یکی از راه‌های مهم آگاهی از وضعیت مسکن در فرآیند برنامه‌ریزی روستایی، استفاده از شاخص‌های مسکن می-باشد. این شاخص‌ها بیانگر وضعیت کمی و کیفی مسکن روستایی از یک‌سو و بهبود بخشی برنامه‌ریزی مسکن از سوی دیگر برای یک افق بلندمدت است. در این پژوهش ابتدا به مروری بر مفهوم و جایگاه شاخص‌های مسکن روستایی و شناخت ویژگی‌های مسکن روستایی کشور پرداخته می‌شود، سپس با استفاده از مهمترین مؤلفه‌ها و شاخص‌های مس...

ازجمله الگوهای گردشگری در نواحی روستایی، گردشگری خانه های دوم است. گردشگری خانه های دوم همانند دیگر انواع گردشگری دارای آثار مختلف اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و ذهنی است. تأثیر این نوع گردشگری بر کیفیت زندگی ساکنان روستایی می تواند ازجمله این اثرات باشد. در این راستا هدف پژوهش بررسی و تحلیل اثرات گردشگری خانه های دوم در بهبود کیفیت زندگی ساکنان روستایی در نواحی روستایی شهرستان سقز است. روش تحق...

در زمینه‎ی تغییر در مناسبات شهری و روستایی، به استفاده از تفاوت‎های شهری ـ روستایی، به‎عنوان راهبردی برای تقویت پایه‎های معیشت، گسترش فعّالیّت‎ها و نفوذ شهر در نواحی روستایی و ارتباط بین پایداری نواحی روستایی و شهری تأکید شده است. نواحی پیرامون کلان‎شهرهای ایران، کم‎وبیش به فرایندهای عمومی و غیرکشاورزی در راستای تحوّل اقتصادی مرتبط شده‎اند. بخش شاندیز به‎عنوان سرمایه‎ی پیرامونی کلان‎شهر مشهد، از س...

توسعه پایدار روستایی بر مبنای نگرشی کل‌نگر، در راستای تحقق‌بخشی به ایجاد و استمرار فرایندهای توسعه در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی نواحی روستایی است. پایش چنین رهیافتی در عمل، نیازمند توجه به عناصر و عوامل تأثیرگذاری است که در قالب مجموعه شاخص‌های پایداری و در یک چارچوب منسجم و به‌هم پیوسته ارایه و تبیین شوند. هدف این تحقیق شناخت و طراحی فرآیند تحلیل شبکه تصمیم‌گیری چندمعیاره در سن...

استقرار صنایع کلان و ملی عسلویه به ‎وسیله دولت در مناطق روستایی محدوده مورد مطالعه، با هدف صنعتی‎کردن روستاها نبوده است، بلکه صنایع عسلویه به منظور توسعه صنعتی و بدون توجه به محیط روستایی پیرامونی استقرار و گسترش یافته است. این امر تغییر در ساختارهای اقتصادی و فعالیت‎های مرتبط با آن را نسبت به قبل از ورود صنعت در پی داشته است. پژوهش حاضر با تعداد نمونه 244 خانوار در دهستان عسلویه صورت گرفته و د...

تأثیرات متقابل فضایی و روابط عملکردی بین شهرها با نواحی پیرامونی و از آن جمله نواحی روستایی واقع در حوزه نفوذ آنها، به مرور منجر به تـغییرات مـختلف در عرصه­های گوناگون آنها می­گردد. از جمله تغییرات مهمی که عمدتاً متأثر از شهرها بوده و در دهه­های اخیر در برخی از نواحی روستایی ایران مشاهده می­شود، همانا تغییرات کارکردی منبعث از رواج گردشگری روستایی در آنهاست. نـواحی روستایی حوزه نـفوذ کلانشهر تـبر...

رسانه­های ارتباط جمعی و مطبوعات در نواحی روستایی کشورهای کمتر توسعه یافته در صورتی­که هدف­دار و متناسب با شرایط بومی و سنتی جوامع، مورد توجه و استفاده قرار گیرند، نقش مثبت و تعیین کننده­ای در فرآیند توسعه روستایی ایفا خواهند کرد. نواحی روستایی به دلیل پراکندگی جغرافیایی، دسترسی دشوار و تفاوت­های فردی و گروهی که باید در آن بر برخی از مشکلات مانند فاصله، ارتباطات متقابل و انتقال سریع دانش و اطلاع...

با مطرح شدن پارادایم توسعه‎ی پایدار در حوزه‎ی گردشگری، ارزیابی توسعه‎ی پایدارگرشگری روستایی مورد توجّه قرار گرفته شد، اما موضوعی که بدان توجّه چندانی نشده، ارزیابی پایداری الگوهای متنوّع گردشگری در نواحی روستایی است، به‎دلیل آنکه هر یک از الگوها آثار و پیامدهای متفاوتی را برجای می‎گذارند. بنابراین ارزیابی پایداری الگوهای گردشگری روستایی و ارائه‎ی راه‎کارهای مناسب توسعه‎ی پایدار آنها الزامی است. تا...

در مناطق محروم، سیاست های حمل ونقل نقشی حیاتی در توسعه ایفا می کند. برخی پژوهشگران دسترسی نداشتن به نظام حمل ونقل روستایی و عناصر تشکیل دهنده آن را یکی از مهم ترین موانع در راه تحقق اهداف توسعه پایدار روستایی می دانند. بنابراین، قابلیت دسترسی به حمل ونقل روستایی به عنوان یکی از مؤلفه های مهم توسعه پایدار می تواند آثار مختلفی بر تغییرات اندام وار مناطق روستایی داشته باشد. اگر روستا و سکونتگاه ها...

نواحی روستایی و شهری به طور عمده به عنوان دو مجموعه سکونتگاه جدا و رقیب تلقی می گردند و بدینسان نوعی برنامه ریزی مجزا و تفکیک شده که یکپارچکی عرصه های فضایی را نادیده می گیرد، رایج می گردد. در حالی که  شهر و روستا در گهواره ناحیه همزیست و هم بسترند، بطوریکه بین آنها روابط و تعاملات گوناگون و پیوسته ای وجود دارد. از این رو دیگر نمی‌توان مناطق روستایی و شهری را در مطالعات و برنامه ریزی‌ها به صورت...