یکی از مهم ترین تحولات سیاسی تاریخ ایران ، نهضت مشروطه می باشد. نهضتی که سرآغاز مشارکت مردم در تعیین سرنوشت شان محسوب می شودونهضتی که در پی مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی پدیدار گشت. انقلاب مشروطه در ایران دارای تحولات اجتماعی-فرهنگی وسیاسی بوده است وسازمان ها وطیف های مختلف در آن نقش داشته اند. بررسی نقش واثرآفرینی روحانیون در تحولات اجتماعی وفرهنگی موضوعی است که می تواند به روشن شدن ...

انقلاب مشروطه نماد تغییر و تحولات اساسی در جامعه و شروع تاریخ نوینی در ایران به جهت تشکیل ساختار سیاسی جدید و به خصوص ایجاد مجلس قانونگذاری به شمار می آید. هدف اصلی این انقلاب کاهش قدرت سلطنت و توزیع قدرت در جامعه، ایجاد دموکراسی و جایگزینی نظام مردم سالاری به جای حکومت مطلقه استبدادی بود که این معنی درخود کلمه مشروطه نیز پیداست. با توجه به اینکه مجلس نماد دموکراسی و مظهر تصمیم گیری جمعی، احترا...

تجدد و روشنفکری، یکی از رویش‌های مهم فکری دوران مشروطه در ایران است که منجر به بازخوانی بسیاری از مفاهیم موجود از گذشته و بازتعریف آن‌ها براساس نگرش‌های نوی آن زمان می‌شود. این مقاله، ازطریق بررسی متون آن دوران و منابع مرتبط دیگر و با استفاده از روش تفسیری-تاریخی و تحلیل محتوا، برای پاسخ‌گویی به این سؤالات، که خوانش جدید از تاریخ توسط تجددخواهان چه نقشی در تکوین اندیشه میراث ملّی ایران داشت؟ و آ...

چکیده یافته های پژوهش نشان می دهد که منصب مستوفی گری آذربایجان، نقطه ی عطف زندگی سیاسی وثوق الدوله و آغاز ورود وی به صحنه ی سیاست ایران قرن 19 است. انعقاد قرارداد 1919، میان ایران و انگلیس وثوق الدوله را به عنوان شخصیت شناخته شده در افواه عمومی مطرح کرد. در دوره ی مشروطه مسئله ی اقتصاد و امنیت که مهم ترین مسئله در اجتماع آن روز ایران بود با برنامه ریزی و اقدام وثوق الدوله چهره ای دگر به خود گر...

هدف انقلاب‌ها و جنبش‌های مشروطه در همه‌جا برپاداشتن و استمراربخشیدن به دولت مدرن و نهادهای آن در چارچوب مدل مشروطۀ دولت ـ ملت بوده است. در این مدل، ارتش ملی به عنوان یکی از نهادهای اصلی دولت، نقش مهمی در برقراری حاکمیت و انحصار مشروع زور برعهده دارد. اما در ایران جنبش مشروطه و حامیان آن، با وجود برانداختن رژیم پیشین، از تأسیس نهادهای کارآمد و قدرتمند یک دولت مدرن از جمله ارتش ملی بازماندند. علل...

گسترش فرآیند تقلیدی و وارداتی ناسیونالیسم در ایران که با توجه به شرایط خاص ایران و بستر سیاسی، فکری و اجتماعی اواخر دوره ناصری با تجدد خواهی در هم آمیخته و وجه غالب آن برقراری یک حکومت ملی مستقل و رفع استبداد و کوتاه کردن دست بیگانگان در امور داخلی ایران بود نهضتهای چندی همچون قیام تنباکو و انقلاب مشروطه را به وجود آورد. با همه تحریفات و انحرافات در جریان مشروطه و حاکمیت ملی و تضاد ارزشهای ناسی...

یکی از نیروهای سیاسی تأثیرگذار در ایران معاصر، نیروی سیاسی توده‌هاست که در مقاطع مختلف تاریخ ایران از پیش از مشروطه تا نهضت ملی شدن صنعت نفت و انقلاب اسلامی ایران توانسته نقشی سازنده را ایفا کند. ازآنجا که در ایران هرگز احزاب پایداری شکل نگرفته‌اند، جای خالی آنها در تعاملات سیاسی به‌طور معمول با حرکت‌های تودة مردم پر می‌شده است. اما ویژگی‌های توده‌ها با دیگر نیروهای سیاسی و حتی با افراد تشکیل‌د...