در این پایان نامه در دو بخش و هشت فصل و یک خاتمه تنظیم شده است . بخش اول که به بحث درباره نماز جمعه از نظر موضوع اختصاص دارد، شامل پنج فصل است . در صل اول واژه های صلاه و جمعه، در فصل دوم، تشریع نماز جمعه، در فصل سوم، اهمیت نماز جمعه، در فصل چهارم، ماهیت و اجرای نماز جمعه و بالاخره در فصل پنجم، شرایط نماز جمعه مورد بحث قرار گرفته است . در بخش دوم، نماز جمعه از نظر حکم موضوع بحث است و شامل سه فص...

بازشناسی تفکر سیاسی ـ مذهبی نیروهایی که در مقابل قیام امام حسین(ع) صف آرایی کردند و به انحای مختلف در شکست آن سهیم بودند از موضوعات مهمی است که می تواند در شناخت دقیق این برهه ی بسیار حساس تاریخ تشیع راه گشا باشد. این مقاله با ارائه ی برخی ادله و شواهد، حاکمیّت تفکّر عثمانی را بر این نیروها چه در کوفه و چه در کربلا نشان داده و آشکار ساخته که کوفی بودن نیروها را با تشیع آنان مساوی و ملازم دانستن، ...

مناطق کردنشین به دلیل تنوّع مذهبی و وجود تفکرات آیینی فراوان، یکی از حوزه های پیچیده در زمینه فرق و مذاهب است و کمبود تحقیقات و مطالعات علمی در این خصوص مزید بر علت بوده، بر این پیچیدگی می افزاید. بیشترین جمعیت کردها پیرو مذهب شافعی از اهل سنّت اند. این وضعیت در ایران، عراق، ترکیه و سوریه ثابت بوده و این خصیصه مذهبی ایشان وجه تمایز آنها با همسایگانشان است؛ زیرا همسایگان عرب، ترک، لر و فارس آنها، ...

آگاهی از جغرافیای انسانی گروه­های مذهبی، می­تواند به شناخت ترکیب جمعیت، ظرفیت های اندیشه ­ای و توان مدیریتی بزرگان آن مذهب برای گسترش باورهای خود کمک کند. مذهب شیعه که از آغاز اسلام به تدریج در ایران هوادارانی یافته بود، در دوره سلجوقیان در مناطق قابل توجهی از ایران گسترش یافت. این نکته با توجه به تعصب مذهبی سلجوقیان، بسیار قابل توجه است. محور اصلی این مقاله، شناسایی مراکز جمعیتی با اکثریت و یا...

این مقاله در پی بررسی چگونگی و زمان شکل‌گیری تشیّع در اسلام و وضعیت آن در زمان حیات پیامبر(ص) و پس از آن تا دورۀ اول دولت عباسی و نقد فرایند شکل‌گیری نظام مذهبی و سیاسی شیعه به ویژه در ایران بوده است. روش: مقالۀ حاضر با روش تحلیلی و توصیفی و با رویکردی کاربردی و منطقی، به اثبات این فرضیه می‌پردازد که شیعه به عنوان مذهب، همزمان با بعثت پیامبر گرامی اسلام(ص) شکل گرفته، نظامی مذهبی و سیاسی را پی اف...

موحّدون از حکومت های پرآوازه ی اسلامی سده ی ششم و هفتم هجری/ دوازدهم و سیزدهم میلادی در مغرب و اندلس بود که جانشین حکومت مرابطی در این منطقه گردید.با آغاز نهضت ابن تومرت ( 510هـ/ 1116م) در مغرب و به ثمر نشستن انقلاب موحّدون که بر پایه ی مخالفت با فقهای مالکی و کاستن از نفوذ آنان استوار شده بود؛ فقهای مالکی احساس خطر نموده و تصمیم به بازنگری در سیاست های خود نمودند. از سوی دیگر حاکمان موحّدی که پس ...

مقابله با علمای دینی و محدود کردن حوزه عمل و نظر آنان و درنهایت، مذهب زدایی از حوزه های سیاست و حکومت و مبارزه با مظاهر و مجامع مذهبی در عرصه اجتماع، یکی از اهداف سلاطین زورمدار و دین گریز در طول تاریخ سیاسی ایران بوده است. رضاشاه در این میان بیشتر از همه، خود را درگیر چنین مسائلی کرد. وی در سال ۱۳۰۴ش پادشاه ایران گردید و به تدریج بر آن شد تا بنیاد روحانیت و مذهب تشیع را ویران و یا حداقل سست و ...

چکیده شرایط جغرافیایی، سیاسی و نزدیکی استان ایلام به عراق- مرکز خلافت اسلامی در دوران بنی عباس- در روند تحولات مذهبی این منطقه مؤثر بوده است. وجود کوه ها، مراتع، پناهگاه های طبیعی، آب کافی و منابع طبیعی ایلام از عوامل جغرافیایی مؤثر در تجمع مخالفان خلفای بنی امیه و بنی عباس بوده است. این تحقیق در پی آن است که: آیا با ورود اسلام به ایران، مردم ساکن ایالات ماسبذان و مهرجانقذق (شامل استان ایلام ا...

اعتقاد به جانشین معصوم در مذهب شیعه و خطاناپذیری پاپ در مذهب کاتولیک از اصول بنیادین اعتقادی هر دو مذهب است؛ به‌گونه‌ای که منکران آن خارج از مذهب قلمداد می‌گردند. برخلاف این اشتراک، این موضوع در دو مذهب ازنظر ماهیت موضوع، جایگاه، وظایف، شرایط امام، نقش امام/ پاپ، ادله اثباتی آن در کتاب‌الله، سنت و عقل، اعتبار ادله و هم‌چنین طریقه نصب آنها با یکدیگر متفاوت است. مقاله حاضر درصدد آن است که با تبیی...

طریقت صوفی که شیخ صفی الدین در قرن هشتم ه،ق تاسیس کرد ، پس از گذشت دو قرن ، از یک طریقت عرفانی و تصوفی ، توسط جانشینانش به یک جنبش سیاسی مذهبی تبدیل شد و شاه اسماعیل صفوی توانست حکومت متمرکزی در ایران در سال 907 ه ق تاسیس کند وی مذهب شیعه را مذهب رسمی ایران اعلام کرد. رسمی شدن مذهب شیعه و حمایت حکومت از آن تاثیرات زیادی را در عرصه ادب و فرهنگ و اجتماع ایران برجای گذاشت. این پژوهش در پی بدست آو...