ادبیات هر قومی یکی از ارکان عمد? فرهنگ آن قومست. ادبیات فارسی هم به عنوان یکی از ارکان فرهنگ ایرانی، تنها مجموعه ای از کلمات و واژگان زیبا و موزون نیست بلکه «لای? پنهان تاریخ مردمی است که حقیقت جانشان همیشه واژون و وارون نمایانده شده و تنها وسیله ای است که ملّتی در پناه آن ژرف ترین احساسات، سنگین ترین رنجها و پیچیده ترین نیازها و سرکوب شده ترین آرزوها و پایمال شده ترین حقوق و خواستها و نازترین ر...

پژوهش حاضر بررسی آیین ها و رسوم ایرانیان در شعر قرن ششم (ه.ق) می باشد که ریشه در فرهنگ و قدمت ایران دارد. بسیاری از این آداب و رسوم، با تغییر نوع نگرش و افکار مردم و در طول زمان دستخوش تغییراتی گردیده، چنان که پذیرفتن دین مبین اسلام، تأثیری ژرف در فرهنگ ایران بر جای گذاشته است و از طرفی دیگر حمله ی مغول سبب نابودی بسیاری از این آیین ها گردیده است. جشن های باستانی ایران و هم چنین اعیاد و آیین ها...

این مقاله در باره جشنی منصوب به آتش است که بنا بر اعتقاداتی یکی از چهار عنصر سازنده جهان می باشد. ابن سینا در کتاب قانون مدعی است که دو عنصر سنگین، یعنی خاک و آب، سازندةاعضای بدن و دو عنصر سبک، یعنی آتش و هوا، سازندةروح هستند. اهمیت آتش در هر دو فرهنگ ارمنی و ایرانی از دیر باز جایگاهی ویژه داشته است. ریشه­های جشن تیارن آراج را در بین ارامنه باید در دوران ما قبل پذیرش مسیحیت یافت، که بعدها با سا...

تاریخ‌نگاری فارسی در دکن در دوره سلطنت بهمنیان آغاز و در دوره جانشینان آنها رونق یافت و در دوره آصف‌جاهیان/ نظام‌های حیدرآباد دکن (حک. 1137-1367) رواج بیشتری یافت. افزون بر توجه به تاریخ سیاسی، یکی از ویژگی‌های مهم تاریخ‌نگاری فارسی در این دوره، توجه به جنبه‌های مختلف زندگی روزانه مردم بود. بیشتر تواریخ فارسی این دوره، گزارش‌های دقیقی از آداب و رسوم و زندگی روزانه مسلمانان ارائه کرده‌اند. پرسش ...

پایایی اعیاد نوروز، مهرگان و سده، به همراه آیین‌های گسترده‌ای که بخشی از وجوه هویتی جامعه ایرانی را در خود داشت، مرهون عوامل چندی بود که در این میان سهم زمینه‌های اجتماعی مهم‌تر می‌نماید . نوشتار حاضر در پرتو سه موًلفه ی بافت اجتماعی قلمرو شرقی خلافت و میزان اهتمام زرتشتی‌ها ، بافت اجتماعی و برتری فرهنگ ایرانی در عراق عرب و به‌خصوص بغداد و سهم شعوبی‌گری و رویکرد فرهنگی- اجتماعی ایرانیان ؛ زمینه‌...

این پایان نامه تحت عنوان نهاد وقف ، دگرگونی ها و کارکردهای فرهنگی - مذهبی آن در عصر صفوی ، علاوه بر فصل مقدماتی از شش فصل تشکیل شده است . درفصل مقدماتی به موضوع تحقیق ، اهداف و ضرورت پژوهش ، پیشینه تحقیق و نقد منابع پرداخته شده است . در فصل اول تحت عنوان نهاد وقف ، ابتدا به تشریح پیشینه وقف در ایران پیش از اسلام و ایران اسلامی ، پرداخته شده است . سپس تعریف ، مفهوم و انواع وقف و شرایط آن از دیدگ...

در گذشته عدّه ای به قصد کشف سرزمین های ناشناخته یا آگاهی از وضع ملّت ها به سیر و سیاحت در جهان پرداختند. بسیاری از آن ها، آنچه را که از نزدیک دیده یا شنیده بودند، به نگارش در آوردند و حاصل کار آن ها سفرنامه نام گرفت. در دوره ی قاجار نیز شمار زیادی از سیّاحان وارد ایران شدند. مردمان دوره ی قاجار برای بسیاری از مراسم و آیین های خود، آداب و رسوم خاصّ خود را داشتند که اصولاَ پایبندی زیادی به اجرای آنها ...

اعیاد، یکی از مشخصه های فرهنگی اقوام مختلف هستند که فلسفة پیدایش و تحولات تاریخی آنها در گستره ی زمان و در اقوام مختلف. در متون تاریخی و ادبی قدیم بازتاب می یابند. عید مهر گان به عنوان یکی از بزرگ ترین اعیاد باستانی ایران که دارای فلسفه پیدایش خاصی است، توانست با استفاده از توانمندی هایش، در صدر اسلام و عصر اموی و عباسی با همه ناملایماتی که از حیث سیاسی و عقیدتی با آن مواجه بود به حیات خویش ادا...

چکیده یهودیت دین یک جماعت قومی خاص و اولین دین زند? جهان است که پیروان این دین برخلاف پیروان دین اسلام و مسیحیت، خودشان را نه جماعت دینی بلکه به عنوان گروهی قومی و نژادی خاص در نظر می گیرند و احساس هویت آنها عمیقاً با احساساتشان در سرزمین اسرائیل پیوند خورده است و از روزگار باستان، این پیوند میان یهودیان و سرزمین موعود در آئین عبادی حفظ شده است. دین یهودی در میان ادیان توحیدی جهان که در...

یکی از موضوعات قابل توجه. که در شعر کلاسیک فارسی بازتاب گسترده دارد، ایام خاصی از سال و ماه و هفته است. که از جهت دینی و فرهنگی مورد توجه شاعران بوده است. در میان این شاعران، توجه خاص نظامی گنجوی. شاعر بلند پایه و داستان پرداز توانای قرن ششم هجری. به روزهای مهم سال و احکام خاصی که قدما برای این روزها در نظر داشتند، مشهود و مورد تامل است. این ایام که به مناسبت های مهم. مانند واقعه معراج رسول اکر...