این نوشتار در پى شناساندن مفهوم و مؤلفه معنائى واژه وحى در فرهنگ ها و کاربردهاى قرآنى آن است. نویسنده نخست به بررسى مفهوم لغوى واژه پرداخته است سپس ترکیب هاى قرآنى آن را بررسى کرده آنگاه به موارد کاربرد واژه وحى و معانى کاربردى آن اشاره نموده و از پنج معنا یاد کرده است.

تجزیه و تحلیل عناصر داستان‏هاى قرآنى، این حقیقت را آشکار مى‏سازد که مؤلّفه "پیرنگ"، به عنوان سامان‏دهنده اصلى روایت، در تمام داستان‏هاى قرآنى نیز تقریبا در تمام داستان‏هاى قرآنى وجود دارد. در این جُستار تلاش شده تا از طریق مقایسه و تطبیق میان "پیرنگ"هاى مستقلّ داستان‏هاى قرآنى، تقسیم‏بندى ویژه‏اى به دست آید تا راه شناخت مفاهیم ادبى و هنرى قرآن را بیش از پیش هموار سازد. از این رو ابتدا به معرّفى اجم...

 سیر تاریخى نگارش کتب »وجوه و نظائر« مورد بررسى قرار گرفته است. دانش وجوه و نظائر یا چند معنایى واژگان قرآنى، از جمله انواع علوم قرآنى است که از سده‌هاى نخستین هجرى مورد توجه و عنایت ویژه مفسّران پژوهان بوده و در این میان آثار بسیار برجاى مانده است. این نگاشته‌ها گاه به صورت بخشى از تفاسیر یا کتب علوم قرآنى و یا به صورت تألیفات جدا گانه تدوین یافته است. علاوه بر نقش شگرفى که در فهم و تفسیر قرآن ...

داستان آفرینش آدم (ص) از جمله قص ههاى قرآنى است که آیات بسیارى به آاختصاص دارد. در این داستان به جنب ههاى مختلف آفرینش تا هبوط آدم از بهشت الهى به زمین خاکى اشاره شده است. سجده فرشتگان در برابر آدم از جمله مواردى است که در آیاتى از قرآن آمده و مفسران درباره آن از چش ماندازهاى مختلف بحث و بررسى کرد هاند. ادب فارسى که نیز سرشار از مفاهیم قرآنى است از این داستان و بن مای ههاى آن بى بهره نیست. در ا...

مفهوم شناسى واژگان قرآنى از دانش هایى است که پرداختن به آن با شیوة صحیح « عبرت » علمى مى تواند در علوم قرآنى و تفسیر، بسیار راه گشا باشد. به این منظور واژة را، که در قرآن کریم و روایات معصومین:، بسیار به کار برده شده است، گزینش کردیم. علت این انتخاب نیز فرمان خداوند با الفاظ و عبارات متفاوت به مردم است. دقّت و تأمّلى که در آیات قرآن نهفته شده و تنها با عبرت گرفتن از آ نها آشکار م ىشود و بر دل خرد...

 با تکیه بر جامعیّت قرآن و ارتباط تفسیرى بین آیات آن و احاطه کامل عترت بر معارف قرآن، شیوه تفسیر قرآن به قرآن در سیره تفسیرى معصومان(ع) مورد مطالعه قرار گرفته است.  پیامبر به کنش تفسیر آیات قرآن به صورت متقابل اشاره داشت. در سخنان اهل‌بیت(ع) نیز براى تفسیر قرآن به قرآن چهار اصل مهم شناخته شده است که عبارتند از: جامعیت و مرجعیت قرآن، بهره‌گیرى دانش‌هاى جنبى قرآن، شناخت ظاهر و باطن قرآن و نگرش سی...

مفهوم شناسى واژگان قرآنى از دانش هایى است که پرداختن به آن با شیوة صحیح « عبرت » علمى مى تواند در علوم قرآنى و تفسیر، بسیار راه گشا باشد. به این منظور واژة را، که در قرآن کریم و روایات معصومین:، بسیار به کار برده شده است، گزینش کردیم. علت این انتخاب نیز فرمان خداوند با الفاظ و عبارات متفاوت به مردم است. دقّت و تأمّلى که در آیات قرآن نهفته شده و تنها با عبرت گرفتن از آ نها آشکار م ىشود و بر دل خرد...

 دیدگاه‌هاى کلامى، فقهى و قرآنى اباضیه و نظرگاه ایشان درباره دانش‌هاى قرآنى مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. اباضیه یکى از فرقه‌هاى خوارج به شمار مى‌آید و انکار اباضیان این حقیقت را تغییر نمى‌دهد. اباضیه اسماء و صفات خدا را توقیفى مى‌دانند صفات خدا را عین ذات او مى‌شناسند، خدا را همانند هیچ موجودى نمى‌دانند و آیات تشبیه را تأویل مى‌کنند، خدا را غیرقابل رؤیت مى‌دانند و از مخالفان پاسخ مى‌دهند و ...

 گزارشى از دیدگاه‌هاى قرآنى انسان شناختى امام خمینى است. نویسنده با طرح این نکته که انسان‌شناسى امام خمینى برایند روشهاى عرفانى، فلسفى و دینى در شناخت انسان است، نخست به ضرورت بحث انسان‌شناسى پرداخته دلایلى را براى آن اقامه مى‌کند. سپس دیدگاه‌هاى انسان شناختى امام خمینى را در فصل‌هاى دهگانه زیر توضیح مى‌دهد:  1- سیماى انسان در قصه آدم. در این بخش از تقدیر ازلى خروج آدم از بهشت، حقیقت شجره ممنو...