شطح در اصطلاح صوفیان سخنی وجدآمیز است که از اهل معرفت به اضطرار و اضطراب صادر می‌شود. این اصطلاح از حیث زبانی و معرفتی و دینی در معرض نقد و تحلیل‌های مختلفی قرار گرفته است. در این مقاله با استناد به اقوال گذشتگان دربارۀ شطح، دیدگاه‌های معاصران نیز مورد توجه قرار گرفته است و به موضوعاتی از جمله: عوامل ابهام و متناقض‌نمایی شطح، نسبت شطح با شعر و حقیقت و تجربه عرفانی، امکان یا عدم امکان شرح شطح، ع...

حماسه‌های بزرگ همواره دارای ساختار محتوایی، بیانی و زبانی خاصی هستند که گویای وجوه مشترک این آثار است. از آن‌جا که زمان و مکان در آثار حماسی و روایت‌های گوناگون آن‌ها در نسل‌های مختلف تا زمان تکوین نهایی این قسم از آثار دست‌خوش تغییرات مختلف می گردد ، رفته رفته زمان و مکان هویت آشکار و عینی خود را از دست می‌دهد و از این رو در حماسه‌های بزرگ با ابهام در زمان و مکان روبرو می شویم . در شاهنامه فرد...

واگذاری امور انسانی به ماشین را شاید بتوان یکی از ویژگی های متمایز عصر جدید دانست؛ دوره ای که انسان بیش از پیش با ابداع ها و اختراع های گسترده، هرچه بیشتر به دنبال رفع دشواری های پیش روی زندگی، نیازهای بشر و واگذاری آن به دستگاه هایی است که میزان بهره وری آنها به مراتب بالاتر و دقیق تر از انسان است. امّا بلندپروازی بشر به حدّی است که در پی محوّل کردن برخی ویژگی های خاصّ بشری از جمله تفکّر، دریافت، ت...

نظریۀ ادراکات اعتباری از نظریات ابتکاری علّامه طباطبایی است که امروزه مورد نیاز فضای علمی کشور خصوصاً حوزۀ علوم انسانی است. این نظریه ابعاد گوناگونی دارد. معناشناسی ادراکات اعتباری یکی از ابعاد این نظریه است که مقدمۀ لازم برای ورود به هر بعد دیگرِ این نظریه به شمار می رود. برای فهم دقیق معنای این اصطلاح باید ابهامات سه گانۀ زبانی، معنایی و مصداقی آن برطرف شود. با بررسی جایگاه اعتباریات در میان سای...

در سبک شناسی آثار ادبی، ­توجه به ساختار شعر و مسایل زبانی،خواننده را به نتیجه ای مطلوب در شناخت، ­فهم و تفسیرِ محتوا و اندیشۀ سخنوری، رهنمون می شود.یکی از مسایل نوین زبان شناسی در حوزۀ نقد متون ادبی ،واکاوی انحراف از نُرم و عدول از هنجارهای زبانی در دو حوزۀ «واژه افزایی» و «تغییر طبقۀ نقشی» است که در کلام هنرمندان صاحب سبک و نوآور، بسامد چشمگیری دارد.بیدل از آن دسته شاعرانی است که با تأکید بر ابه...

یکی از خصیصه های بارز و قابل تأمل در شعر نوبنیاد نیما، ابهام است؛ ابهامی که به گونه های مختلف در سروده های وی خود را نشان داده و می تواند خود عاملی باشد تا مخاطب شعر به راحتی نتواند با این اشعار مأنوس شود. با توجه به این مسأله ضرورت داشت این جنبه از شعر نیما، مورد بررسی و تجزیه وتحلیل قرار گیرد. ابهام در شعر نیما را می توان در سه حوزه ی معنا، نحو و واژگان مورد توجه قرار داد. در زمینه ی معنا، ...

ابهام شناسی از جمله مباحث مهم زبان شناسی ترجمه است که از گذشته تا کنون، ابعادی از آن به تناسب و با عناوین مختلف در علوم گوناگون مورد توجه قرار گرفته و دانشمندان کم و بیش بدان پرداخته اند. اما در این تحقیقات، بررسی تطبیقی و توجه همزمان به مبدأ و مقصد و به ویژه محور قرار دادن قرآن و تنظیم مباحث به فراخور آن  که در ترجمه قرآن نقشی مهم و درخور توجه دارد، جایگاه مناسبی نیافته است. البته تحقیقات یاد ...

داستان کوتاه «شرق بنفشه» به‌سبب داشتن برجسته‌سازی‌های زبانی، که شامل هنجار‌گریزی و توازن می‌‌شود، قابل تأمل و بررسی است. هریک از این دو فرایند نیز دارای چند زیرشاخه است که درصد جالب توجهی از آن‌ها در شرق بنفشة مندنی‌پور به وضوح یافت می‌شود و همین امر گویای توانایی نویسنده در به‌کارگیری قابلیت‌های متنوع زبانی است. نویسنده از طریق زبان خاص خود به‌خوبی محوریت موضوعی داستان یعنی عشق زمینی ـ آسمانی ...

هدف از انجام این تحقیق، بررسی گونه‌های مهم ابهام واژگانی و ساختاری و نیز مشکلاتی است که این‌گونه ابهامها را در امر ترجمه ماشینی ایجاد می‌نمایند. برای انجام این کار پنج نوع مهم ابهام واژگانی با عناوین ابهامهای مقوله‌ای، واژه‌های هم‌آوا ـ هم‌نویسه، واژه‌های هم‌نویسه، چند معنایی و ابهام انتقالی، با ارائه مثالهایی از فارسی و انگلیسی مورد بررسی قرار گرفت. سپس ابهام ساختاری بررسی شد و دو نوع ...

بسیاری از حوزه های حسابداری و حسابرسی بدلیل وجود شرایط تعریف نشده و نادقیق با ابهام زیادی روبروست. بسیاری از این ابهامات زائیده احساسات آدمی و متغیرهای زبانی است که تا قبل از بوجود آمدن نظریه مجموعه های فازی هیچکس نمی دانست که چگونه این ابهامات برخاسته از ذهن انسان و محیط را مدلسازی کرد. هدف از این مقاله معرفی کاربردهای نظریه مجموعه های فازی در حوزه های مختلف حسابداری است.