شعر همواره با حوادث روزگار و دگرگونی های جامعه همراه و وسیله ای برای بازتاب آن بوده است؛ از جمله شعر عربی که سند ثبت تمام وقایع تاریخی از زمان پیدایش آن تا دوره کنونی بوده است. جنگ از جمله حوادثی است که جلوۀ ویژه ای در شعر و ادبیّات دارد. در این میان، جنگ های صلیبی نسبت به دیگر جنگ های صورت گرفته در تاریخ و سرزمین های اسلامی،  مدّت زمان بیشتری به درازا کشید و آثار فراوانی از خود در سروده های عربی...

علم معانی در میان فنون مختلف بلاغی از درونی‌ترین مسائل زیبایی‌شناختی و ظریف‌ترین شیوه‌های تأثیر کلام سخن می‌گوید. ازجمله قابلیت‌های بلاغی این دانش، می‌توان به تبیین اندیشه و جهان‌بینی گوینده، بیان مقتضیات حال و مقام مخاطب و توسع زبان، اشاره کرد که مبحث «مقاصد ثانوی خبر و انشا»، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان این علم، نقشی کارآمد و ویژه در این زمینه ایفا می‌کند. این درحالی است که علمای بلاغت، بح...

تحقیق درباره شخصیّت های تأثیرگذار جهان اسلام در قرن اوّل هجری, علاوه بر نشان دادن اوضاع آن روزگار، اعم از اوضاع سیاسی، مذهبی، اجتماعی و ...زمینه تأمّل و عبرت گیری از گذشته را برای انسان، فراهم می آورد. مالک بن حارث نخعی(?-38یا37ق)، از فرماندهان بزرگ و شجاع سپاه امام علی (ع) است که در عصر جاهلی و اسلامی می زیست. نقش سیاسی او، بیشتر در زمان خلافت امام علی (ع) و جنگ های جمل و صفّین بروز یافت. او علاو...

چکیده: در مراکز علمی ساخت مجسمه انسان و ربات بنابر مبنا مشهور حرام است و این نظر بر اساس استناد به اطلاق روایات وارده در این باب است. ولی به نظر می‌رسد در اینجا به جهت عدم قابلیت تقیید عرفی شبهۀ انصراف وجود دارد، یعنی انصراف این روایات به مجسمه‌های پیشین بوده، چون در آن زمان اغراض علمی بر آن مترتب نبوده است؛ بنابراین روایات از این مجسمه‌ها انصراف دارد. چون در آن زمان مجسمه را ب...

از جنبه‌هایی که در معنی‌شناسی قرآنی می‌توان از آن مدد جست اسلوب‌های ادبی می‌باشند، که به طور محسوسی در آیات الهی جلوه‌گری می‌نمایند. قرآن کریم پیام‌های والای خود را در قالب زیباترین اسلوب‌های ادبی بیان می‌دارد، تا از این رهگذر بتواند هدایتگر و روشنی‌بخش راه جامعه بشری گردد. از جمله این اسلوب‌ها، اسلوب تمنی است. هدف از مقاله حاضر این است که به بررسی این اسلوب در قرآن کریم بپردازد، و اغراض بلاغی ...

زمانی‌که گوینده یا نویسنده، سخنانی را بر زبان یا صفحه کتاب، جاری می‌سازد و با کلام خودگروه خاصی را مخاطب قرار می‌دهد، بی گمان با گزینش واژگان ویژه در پی تحقق اغراض خاصی است و با توجه به این اغراض است که واژه ها، جمله ها، ساختارها و اسلوب های خود را تعیین می‌کند و در قالب آنها کلام خود را هدفمند ساخته و سامان می دهد.از جمله این ساختارها، اسلوب تهکم و استهزاء است که متکلم در بهره گیری از آن،اغراض...

استفهام حقیقی یکی ازانواع انشاءطلبی است که به منظوردریافت فهم حقیقت انجام می گیرد؛ اما بسیارپیش می آید که استفهام به نیت اغراض فرعی نیزطرح می شود؛ یعنی منظورپرسشگر فهم مطلبی که نمی داند، نیست. دقیقابه همین جهت است که به کاربردن استفهام در غرض های فرعی، تجاهل العارف نام داردو یکی از موضوعات بحث بر انگیز علم بلاغت است. البته بعضی آن را فنّ معانی و برخی دیگر آن را در فنّ بدیع می گنجانند .سعی ما در ...

متصوفه در قبال دگرگونی های عصر قاجار، دو رویه در پیش گرفتند؛ گروهی روال و سنت خود را ادامه دادند و گروهی تصمیم به انجام اصلاحات و تغییر گرفتند؛ بیان نسبت انجمن اخوت با تصوف و فتوت از یک سو و با فراماسونری از سوی دیگر، در رویکردی تاریخی هدف اصلی نوشته حاضر است. پژوهش این مدعا را مطرح می کند که قصد ظهیرالدوله؛ موسس انجمن اخوت در اولویت نخست، نه صوفی سازی بلکه تربیت نخبگان به منظور ترقی و بهبود زن...

از آن‌جا که قرآن کریم با زبانی ادبی بر پیامبر رحمت نازل گشته است، ادبیات قرآن مورد توجه علماء بلاغت بوده است تا از این رهگذر بتوانند نکات ظریفی که برای جامعه بشری به ارمغان آورده شده است بیان دارند. یکی از نکات ظریف بلاغی که در قرآن کریم دیده می‌شود اسلوب‌های قرآنی است اسلوب‌هایی که به قوت بیان و دقت معانی ممتاز است از جمله اسالیبی که در قرآن کریم دیده می‌شود اسلوب ندا است. در این مقاله سعی شده...

از جنبه‌هایی که در معنی‌شناسی قرآنی می‌توان از آن مدد جست اسلوب‌های ادبی می‌باشند، که به طور محسوسی در آیات الهی جلوه‌گری می‌نمایند. قرآن کریم پیام‌های والای خود را در قالب زیباترین اسلوب‌های ادبی بیان می‌دارد، تا از این رهگذر بتواند هدایتگر و روشنی‌بخش راه جامعه بشری گردد. از جمله این اسلوب‌ها، اسلوب تمنی است. هدف از مقاله حاضر این است که به بررسی این اسلوب در قرآن کریم بپردازد، و اغراض بلاغی ...