نظریه های اجتماعی و سیاسی بر پایه مبادی فرانظری خود که دلالت بر هستی شناسی اجتماعی و نتایج معرفت ـ روش شناختی حاصل از آن دارد، بویژه در تاریخ معاصر به اردوگاههای مختلف عینیّت گرایانه و ذهنیت گرایانه تقسیم شده و بدین ترتیب، قرائتهای مختلف از رابطة فرد ـ جامعه و ساختار و کارگزار را عرضه کرده اند. درمقابل فرانظریه های انتقادی که درصدد فرارفتن از تقابل عینیت گرایی ـ ذهنیت گرایی در مورد رابطة فرد ـ ج...

چکیده: بررسی ماهیت و رفتار سیاست خارجی از اهمیت خاصی در حوزه مطالعات روابط بین الملل، برخوردار است و در این راستا همواره این سوال برای صاحبنظران و پژوهشگران روابط بین الملل و سیاست خارجی مطرح بوده است، که چگونه می توان سیاست خارجی و تحوّلات آن را مطالعه کرد، به گونه ای که دستخوش تقلیل گرایی نگردد. نظریه سازه انگاری به عنوان یک رویکرد کارآمد و میانه (رئالیسم و لیبرالیسم) برای بررسی پدیده ها ...

نویسنده مقاله سعی دارد با توجه به تعریف سازه انگاری به عنوان یک نظریهتوضیحی در رویکردهای مطالعه سیاست بین الملل، تصویر واقعی تری از الگوهای رفتاریسیاست بین الملل را نشان دهد. علل ظهور سازه انگاری اجتماعی و ریشه های آن درعرصه سیاست بین الملل، تنوع نظریه پردازان سازه انگاری و تأکید آن ها بر نقش انگاره هادرعرصه سیاست بین الملل، تأثیر هنجاری ساختارهای نهادی بنیادی و همچنین ارتباطمیان دگرگونی های هن...

این مقاله بر آن است تا شماری از مهمترین قواعد حاکم بر سیاست خارجی کشورهای صادرکننده نفت را شناسایی ومعرفی کند. مدت هاست که کارشناسان مسائل نفت وسیاست خاطرنشان کرده اند که حجم انبوه درآمدهای نفتی درکشورهای صادرکننده نفت، آثار ویژه ای بر زندگی اجتماعی و سیاسی در این کشورها در بردار...

رویکرد هر نظریه‏پرداز به مسأله کارگزار – ساختار یا نحوه تعامل کارگزار – ساختار، یکی از عوامل کلیدی جهت‏دهنده به برداشت و تحلیل وی در مورد محیط اجتماعی تحت مطالعه‏اش می‏باشد. این مقوله، به طور اخص، در رشته روابط بین‏الملل و سیاست خارجی بسیار مورد توجه است. به طور کلی، در این رشته، سه رویکرد ساختارمحور، کارگزارمحور و ساخت‏یابی‏گرا، قابل بازشناسی است. در حوزه نظریه‏های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ای...

رویکرد هر نظریه‏پرداز به مسأله کارگزار – ساختار یا نحوه تعامل کارگزار – ساختار، یکی از عوامل کلیدی جهت‏دهنده به برداشت و تحلیل وی در مورد محیط اجتماعی تحت مطالعه‏اش می‏باشد. این مقوله، به طور اخص، در رشته روابط بین‏الملل و سیاست خارجی بسیار مورد توجه است. به طور کلی، در این رشته، سه رویکرد ساختارمحور، کارگزارمحور و ساخت‏یابی‏گرا، قابل بازشناسی است. در حوزه نظریه‏های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ای...

با ظهور رشته روابط بین الملل در ابتدای قرن بیستم به عنوان رشته ای مستقل، همواره آثار و تلاش های نظری حول مسائل محتوایی و مسائل فرانظری شکل گرفته اند. در وهله نخست: نظریه پردازان سعی داشته اند از راه تدوین نظریه های محتوایی در قالب های کلان به فهم و تبیین موضوعاتی نظیر ساختار و پویایی نظـام بین الملل یاری رسانند، که می توان نظریه پردازان واقع گرایی، نو واقع گرایی و لیبرالیسم را در این زمره قرار ...

دراینمقالهنویسندهسعیداردبا توجهبه یکیازاهدافسیاستخارجیجمهوریاسلامیایرانکهآن دستیابی کشوربهجایگاهاولوبرترمنطقهایاست،محظوراتومحدودیتهاوعواملبازدارندةداخلیو خارجیدرراه رسیدنبهایناهدافرابررسینماید؛لذا میکوشد تا قید و بندها و عوامل محدودیتزای ناشی از نظام بینا لملل و نظام فرعیمنطقهایرامهمترینمانعچالشزا برایرسیدنبهایفای نقشبرتریمنطقهایایرانمعرفی نماید. در این راستا، تلاش نویسنده بر این است که توضیح م...

تحلیل و بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تحت تاثیر نظریه های گوناگون و بعضا متعارض قرار دارد. اندیشمندان تلاش کرده اند تا با رویکردهای نظری متفاوتی همچون واقع گرایی، آرمان گرایی، سازه انگاری و تحلیل گفتمانی سیاست خارجی را مورد بررسی قرار دهند. بنابراین دستیابی به چارچوب تحلیلی مناسب برای شناسایی عناصر موثر در تدوین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ضروری می نماید. هدف این نوشتار بررسی امکان بکارگی...