بیداری نخستین گام در سیر و سلوک است و تا بیداری رخ ندهد حرکت در مسیر عرفان آغاز نخواهد شد. بیداری در برخی از متون عرفانی پیش از قرن هفتم، با نام «یقظه و انتباه» ذکر شده است و اولین منزل سیر و سلوک به شمار آمده است. در برخی دیگر از متون بی آن که به اصطلاح یقظه و انتباه اشاره شود، تلویحاً در ضمن مقام توبه به آن پرداخته شده است و در پاره ای از آثار نیز بیداری و جایگاه آن مغفول مانده است. یقظه و انت...

بیداری نخستین گام در سیر و سلوک است و تا بیداری رخ ندهد حرکت در مسیر عرفان آغاز نخواهد شد. بیداری در برخی از متون عرفانی پیش از قرن هفتم، با نام «یقظه و انتباه» ذکر شده است و اولین منزل سیر و سلوک به شمار آمده است. در برخی دیگر از متون بی آن که به اصطلاح یقظه و انتباه اشاره شود، تلویحاً در ضمن مقام توبه به آن پرداخته شده است و در پاره ای از آثار نیز بیداری و جایگاه آن مغفول مانده است. یقظه و انت...

چکیده تذکره نگاران دامنه زادگاه بیدل را از بخارا تا اکبرآباد، از لاهور تا بنگاله و پتنه، و از اکبرنگر (راج محل) تا قریه خواجه رواش کابل گسترانیده اند و تبار او را به سه قبیله بَرلاس، اَرلاتو اَرلاس منتسب کرده اند؛همچنین درخصوص چگونگی زندگی و ممدوحان او تا پیش از سال 1096 ق، اتفاق نظر ندارند؛این در حالی است که تذکره مرآت واردات، مطالبی درخصوص زندگانی بیدل ذکر می کند که تطبیق آن با آثار بیدل، تذکره ...

در این مقال نخست به شرح حال زندگی توفیق الحکیم پرداخته، سپس انگیزهء علاقه ی او نسبت به نمایش و نمایش نامه نویسی را از نظرگذرانده و در این رهگذر به انواع نمایش هم دورهء او در مصر اشارت می کنیم و آنگاه تحولات و ابتکارات فکری او را در نمایش نامهء عربی به ویژه نمایش نامهء مصری مورد پژوهش قرار می دهیم و در ادامه ی گفتار، سیر نمایش نامه نویسی وی را به مراحلی چند دسته بندی نموده و آثار او را بر می شمریم.

چکیده خاطره نویسی تا پیش از جریان انقلاب اسلامی و وقوع جنگ تحمیلی بیشتر منحصر به سیاستمداران و افراد حکومتی بوده و در قالب های مختلفی چون سفرنامه ها، زندگی نامه ها، تذکره ها ، روزنامه ها ، منشآت، عهدنامه ها، دیوانیات، نامه ها، دیباچه ها، مناظره ها، آغازه ها، کارنامه ها، سوگندنامه ها، رسائل و... نمود پیدا کرده است. با جریان انقلاب اسلامی و اندکی پس از آن وقوع جنگ تحمیلی، خاطره نویسی به شکلی تدر...

اولیانامه نویسی (hagiography) متصوّفه در دو شکل تذکره های عمومی (= تذکره الاولیاها) و ولی نامه های انفرادی (مقامات مشایخ/ سیرت نامه ها/ مناقب نامه ها) مشتمل بر شرح احوال و نقل کرامات و خوارق عادات مشایخ صوفیه، از کهن ترین انواع نگارشی در نزد متصوّفه است که همراه با شکل گیری و تدوین معارف و آموزه های تصوّف در دستینه های کهن، در فاصله قرن های سوّم و چهارم هجری، دوران شکل گیری، تدوین و صورت بندی مکتوب...

در این مقال نخست به شرح حال زندگی توفیق الحکیم پرداخته، سپس انگیزهء علاقه ی او نسبت به نمایش و نمایش نامه نویسی را از نظرگذرانده و در این رهگذر به انواع نمایش هم دورهء او در مصر اشارت می کنیم و آنگاه تحولات و ابتکارات فکری او را در نمایش نامهء عربی به ویژه نمایش نامهء مصری مورد پژوهش قرار می دهیم و در ادامه ی گفتار، سیر نمایش نامه نویسی وی را به مراحلی چند دسته بندی نموده و آثار او را بر می شمریم.

افضل‏مخدوم پیرمستی، ادیب، شاعر و تذکره‏نویس هراتی‏تبار بخارایی (ف1334ق/1916م) است. افضل‏ بنابر اشارۀ خود‏ در مقدمه، تذکرۀ افضل‏التذکار فی ذکرالشعراء و الاشعار مشهور به تذکرۀ افضل را به سفارش امیر وقت بخارا، عبدالاحدخان (حک.1303-1328ق/ 1886-1910م)، در سال 1322 ق/1904م در شرح حال صد‏وسی‌وهفت (137) شاعر معاصر خود در محیط ادبی بخارا و مناطق فارسی‏زبان مرتبط با این امارت را که در بخارا اقامت داشتند،...

مجله سخن، یکی از مجلات مهم و موثر در تاریخ ادبیات معاصر ایران است که با هدف توسعه و ترویج تحقیقات ادبی و علمی و شناساندن نویسندگان و شاعران ایرانی و دیگر کشورها پایه گذاری شده است. این مجله به دلیل طیف گوناگون موضوعات و تحولات گسترده در مقاله نویسی و بالاخص ساختار که با الگوهای ابداعی و یا تقلیدی از سوی مقاله نویسان همراه بوده، به جهت پژوهش و بررسی حائز اهمیت است. در این پژوهش، ضمن سیر اجمال...