خیر وشر که همواره ذهن بشر را به خود مشغول کرده در آثار نگارگران ایرانی به بهترین شیوه به تصویر کشیده شده و با استفاده از قصص دینی و حماسی قالبی وسیع به آن داده به گونه ای که در نگاره های به تصویر کشیده از شاهنامه فردوسی حتی فراتر از داستان رفته و آثار ماندگاری در این زمینه به ثبت رساندند

این پژوهش در پاسخ به پرسش از ادعاهای دو روایت از وظیفه‌گرایی قاعده‌نگر، شامل سازندگرا و بازنمودی در باب بنیان‌های اخلاقی عدالت اجتماعی، این فرضیه را مطرح می‌کند که هر یک از این دو روایت، به استلزامات منطقی وظیفه‌شناسی حق‌گرای خود وفادار نمانده‌ اند. روایت سازندگرا با پذیرش توافق‌گرایی قراردادی، ادعای بنیان‌گرایی خود را با چالش روبرو می‌سازد و با توجیه‌پذیرسازی نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی –آن...

برخی سرچشمۀ شُرور را اختیار انسان دانسته اند. یعنی آنچه از نظر انسان شر تلقی شده و به خدا نسبت داده می شود چیزی جز اَعمال و اَفعال ناشی از اختیار انسان نیست. صعود و سقوط آدمی در گرو اختیار اوست و همین امر است که منشأ بسیاری از شرور اخلاقی و طبیعی قلمداد می شود. اصولاً تلقی شَرورانه داشتن از حوادث، از یک سو، به جهل و ناآگاهی انسان در خصوص مصالح مکتوم آن باز می گردد و از سوی دیگر، به دلیل سوء استفاده ...

اگر چه ایثار نقش راهبردی در شکل گیری تمدن اسلامی و پیشرفت آن داشته است اما در باره آن به صورت مستقل و مفصل تحلیل و پژوهش نشده است. دانشمندان مسلمان، به ویژه عالمان اخلاق و عرفا از چیستی آن سخن گفته‌اند. متقدمان مقوم ایثار را بخشش در عین نیاز و متاخران «تقدم دیگری بر خویش» را مؤلفه اصلی ایثار می‌دانند. تعریف نخست بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. اما این تعریف‌ها از تفسیر مصادیق مهمی از ایثار، همچ...

ملاصدرا به اتفاق آراء، تأثیرگذارترین فیلسوف در سنت فلسفۀ اسلامی چهار قرن اخیر است. فلسفۀ ملاصدرا براساس وجود به مثابه یگانه عنصر حقیقی، تقدم وجود، تراکم وجود، و سرانجام حرکت متعالی یا جوهری وجود بنا گشته است. ملاصدرا تقدم وجود را اصل اساسی هستی قرار داد. او بین مفهوم وجود و حقیقت وجود تمیز قائل می شود. مفهوم وجود بدیهی ترین و جهان شمول ترین مفهوم است، حال آنکه حقیقت وجود مبهم ترین مفهوم است زیر...

پژوهش حاضر کوششی است در بررسی رابطه اخلاق و سیاست در اندیشه سیاسی اسلام تقدم اخلاق بر سیاست فرضیه اصلی این پژوهش است.اساسا فلاسفه و اندیشمندان سیاسی دوره میانه اسلامی همچون ارسطو غایت سیاست را خیر انسانی تلقی می کنند، با این وجود سیاست با سعادت گره خورده و سعادت جز در رفتارهای فضیلت مندانه که موضوع اخلاق است تحقق نمی یابد.لذا مفهوم سعادت به عنوان غایت سیاست تنها از مجرای اخلاق و در عرصه نظام سی...

نسبت اراده به عقل مبحث فلسفی -کلامیِ پرسابقه و تااندازه ای ناروشن است، به ویژه آنگاه که این نسبت راگونه ای تقدم قلمداد کنیم . تقدم ار اده بر عقل در اندیشه ی دکارت جنبه های پیدا و پنهان دارد . دکارت اراده رابه لحاظ صوری عظیم تر از فهم می دانست (برتری وجودی یا گونه ای تقدم هستی شناسانه)، هرچند در شناخت،یعنی داشتن ایده های روشن و متمایز، به تقدم فهم بر اراده حکم م ی داد (تقدم شناخت شناسانه ). او در...

حق تقدم ناشی از افزایش سرمایه حق مالی قابل نقل‌وانتقالی است که بعد از گذشتن مدت‌زمان معینی منقضی شده و تحت عنوان حق تقدم استفاده‌نشده شناخته می‌شود. قانون‌گذار و حقوق‌دانان در خصوص ماهیت حق تقدم استفاده‌نشده در حقوق ایران و آمریکا سکوت اختیار کرده­اند. لیکن، بامطالعه تطبیقی حقوق دو کشور می‌توان گفت که در نظام حقوقی آمریکا حق تقدم استفاده‌نشده حقی مستقل از حق تقدم سهامداران است؛ بدین‌صورت که با ...

پرسش اساسی مقاله حاضر آن است که آزادی و امنیت کدام یک بر دیگری تقدم دارد و پاسخ داده شده که اگر مراد تقدم زمانی هر کدام از این دو باشد، طرح سئوال غلط است و اگر تقدم شأنی مقصود باشد، در این نوشتار استدلال شده که آزادی سیاسی بر امنیت ملی تقدم شأنی دارد. با آزادی می توان به امنیت رسید، ولی امنیت لزومآ به آزادی منتج نمی گردد. به نظر نویسنده راهکارهای جمع بین امنیت و آزادی عبارتنداز 1) نظام های مردم...