن ائوسن پسین، شامل دو توده گرانیت خشومی و دیوریت درانجیر در منطقه ساغند، در فاصله 120 کیلومتری شمال خاوری شهرستان یزد و در پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار دارد. این مجموعه درون سنگ‌های دگرگونی کمپلکس چاپدونی تزریق شده و ترکیب سنگ‌شناسی آن از سینوگرانیت، مونزوگرانیت، گرانودیوریت، کوارتزدیوریت تا تونالیت در تغییر بوده و کل مجموعه توسط دایک‌های آپلیتی، م...
[ 10 ] - استفاده از روش فرکتالی عیار- حجم در جدایش زون‌ها در کانسارهای پورفیری
شناسایی زون‌های گوناگون در کانسارهای پورفیری، یکی از مهم‌ترین اهداف اکتشاف این کانسارها است زیرا این امر، بویژه شناسایی درست زون برون‌زاد، نقشی بسزا در تعیین پتانسیل اقتصادی بودن کانسار ایفا می‌کند. روش‌های سنتی مبتنی بر مطالعه دگرسانی‌ها و کانی‌های موجود در این زون‌ها در بسیاری موارد جوابگوی نیازهای این کار نیستند، چون تنها بر پایه مطالعات سن...
[ 11 ] - تفسیر و کاربرد اکتشافی داده های تجزیهEnzyme LeachSM در کانسار چندفلزی آی قلعه سی، جنوب خاوری تکاب
کانسار چندفلزی(Poly metallic) آیقلعهسی در 30 کیلومتری جنوبخاوری تکاب و در زون ساختاری ارومیه- دختر قرار گرفته است. برای انجام تجزیه Enzyme LeachSM در این کانسار، 723 نمونه از افق B خاک برداشت و بر پایه نتایج تجزیه و تحلیل دادهه...
[ 12 ] - کانی‌شناسی، ژئوشیمی و خاستگاه کانسارهای آهن شمال سمنان
کانسارهای آهن شمال سمنان در جنوب زون ساختاری البرز مرکزی واقع شده‌اند. از نظر چینه‌شناسی، برونزدهای پالئوزوییک تا کواترنر در این منطقه مشاهده می‌شوند. گسل‌های سمنان، درجزین، عطاری و دیکتاش منطقه را متأثر ساخته‌اند. در شمال سمنان، توده‌ای گرانیتوییدی با ترکیب حد واسط تا اسیدی و ماهیت کلسیمی- قلیایی و متاآلومین، که ویژگی‌های گرانیت‌های نوع I را ن...
[ 13 ] - ویژگی‌های ماگمایی و زمین‌دما-فشارسنجی توده گابرویی وناکو، جنوب‌شرق صحنه با استفاده از شیمی دو کانی پیروکسن و پلاژیوکلاز
توده گابرویی وناکو در جنوب‌شرقی صحنه، در غرب ایران و در امتداد پهنه افیولیتی زاگرس قرار دارد. این توده، دارای ترکیب کانی‌شناسی پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن و اولیوین است و در محدوده گابرو و گابروی اولیوین‌دار قرار می‌گیرد. داده‌های حاصل از تجزیه ریزکاو الکترونی بیانگر آن است که پلاژیوکلازها از نوع لابرادوریت با گستره ترکیبی An60.31-67.53 هستند و در دمای 950 درجه سانتیگراد و فشار پایین متبلور شده‌ان...
[ 14 ] - پترولوژی و ژئوشیمی توده کوارتزمونزونیتی در زیرپهنه طارم، شمال‌شرق زنجان
توده کوارتزمونزونیتی طارم‌علیا بخشی از توده‌های نفوذی موجود در پهنه البرز-آذربایجان را تشکیل داده و به صورت کشیده و طویل با روند شمال‌غرب-جنوب‌شرق رخنمون دارد. ترکیب سنگ‌شناسی این توده به طور عمده متشکل از مونزودیوریت، مونزونیت،کوارتز‌مونزونیت و مونزوگرانیت است. مطالعات صحرایی، سنگ‌شناسی و ژئوشیمیایی نشان می‌دهد که ماگمای سازنده این توده از نوع I، متاآلومین و شوشونیتی است. شواهد ژئوشیمیایی عنا...
