پژوهش حاضر تحقیقی معنی شناختی است که به منظور بررسیِ معناییِ فعل های ساده زبان فارسی و متناظرهای مرکب معنایی آنها صورت گرفته است. در این بررسی، نخست، نگارنده طرز تلقی خود از فعل ساده و مرکب را  ارائه می کند و پس از آن، به انواع تناظر میان فعل های ساده و مرکب می پردازد. در ادامه، پس از بحثی مختصر درباره هم معنایی و سه نوع از آن که در این پژوهش مبنای تحلیل ها قرار می گیرند، یعنی هم معنایی گزاره ای،...

واژة کفر یکی از وا‍‍ژه­های اساسی و پرکاربرد در قرآن کریم است. بررسی تحول این واژه از دورة جاهلی ­تا متن قرآن کریم، تحت عنوان معنی­شناسی تاریخی(در زمانی) با بهره­گیری از منابع وکتب لغت قدیم کمک می­کند تا درک عمیق و درستی ازگسترة مفاهیم این واژه و مشتقات­آن بدست­آید. برآیند و حاصل این تحقیق در پاسخ به این سؤال است که چگونه بر اساس قاعدة­ تغییر و توسیع معنایی، مفهوم اولیة این واژه تحول وگسترش یافت...

در این پژوهش ما کاربرد مقوله های معنایی فعل مرکّب را در گفتار کودکان پیش دبستانی استان تهران، بررسی کردیم. این پژوهش شامل پنج فصل می باش.لازم به ذکر است داده های این پژوهش از طریق آزمون تصویری جمع آوری شده است. پس از تجزیه و تحلیل داده ها، در مجموع 420 فعل مرکّب از میان مکالمات و گفتگوهای کودکان پیش دبستانی جمع آوری شده است. که از این تعداد 242 فعل مرکّب کودکان دختر و 178 فعل باقی مانده کودکان پسر...

این مقاله در چهارچوب نظری? نمود معنایی- واژگانی لیبر(2004) به بررسی نقش معنایی پسوندهای ـَ نده و ـ ار می پردازد. این نظریه با استفاده از شش مشخّص? معنایی: مادّه ، پویا ، مکان ، وضع یا جایگاههای رویدادی استنباطی (وجرا) ، مقیّد و ساختمند و یک اصل به نام اصل هم نمایگی ، نقش معنایی عناصر واژی از جمله وندها و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی می کند. در این نظریه هم? عناصر وا...

قیاس­ناپذیری در فلسفة علم می­گوید که پادایم­ها/نظریه­های علمی رقیب، هر چند از اصطلاحات واحدی استفاده می­کنند، اما راجع به موضوع واحدی سخن نمی­گویند و در نتیجه، دانشمندانی که در پارادایم­های علمی رقیب بسر می­برند یا از نظریه­های بنیادین علمی رقیب دفاع می­کنند، حرف یکدیگر را نمی­فهمند. مقالة حاضر، کوششی است برای بررسی و نقد این تز. مؤلف ابتدا با تمرکز روی دو مدافع اصلی این تز، یعنی توماس کوهن و ف...

در این پژوهش، به تغییرات معنایی واژۀ «دولت» در تاریخ متون نثر فارسی، از سدۀ چهارم تا امروز، پرداخته شد. معانی مختلف این واژه، در 80 اثر منثور فارسی، به تفکیک سدۀ نگارش آثار، جستجو و استخراج شد. اگرچه معنای کلّی واژۀ «دولت» در ظاهر تغییر چندانی نکرده است، امّا این واژه، در متون فارسی بررسی‌شده به 21 معنای مختلف به‌کار رفته است. تلاش شد، تغییر معانی واژۀ «دولت» در چارچوب نظریۀ پیش‌نمونه با رویکرد گ...

روابط بین ملت های مختلف که در طول قرون و هزاره های گذشته شکل گرفته، موجب تبادلات فرهنگی و تمدنی در میان ملت ها گردیده است. چنین روابط تاریخی در میان سرزمین ایران از یک سو و کشور های عربی از سوی دیگر موجب ورود کلمات عربی به زبان فارسی شده است؛ که تا دوران معاصر نیز مورد استفاده قرار می گیرند. در نتیجه ورود واژه های عربی به فارسی تغییراتی در سطح آوایی، در سطح معنایی (گسترش معنایی، تخصیص معنای واژ...