رساله ی حاضر با هدف بررسی مفهوم خودکامگی در شعر پنج شاعر معاصر انجام گرفته است. چارچوب نظری این تحقیق از دو بخش تشکیل شده است: بخش نخست از نظریه ی ساخت یابی آنتونی گیدنز بهره برده و بخش دوم مبتنی بر نظریات کارل مانهایم است. تعاریف مفاهیم نیز از خلال منظر نظری مانهایم اخذ شده است. روش این تحقیق مبتنی بر رهیافت هرمنوتیک فلسفی گادامر است. یافته های این تحقیق نشان می دهد شعر مشروطه با تغییر منابع...

بر دیدگاه‏های توسعه ی تاریخی ایران، رویکرد اقتصاد سیاسی غالب بوده است. این رویکرد عامدانه از حضور فرهنگ و رفتارهای اجتماعی مردمی در فهم تحولات توسعه ممانعت کرده است. اقتصاد سیاسی تقریبا برای کلیه ی اشکال تکثر یا تمرکز ثروت، طبقات اجتماعی و مطالبات فرهنگی- سیاسی، تعینی سیاسی (بامحوریت مفهوم قدرت) و تاحدی محیطی قائل است. در میان نظریه های زیرمجموعه ی اقتصاد سیاسی، نظریه ی استبداد ایرانی از وجاهت ...

پژوهش حاضر، تحلیلی بر زمینه های روانی- اجتماعی استقبال از استبداد رضاشاهی می‌باشد. در این پژوهش فرض بر این است که شکل‌گیری استبداد رضاشاه ناشی از نگرش‌های عام و خاص و شرایط روانی - اجتماعی آن زمان بوده است که اکثر اقشار جامعه تحت تاثیرمصائب و مشکلات سیاسی-اجتماعی به حمایت و استقبال از اقدامات او در دوران رضاخانی روی آوردند. مطابق چارچوب روشی اسپربر، مسئله‌ی زمینه‌های روانی- اجتماعی در بروز استب...

واکنش علمای شیعه در برابر خودکامگی فتحعلی شاه قاجار محمد سلماسی‌زاده* چکیده این پژوهش به تبیین تأثیر مجتهدان شیعه در مهار خودکامگی مطلق شاهان قاجار می‌پردازد و در قالب مطالعه‌ای موردی، هم‌زمان با واکاوی منابع دست‌اول تاریخی در عصر فتحعلی شاه قاجار (1250 - 1212 ق)، میزان سازگاری نظریه استبداد شرقی و شیوه تولید آسیایی مارکس و انگلس را با اوضاع تاریخی آن ارزیابی می کند. پرسش اصلی پژوهش این است: آی...

ساختگرایی (structuralism)، به عنوان شیوه ای در نقد ادبی و هنری در دهه‌های نخستین قرن بیستم پدید آمد و در نیمة دوم آن سده به نقطه اوج خود رسید. این شیوه نقد، همواره می‌کوشید به خود شکل و رنگ علمی ‌ببخشد و تمرکز بر ساختار آثار ادبی و هنری، این امکان را به ساختگرایان می‌داد که از دیدگاه خود قواعدی ابطال ناپذیر و فرمول‌هایی ثابت و لایتغیّر برای بررسی آثار هنری وضع کنند. ساختگرایی اگرچه در آغاز به زب...

دوران طولانی حکومت ناصرالدین شاه که نزدیک به پنجاه سال ادامه داشت، با رویدادها و تحولات جدیدی روبرو شد که از مهمترین آنها ظهور اندیشه های ترقی خواهی یا نوسازی کشور است . ناصر الدین شاه هم تحت تاثیر این اندیشه ها سه بار به سفر فرنگ رفت و در این سفرها با آثار تمدنی غرب آشنا شد؛ اما علی رغم آن در عمل اقدام مفیدی انجام نداد. در این پژوهش، به بررسی میزان ترقی خواهی ناصرالدین شاه قاجار، دوگانگی رفتار...

 استبداد به عنوان یک آسیب اجتماعى از دیدگاه قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده در آغاز به تعریف آسیب اجتماعى و جامعه آسیب زده پرداخته، سپس استبداد و خودکامگى را به عنوان مصداق بارز آسیب اجتماعى معرفى مى‌کند، آن گاه به پیشینه تاریخى استبداد ستیزى اشاره کرده وبر این باور تأکید مى‌کند که به رغم فلسفه سیاسى عدالت گراى اسلام، تاریخ مسلمانان، بیشتر آمیخته با استبداد بوده است. در ادامه به تعریف ا...

ساختگرایی (structuralism)، به عنوان شیوه ای در نقد ادبی و هنری در دهه های نخستین قرن بیستم پدید آمد و در نیمة دوم آن سده به نقطه اوج خود رسید. این شیوه نقد، همواره می کوشید به خود شکل و رنگ علمی ببخشد و تمرکز بر ساختار آثار ادبی و هنری، این امکان را به ساختگرایان می داد که از دیدگاه خود قواعدی ابطال ناپذیر و فرمول هایی ثابت و لایتغیّر برای بررسی آثار هنری وضع کنند. ساختگرایی اگرچه در آغاز به زبا...

شاید مهم‌ترین ویژگی مطالعات مربوط به اندیشه سیاسی در ایران، تاکید بر وجود اندیشه سیاسی مستقل و مدون در باب دولت در ایران باشد. این اندیشه که از آن تحت عناوین مختلف نظیر "اندیشه ایران‌شهری"، "خردمزدایی" و مانند آن یاد می شود، مؤید آن است که سازمان دولت در ایران از پشتوانه نظری مستحکم برخوردار است و بر اساس آن عمل می کند. در مقاله حاضر تلاش می شود در پرتو دو نظریه استبداد شرقی و پاتریمونیالیسم ...