[ 15 ] - تحلیل ساختاری و نقش آن در جایگاه ماده معدنی در معادن فلئوریت مازندران، مطالعه موردی: معادن کمرپشت و شش رودبار
معادن فلئوریت کمرپشت و ششرودبار در خاور البرز مرکزی قرار دارند. در محدوده دو معدن واحدهای چینهای عضو کربناته ورسک از سازند الیکا با سن تریاس میانی، سازند محلی پالند با سن تریاس پسین و سازند شیلی شمشک وجود دارند. معادن کمرپشت و شش رودبار از نظر زمینشناسی ساختمانی هر دو دارای ساختمان طاقدیسی ملایم هستند که هر کدام به ترتیب بخشی از طاقدیس ششرودبار و طاقدیس لامرد هستند. ماده معدنی در این معادن...
[ 16 ] - الگوی توزیع ژئوشیمیایی عمقی عیار طلا با استفاده از روش های فرکتالی به منظور پهنه بندی اهداف اکتشافی ناحیه ای در کانسار طلای زرشوران، تکاب، شمال غرب ایران
الگوی توزیع عمقی عناصر ژئوشیمیایی در برنامههای اقتصادی معادن بسیار مهم و ضروری میباشد. در این پژوهش 44 گمانه اکتشافی کانهزا و غیر کانه زا درکانسار زرشوران، واقع در شمال غرب ایران، برای تشخیص و توصیف الگوی توزیع عمقی عیار طلا مورد استفاده قرار گرفتند. در این رابطه از مدلهای فرکتال شمارش مربعات، فراوانی توان- قانون و ضریب هورست استفاده شده است. نتایج بدست آمده از مدل شماره مربعات نشان ...
[ 17 ] - جدایش بی‌هنجاری‌های عناصر، بر پایه داده‌های ژئوشیمی سطحی خاک در کانسار مس پورفیری کهنگ– شمال خاوری اصفهان
کانسار مس پورفیری کهنگ در کمان ماگمایی ارومیه- دختر، در شمال خاوری اصفهان قرار دارد. در پیرامون کانسار، سنگ‌های آتشفشانی و آذرآواری ائوسن با دامنه‌ای از ترکیب بازالتی، تراکی‌آندزیتی تا داسیتی برونزد دارند. توده‌های نیمه‌ژرف و نیمه‌آتشفشانی گرانیتوییدی، عامل دگرسانی و کانی‌سازی، در چند ضربان ماگمایی از الیگوسن تا میوسن، در مجموعه سنگ‌های ائوسن جایگزین شده‌اند. این توده‌ها ترکیب مونزودیوریت، کوار...
[ 18 ] - سنگ‌نگاری، ژئوشیمی و ترکیب ایزوتوپی Sr-Nd متابازیت‌های مجموعة دگرگونی بنه شورو، شرق ساغند، ایران مرکزی
مجموعة دگرگونی بنه‌شورو در شرق روستای ساغند و در حوزة ایران مرکزی واقع شده‌است. این مجموعه از گنایسهای کوارتز-فلدسپاتیک (کانی تیرة کمتر از 5 درصد)، بیوتیت -آمفیبول گنایس ، واحدهای متابازیت، انواع شیست با میان لایههایی از مرمر و کوارتزیت و نفوذیهای مافیک و اسیدی تشکیل شده که مجموعاً دگرگونی قهقرایی در حد رخسارة آمفیبولیت پایینی را متحمل شده‌اند. مطالعة ژئوشیمیایی متابازیت‌های این مجموعه در ...
نویسندگان همکار