چکیده مطالعه حاضر با اتخاذ رویکرد مردم شناختی در جامعه شناسی علم، ذهنیت پژوهشگران درباره اجتماعات علمی در ایران را مورد بررسی قرار می دهد. در بخش نظری مقاله، دیدگاه های جامعه شناختی در مورد نظام اجتماعی و کنش اجتماعی و نیز دو دسته از نظریان نهادگرا و مردم شناختی در مورد اجتماعات علمی بیان می شود. این پژوهش با کاربرد روش تحقیق کیفی ژرفانگر و از طریق انجام مصاحبه نیمه ساختارمند با 69 نفر از پژوهش...

دستیابی به توسعه و بهبود کیفیت زندگی از آرمان‏هایی است که همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. یکی از مقولات بسیار مهم در امر توسعه، که مدت‏ها مورد غفلت نظریه پردازان و سیاستگذاران قرار گرفته بود، موضوع زنان است. از این رو، در این پژوهش، هدفْ بررسی وضعیت و موقعیت زنان در برنامه‏های توسعه پس از انقلاب است. روش استفاده شده، توصیفی ـ تحلیلی است و تحلیل یافته‏ها بر اساس الگوی نظری نهادگرایی، با ...

مقررات زدایی و به طور خاص لغو انحصار ورود، از مهم ترین تغییراتِ نهادی صنعت بیمه در دهه گذشته به شمارمی رود. در اکثر کشورهای جهان تحقیقات بسیاری پیرامون تجزیه و تحلیل اثر تغییر نهاد بر صنعت انجام شده است. اما با توجه به بررسی صورت گرفته، تغییرات نهادی و کارایی صنعت بیمه ایران به صورت توأمان مطالعه نشده است. این مقاله ضمن مرور سریع بر مفاهیم نهادگرایی، با ابداع یک روش دومر حله ای از طریق ترکیب روش...

روابط بین‌الملل در عصر جنگ سرد تصویری متصلّب از نهادهای امنیتی حاصل می‌کرد، چراکه تصور نهادهای بین‌الملل همچون تصور سایر پدیده‌های روابط بین‌المللی ریشه در معادلات سیاسی- ایدئولوژیک دنیای دوقطبی داشت. با پایان یافتن جنگ سرد و گذار از چشم‌انداز خردگرایی به چشم‌انداز تأمل‌گرایی این فرصت فراهم آورد که نظریه‌پردازی دربارۀ نهادهای امنیتی تحول یابد. این امر بیش از پیش در خصوص نظریه‌های طرح شده در خصوص...

نظریههای مختلف روابط بینالملل بخشی از واقعیت این رشته هستند. علیرغم اختلافات و تعارضات موجود بین دیدگاه این نظریات به روابط بینالملل، همه آنها ادعا دارند که از قدرت تبیین بیشتری برخوردارند. در حقیقت همه آنان مدعی صحت و صدق میباشند. اما سؤال بنیادی این است که چگونه میتوان صدق و کذب نظریههای متعارض روابط بینالملل را تعیین کرد. براساس نظریه تناظر صدق در فلسفه علم، نظریههایی صادقند که از آزمایشات و...

امروز توجه به اقتصاد اسلامی، به ‌‌عنوان یک رویکرد و قرائت خاص در علم اقتصاد، فزونی یافته و اقتصاد‌دانان اسلامی با تأکید بر این رویکرد به نظریه‌پردازی در حیطه مسائل اقتصادی می‌پردازند. نتایج این رویکرد می‌تواند نقش برجسته‌ای در نوع سیاست‌گذاری‌های اقتصادی کشورهای مسلمان داشته باشد. مرور ادبیات اقتصادی اخیر، به‌ویژه شاخه‌هایی مانند اقتصاد نهادگرایی نشان می‌دهد ادبیات اقتصادی امروز بر تأثیرپذیری ا...

هزینه مبادله، هزینه‌ای که در تابع تولید کسب و کارها در نظر گرفته نمی‌شود اما عملا موفقیت یا شکست‌های بازار را رقم می‌زند. بررسی گزارش‌های مختلف بین‌المللی (مانند گزارش فضای کسب و کار، رقابت‌پذیری و دیدبان جهانی کارآفرینی) و همچنین شواهد و وضع موجود گردشگری حاکی از بالا بودن هزینه مبادله و وضعیت نامناسب فضای کسب و کار است. بر این اساس تبیین نهادگرایانه عوامل موثر بر هزینه مبادله بازار و کسب و کا...

درباره ملاک اسلامیت علم اقتصاد، دو رویکرد اساسی وجود دارد. رویکرد نخست، بر آن است که اقتصاد اسلامی معرفتی است که تمام هویت دانشی خود را از منابع معتبر شناخت از نظر اسلام کسب می‌کند. رویکرد دوم بر آن است که اسلام به عنوان یک نظامی از ارزش‌ها، باورها، هنجارها، آداب، سنن و انباشت تجربه‌ زیست مسلمانی با ساختن بوم، فرهنگ و جامعه اسلامی‌، ماهیت موض...

برداشت ناپایدار از منابع آب زیرزمینی به‌طور گسترده‌ای باعث تبعات روز افزون اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی در کشور شده است. به‌طور ویژه از زمان تصویب «قانون حفظ و حراست منابع آب‌های زیرزمینی کشور» در سال 1345 تاکنون، سیاست‌ها و قوانین متعددی در زمینه حراست از منابع آب زیرزمینی تصویب شده و وارد فرآیند اجرایی شده است با این وجود هر ساله شاهد افت شدیدتر سطح ایستابی و افزایش دشت‌های ممنوعه هستیم. بناب...

چکیده برنامۀ هسته‌ای ایران، یکی از موضوع­های مهم در رابطۀ آمریکا و ایران پس از انقلاب اسلامی است. رویکردهای مختلف آمریکا در قبال این پرونده نقش مهمی در فراز و فرود آن داشته است. دو رویکرد «یک‌جانبه‌گرایی» و «چندجانبه‌گرایی» از جمله مهم‌ترین آن‌هاست. در دورۀ جرج دبلیو بوش، آمریکا با پی‌گیری سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه، هژمون شدن را دنبال می‌کرد. در سال‌های آخر بوش، سیاستِ این دول...