رشد و تکامل تاریخ نگاری در اسلام مرهون تلاش و جدیت مورخان در مناطق مختلف اسلامی بود و در این میان تاریخ نگاران عراقی نقش مهم هم در مراحل شکل گیری تاریخ نگاری و هم تکامل شیوه های آن داشتند. ابومخنف ازدی یکی از بزرگترین مورخان عراق در قرن دوم هجری است او از موقعیت برتر قبیله ازد و خاندان مخنف بهره ور بود و با اهتمام فراوان و واقع نگری به ثبت و ضبط رویدادهای تاریخی بخصوص درباره عراقیان و شیعیان و ...

چکیده تاریخ نگاری علم به سبک ویگ، با معیار قرار دادن دستاوردهای علوم جدید، دربارة اهمیت بخش های مختلف تاریخ علوم قضاوت می کند. مورخان ویگیست تاریخ را به صحنة مواجهة دو گروه دانشمندان عاقل و دانا و متحجران نادان تبدیل می کنند. ایشان تنها قسمت هایی را از تاریخ علوم برای مطالعه و بررسی، با ارزش می دانند که به علوم جدید ربط پیدا کند. در این مقاله، ضمن معرفی هربرت باترفیلد، ناقد این جریان در تاریخ ن...

چکیده ابوالحسن غفاری کاشانی، مورخ ایرانی قرن دوازدهم هجری، در تثبیت اندیشه تاریخ نگاری در عصر زندیان، بسیار تأثیر گذار بوده است، این نوشتار با توجه به جایگاه تاریخ نگاری او در ایران، می کوشد که زندگی، خاستگاه اجتماعی، روش و بینش تاریخ نگارانه وی را واکاوی کند. گلشن مراد اثر غفاری کاشانی با برخورداری از منظومه فکری و روش تاریخ نگارانه از متون تاریخی مهم این دوره به شمار می رود که در ادوار بعد به...

مقاله ی حاضر با عطف و نظرداشت به دیوان اشعار حافظ شیرازی، به چگونگی و میزان نگرش او به دانش تاریخ، موضوعات تاریخی، حوادث و شخصیّت­های مرتبط و زیرمجموعه ی حوزه ی تاریخ، و نیز توضیح و تبیین نکات و معرّفی نقش نمادها و الگوهای ذکر شده ـ مبتنی بر منابع و مآخذ تاریخی و ادبی ـ می پردازد. یافته های پژوهش در این عرصه مبیّن و دلالت بر آن دارد که شاعر مورد بحث به تاریخ وطنی و دینی آشنا بوده و همین اشراف و اطّ...

تاریخنگاری در مصر طی قرون هشتم و نهم هجری به سبب حضور سلسله ممالیک که یک آرامش نسبی را در آنجا رقم زده بودند به اوج خود رسید، تا آنجا که آن دوره را عصر نهضت دوم طلایی نامیده اند. این شکوفایی علمی و فرهنگی بواسطه مهاجرت علما و دانشمندان سایر سرزمین هایی که مورد تهاجم مغول قرار گرفته بودند نیز بود. به همین دلیل بررسی تاریخنگاری این برهه از زمان همواره برای محققین حائز اهمیت بوده است. در این میان ...

نگارش و تالیف آثار متعدد در حوزه تاریخ نگاری چند صباحی است که بین پژوهشگران و محققان در ایران رواج یافته است اما تحقیقات نشان می دهد که بررسی آثار و روش تاریخ نگاری زنان مورد توجه قرار نگرفته است. بر همین اساس این رساله با عنوان تاریخ نگاران زن در ایران معاصر( مطالعه موردی منصوره اتحادیه، شیرین بیانی، فرشته نورایی و هما ناطق) در تلاش است تا ضمن معرفی بیوگرافی و آثار آنها به بررسی و شناسی روش تا...

چکیده ابوالحسن غفاری کاشانی، مورخ ایرانی قرن دوازدهم هجری، در تثبیت اندیشه تاریخ نگاری در عصر زندیان، بسیار تأثیر گذار بوده است، این نوشتار با توجه به جایگاه تاریخ نگاری او در ایران، می‌کوشد که زندگی، خاستگاه اجتماعی، روش و بینش تاریخ نگارانه وی را واکاوی کند. گلشن مراد اثر غفاری کاشانی با برخورداری از منظومه فکری و روش تاریخ نگارانه از متون تاریخی مهم این دوره به شمار می‌رود که در ادوار بعد ب...

تاریخ نگری و تاریخ نگاریِ مورخین عصر صفوی، بر بنیان اصولی پایه گرفته است که، در کمتر دوره ای از دوره های تاریخ نگاری در ایران، با چنین بسط و گسترشی در این زمینه مواجه می شویم، در حقیقت در آثار مورخان این دوره، برخی مولفه هایِ مقبولیت بخش و مشروعیت ساز وجود دارد که، این اصول متمایز را، شکل داده است. از جملۀ این مورخان می توان، به عبدی بیک شیرازی، مورخ صاحب سبک و نویسندۀ تکمله الاخبار، اشاره داشت، ...