یکی از مباحث مهم در حیطه تخصصی مسائل شهری، سازمان فضایی شهر و افتراق ها و جدایی گزینی های فضایی در آن است. به طورکلی، ساختار فضایی شهر تا حد زیادی تعیین کننده عملکرد آن است و تأثیر زیادی بر دسترسی، پایداری زیست محیطی، اقتصاد، رفاه، عدالت اجتماعی، سرمایه اجتماعی و نوآوری فرهنگی دارد.یکی از عوامل تأثیرگذار بر چگونگی شکل گیری این ساختار، نحوه توزیع و سطح سرویس خدمات شهری و رابطه متقابل آن با شبکه ...

در پژوهش حاضر روند نابرابری های فضایی در تهران موردبررسی قرار می گیرد. برای بررسی فضاهای نابرابر شهری در تهران، توزیع شاخص های اقتصادی، اجتماعی و مطلوبیت فضا و رابطه آن ها مورد بررسی قرار می گیرد. این شاخص ها از تحلیل ثانویه نتایج تفصیلی سرشماری های نفوس و مسکن و طرح های جمع آوری اطلاعات قیمت و اجاره مسکن در سال های 1375، 1385 و 1390 بر اساس مدل سطح بندی موریس محاسبه می شوند. یافته های پژوهش حا...

عرصه های غیرخصوصی که غالبا به واسطه مرزهای فیزیکی و حصارها از بخش های دیگر شهر جدا می شوند، فضاهای جداشده هستند. ناتوانی در استفاده از فضاهایی که یک فرد می خواهد از آن بهره ببرد، محرومیت اجتماعی از فضا گفته می شود، که برخاسته از تفاوت در جنسیت، نژاد، طبقه افراد جامعه است. فضاهای شهری برخی از دانشگاه ها را می توان نمونه چنین فضاهای جداشده ای دانست. اگرچه دانشگاه تهران در رده پردیس های دانشگاهی ق...

یکی از بارزترین نمودهای معماری و شهرسازی سنتی ایران، مجموعه های بازار شهری است که به عنوان ستون فقرات و قلب تپنده شهر ایفای نقش می کند. بازار پدیده ای است شهری و در عین حال عاملی است برای شهر نشینی و همواره به صورت بافت تغذیه کننده اصلی شهر عمل نموده است. در این میان بازار سنتی کرمانشاه، در ساختار شهری از گذشته تا به امروز نقشی فعال و پویا داشته و این بازار به عنوان بخشی از ساختار شهردارای رواب...

بحث عدالت فضایی یکی از مهمترین موضوعات در برنامه ریزی شهری است که توزیع و تخصیص متعادل و عادلانه خدمات را برای تمام ساکنین جدای از ویژگی¬های اقتصادی اجتماعی آنها، شامل می¬گردد. امروزه برای نیل به توسعه و عمران ناحیه¬ای مناسب در هر منطقه¬ای، توجه به برقراری عدالت¬فضایی در برخورداری مطلوب از خدمات مختلف شهری، بیش از هر دوره¬ی دیگری، ضروری شناخته شده است. در این میان، خدمات رسانی و برخورداری نامنا...

منطقة کلان‌شهری تهران به علت نرخ رشد غیر طبیعی بالا و مهاجرت­ اقشار مختلف با ویژگی‌های اجتماعی- اقتصادی متفاوت به آن، توزیع فضایی ناهمگون جمعیت در سکونت­گاههای مختلف آن را ارائه می­دهد که خود سبب جدایی‌گزینی فضایی- اجتماعی و شکل‌گیری ساختار فضایی خاص شده است. از این‌رو، هدف  این پژوهش بررسی تأثیر جدایی‌گزینی فضایی- اجتماعی دو گروه شغلی و تحصیلی بر ساختار فضایی منطقة کلان‌شهری تهران و نحوة تغییر...

هدف از پژوهش حاضر، یافتن معیار های کالبدی و اجتماعی تأثیرگذار در شکل گیری خاطرات جمعی در شهر، و تدقیق آنها با مطالعه موردی شهر تهران است. نتایج مبانی نظری نشان می دهد که معیارهای مذکور به دو دسته اصلی «امکان شکل گیری رویدادها و تعاملات اجتماعی» و «امکان ثبت و انتقال خاطره و تاریخ شهر» تفکیک می شوند. هریک از این دو گروه به دو بخش «ساختار اجتماعی و سیاسی» و «ساختار فضایی و کالبدی» تقسیم می شوند. ...

یکی از مهم ترین پیامدهای رشد شتابان شهرنشینی و توسعه فیزیکی شهرهای کشور در دهه های اخیر، از هم پاشیدگی نظام توزیع خدمات عمومی شهری می باشد. توزیع نابرابر خدمات و امکانات و کاهش عدالت اجتماعی و به عبارتی عدالت فضایی ، مدیریت شهری را نه تنها در ارائه خدمات شهری به شهروندان با مشکل روبرو ساخته، بلکه امنیت شهری را نیز در مناطق مختلف تحت تاثیر قرار داده است. در این پژوهش، هدف، بررسی اثربخشی عدالت ا...

این مقاله به بررسی تحوّلات فضایی شهربابل می پردازد. فرض بر این است که مهم‎ترین عامل تأثیرگذار بر تحوّل فضایی شهر، برنامه‎های عمرانی دولت است. در این پژوهش با استفاده از آمارهای قدمت بناهای مسکونی، چگونگی رشد و توسعه فیزیکی شهر روی نقشه ها نشان داده شده است.نتایج بررسی فرایند رشد و توسعه شهر بابل از سال‎های 1300 تاکنون نشان می دهد که بافت فیزیکی و صورت‎بندی اجتماعی آن از حالت به هم پیوسته و سیستما...

گسترش راه ها و جابجایی انسان ها، موجب شکل گیری مناظر جدیدی ازجمله منظر پل شده است. تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و بصری پل ها بر محیط اطراف آن ها به عنوان مؤلفه ها و نمادهای توسعه، اهمیت روزافزونی در مطالعات منظر راه به دست آورده اند. هدف این مقاله، ارزیابی نقش و طراحی پل ها در پیوند های اجتماعی-فضایی و بصری مراکز شهری نیوکاسل و گیتس هد واقع در شمال شرقی انگلستان، با بهره گیری از معیار منظر پل است. ی...