میرزا عبدالوهاب نشاط اصفهانی یکی از شاعران بنام دوره دوم بازگشت ادبی است که در اصفهان متولّد شد.وی در زمان پادشاهی آقا محمّد خان قاجار، به حاکمیّت اصفهان منصوب گردید و در همان زمان، انجمن ادبی نشاط را که در واقع،ادامه انجمن ادبی همشهری وی، مشتاق اصفهانی، بود تشکیل داد.نشاط در زمان حکومت فتحعلی شاه قاجار، به دربار احضار شد و سمت سرپرستی دیوان رسایل را بر عهده گرفت و در دربار مراسلات، عقدنامه ها، قب...

پیدایش «رمان نو»، در فرانسه بسیاری از اصول داستان¬نویسی سنتی را تحت¬الشعاع قرار داد و نوعی شالوده¬شکنی در عرصۀ نوشتار و سنت¬های ادبی به وجود آورد. این جنبش ادبی که از جریان¬های تأثیرگذار ادبیات مدرن به شمار می¬رود در جامعۀ ادبی ایران نیز نویسندگان و علاقه¬مندانی را به خود جلب کرد. در فاصلۀ زمانی دهه¬های چهل و پنجاه شمسی در ایران، گروهی از نویسندگان به جای بازنمایی و انعکاس واقعیت¬های سیاسی و اج...

در مطالعات بین‏‌رشته‌‏ای سینما و ادبیات، نقد یک فیلم اقتباسی و مقایسه آن با اثر ادبی مبدأ، نوعی نقد تطبیقی به‌شمار می‌آید. از آنجا که در پژوهش‏‏های ادبی جدید، اتخاذ یک رویکرد و فرضیه مرتبط با آن اساس تحقیق است، در مقاله حاضر داستان «آشغالدونی»، نوشته غلامحسین ساعدی با فیلم اقتباسی از آن، «دایره مینا» با نگاه به ادبیات تطبیقی جدید بررسی شده است. هرچند این نظریه‏‌ها هنوز منسجم و تثبیت‌شده نیستند،...

نشان دادن الگوهای روایی یک مجموعه، گامی مهم در جهت بیان شبکه‌ای از عناصر روایی و ساختارمند ذهن بشر است.روایت‌شناسی به عنوان روشی علمی در صدد دست یافتن -الگوهایی روایی است. این دانش توانسته است در میان تفاوت‌های نگرشی و بینشی متون و آثار ادبی منظر تازه‌ای ازدستور زبان جهانی روایتدر نقد ادبی را باز نماید. نمایشنامه یکی از کهن‌ترین آثار ادبی بشر است که با کاربرد عناصر روایی - همانند داستان- از ظرف...

کنش گفتار از جمله مباحث مطرح شده در تحلیل گفتگو است و در نقد آثار ادبی، افق‌های تازه‌ای را ایجاد کرده است. بررسی بافت کنش گفتار در یک متن می‌تواند مقدمات تحلیل روابط اجتماعی و انسانی افراد در جامعه را فراهم سازد؛ کتاب گرشاسب‌نامه از جمله متون ارزشمند ادبی است که ساختاری داستانی- حماسی دارد و در قرن پنجم هجری قمری به نظم نوشته شده است. بر اساس کنش گفتاری شخصیت‌های موجود در گرشاسب‌نامه، این اثر ر...

نقد زیبایی شناسانه نقدی است که بر پایه اصول زیبایی شناختی استوار است و اثر هنری را از جهت حسن و نیکویی آن و بدون توجه به آفریننده اثر مورد بررسی قرار می دهد و با وجوه نظریات مختلف و گاه متناقض هدفی برجسته دارد و آن هم کشف زیبایی ها در یک اثر ادبی و بررسی عناصر به وجود آورنده آن اثر است. از جمله این عناصر صور خیال است، بررسی صور خیال در آثار ادبی نتایج ارزشمندی را دارد از جمله شناخت ابتکارات و ش...

متون نثر روزگار صفوی نسبت به دوره‌های پیش از آن چندان که باید از ارزش‌های ادبی و هنری بهره‌مند نیست و به همین دلیل توجه چندانی به آن نشده است. ولی در میان آن متون، گاه کتاب‌هایی یافت می‌شود که به جهات گوناگون درخور اعتناست. از این جمله است کتابی که به «جهانگشای خاقان» موسوم است و با وجود ارزش‌های ادبی و تاریخی آن تاکنون چنان که باید، به چشم عنایت و توجه محققان ادب روزگار صفوی نیامده است. این مت...

ابوریحان محمد بن احمد بیرونی از علمای بزرگ و ریاضیدانان ‘ منجمان ‘ مورخان و کاملان قرن چهارم و پنجم هجری است و محققان او را از بزرگترین حکمای شرق میدانند . ولادت او در سال 362 ه ق در خوارزم اتفاق افتاده و مرگش در غزنه در اوان انقلاب سلاجقه و سلطنت مسعود بن محمود غزنوی بوده است . تألیفات این مرد بزرگ به زبان عربی یعنی زبان علمی و همه کس فهم عالم اسلام و ایران بوده است ‘ مگر ترجمه ( التفهیم ) که ...

فارسی باستان، گونه­ی زبانی به کار رفته به خط میخی در سنگ نوشته­های شاهان هخامنشی (سده­های ششم تا چهارم پیش از میلاد) است که در حقیقت نشان دهنده­ی گویشی از گویش­های ناحیه­ی پارس و یکی از گویش­های جنوب غربی ایران است. این زبان با واژه­هایی از گویش دیگر و با گونه­هایی کهن­گرا نوشته شده است و به خوبی ویژگی­های سبکی و زبان ادبی بودن را در خود دارد. در کتیبه­ی فارسی باستان آرامگاه، داریوش که در کنار ...