در فصل نخست ، پس از بازنمایی چیستی خسارت معنوی در معنا، تعریف و گونه های آن، به بخش دوم، هستی آن را در شرایط و قلمرو وجودی خسارت معنوی بر رسیده ایم. در فصل دوم، در بخش نخست ، بنیادها و قاعده های جبران خسارت معنوی در حقوق اسلام را در قاعده های لاضرر، اتلاف ، لاحرج و حتا غرور، بازجسته و سپس به بخش دوم پرداخته ایم که در برگیرنده شیوه های جبران خسارت معنوی و مصداقهای آن در حقوق سنتی ایران بوده است .

در عصر حاضر با پیشرفت تکنولوژی و گسترش امکانات، وقوع خسارت و به تبع آن ایجاد ضرر امری غیر قابل اجتناب می باشد. اما متعلّق ضرر معمولاً مال یا پدیده های مادی می‎باشد اما باید دانست که ممکن است در مواردی متعلق ضرر امور مادی و قابل لمس نباشد، بلکه حیثیت، آبرو یا عواطف و احساسات نیز می تواند متعلق ضرر قرار گیرند. بسیاری از دعاوی مطرح شده در دادگاهها متضمن درخواست ذی نفع بر مطالبه خسارات و ضرر و زیانی ...

ایراد خسارت به روح، جسم، اعتبار، احساسات، عواطف، اندیشه، هنر و آزادی‌های شخصی که از مصادیق سرمایه‌ها و حقوق معنوی به‌شمار می‌آیند موجب مسؤولیت مدنی و کیفری است. در نظام حقوق اسلام علاوه بر جبران خسارت، مجازاتهایی برای متـجاوزان به حقوق معـنوی پیش‌بینی شده است. با پذیرش مشروعیت تعزیر مالی در حقوق اسلامی، متجاوز به حقوق معنوی خصوصی (حق‌الناس) را می‌توان به پرداخت غرامت محکوم نمود و مبلغ غرامت تعی...

خسارت‌های وارده ناشی از جرم در حقوق ایران ازجمله در ماده 14 قانون آیین دادرسی کیفری جدید به مادی، معنوی و منافع ممکن‌الحصول تقسیم‌شده است. با توجه به تصویب این قانون که تحولی در پاره‌ای از قواعد مسئولیت مدنی می‌باشد، از موارد قابل انتقاد آن خارج کردن خسارت ناشی از جرائم موجب دیه و تعزیرات منصوص شرعی از شمول اصل جبران کامل خسارات است، بدون آنکه تعریفی جامع از خسارت معنوی و تعزیرات منصوص شرعی ارا...

بحث از خسارت­معنوی و مصادیق­مختلف آن و روش­محاسبه و جبران­زیان­های معنوی و در نهایت رویه محاکم قضایی، در مقام­رسیدگی به­دعاوی راجع به اینگونه خسارات از موضوعات جالب و در عین حال نسبتاً پیچیده­ی علم حقوق و تحقیقات حقوقی است. با وجود زمینه­های مناسب درمتون قانونی جهت امکان جبران خسارت معنوی، هنوز اکثریت قریب به اتفاق محاکم از صدورحکم در مورد دعاوی که موضوع آن مطالبه­ی خسارت­های معنوی است امتناع می...

چکیده با وجود این که خسارت معنوی یکی از خسارات ناشی از وقوع جرم می باشد، نظام کیفری ایران تاکنون توجه وافری به جبران این دسته از خسارات نداشته است. با تصویب لایحه قانونی حمایت از بزه دیدگان، صراحتاً این دسته از خسارات مورد توجه مقنن قرار گرفته و طرقی برای جبران آن پیش بینی شده است. با وجود اقدام مثبت قانون گذار در شناسایی خسارات معنوی در این لایحه، اهمیت و گستردگی این نوع از خسارات تدوین مقررات...

مقاله حاضر به بررسی و تبیین مبانی عدم مشروعیت ضرر معنوی از دیدگاه قرآن و احادیث پرداخته است. به طور کلی در این مبحث حجیت نهی از ضرر معنوی منطبق بر قرآن و روایات، و اثبات این موضوع که دین اسلام علاوه بر جلوگیری و نهی از ضرر مادی، جلوگیری و نهی از خسارت معنوی را مدّ نظر داشته، و مقاومت در برابر این ضرر را نوعی امتناع از احقاق حق انسانی می داند بیان شده است. نهایتاً اگر قانونگذار در قوانین موضوعه به...

خسارت معنوی، واقعه حقوقی است که به موجب آن، متعلقات غیرمالی اشخاص و حقوق مربوط به شخصیت آن­ها آسیب می­بیند. خانواده به عنوان یک نهاد مهم اجتماعی به دلیل اهداف و ویژگی­های خاصی که داراست، بیش از هر نظام دیگری در برابر این نوع خسارت، آسیب­پذیر و شکننده ­است؛ زیرا در این نظام، حقوق و تکالیف افراد عمدتاً یا غیرمالی است یا اثرات غیرمالی دارد و آنچه غالبا موضوع و مبتلا­به خسارت معنوی قرار می­گیرد، هما...

هدف کلی حقوق، ایجاد نظم و استقرار عدالت است با وجود آن که انسان دارای 2 بعد مادی و معنوی است؛ اما حقوق مدنی صرفاً به بعدی مادی می پردازد و با اهمیت دادن به این جنبه در پی دستیابی به اهداف بزرگی همچون حفظ نظم ، استقرار عدالت و پیشتیبانی از حقوق فردی و اجتماعی و رفع خصومت است در نظام حقوقی اسلام ، مصالح اجتماعی باید به شکلی تامین شود که تحصیل کمالات نفسانی و ارتقای درجات معنوی را امکان پذیر سازد د...

لزوم جبران خسارت معنوی برای خشنود سازی زیان دیده شیوه های جبران متناسب خویش را می طلبد که از آن جمله می توان گفت برگرداندن وضع زیان دیده به حالت پیشین کاملترین شکل برطرف نمودن خسارت معنوی می باشد که البته در بیشترموارد امکان پذیر نمی باشد . فلذا به راههای دیگر قانونی اعم از مستقیم و غیر مستقیم متوسل می شویم و از آن جمله جبران مالی خسارت معنوی –الزام به عذر خواهی (شفاهی یا کتبی)- درج حکم در جرای...