هرچند اعتبار و منزلت دموکراسی در دنیای معاصر چنان گسترده شده است که بسیاری وجود آن را مسلم و بدیهی می انگارند، نظریة دموکراسی و موازینش با انتقادات چالشی روبه رو بوده است. منشأ غالب رویکرد انتقادی به دموکراسی را باید در عصر یونان باستان جست وجو کرد. درواقع، از همان سرآغاز باستان ماهیت دموکراسی، معضلات و بحران هایی را فراروی خود داشته است که دموکراسی های عصر ما نیز کم و بیش با آن ها در جدال اند....

در این مقاله جهت درک و تبیین دموکراسی خواهی ایرانیان یک طرح نظری پینشهاد شده است این طرح نظری علل ساختاری را برای تبیین دموکراسی کافی ندانسته و تکیه بر علل ارادی را برای توضیح دموکراسی لازم می داند از این رو این مقاله ابتدا کوشش کرده علل معرفی شده در نظریه های جامعه شناسی دموکراسی را معرفی کند سپس با الهام از روش شناسی ریمون بودون و بر مبنای یک رویکرد ترکیبی با تفکیک علل ساختاری زمینه ای از علل...

شاید بتوان گفت تحولات اخیر در جهان عرب که با نام گذاری های مختلف معنا و مضمون متفاوتی پیدا کرد، تنها در کشور تونس در شکل گذار نسبی به دموکراسی، موفقیت مردم این کشور را در فروپاشی رژیم غیردموکراتیک به نمایش گذاشت. بازگشت اقتدارگرایی نظامی در مصر، رقابت ها و منازعات سیاسی و نظامی در لیبی و یمن در وضعیتی است که تونس اولین و تنها کشوری است که مرحله گذار به دموکراسی را با افت وخیز تجربه کرده است. گذ...

هدف این مقاله یافتن پاسخی علمی به این پرسش اساسی است که آیا بین دموکراسی و سکولاریسم نوعی تلازم منطقی برقرار است یا اینکه از یک منظر جامعه شناختی عامل دیگری در سکولاریزه شدن دموکراسی ایفای نقش می کند؟ در جستجوی پاسخ این پرسش از این فرضیه استفاده شده است که مهم ترین عامل تعیین کننده نسبت دموکراسی و سکولاریسم، گرایشات ایدئولوژیک نیروهای اجتماعی غالب جامعه است . این فرضیه با روش مطالعه موردی و کنک...

فلسفة واسازانه نمونه ای مطلوب برای نشان دادن چگونگی سازگاری نظامی فلسفی، با دموکراسی است. واسازی با نقد خودگرایی و دیگرستیزیِ سنت اندیشة فلسفی در صدد بنیان نهادن اصول فلسفی متناسب با اصل دیگرپذیری و دموکراسی برمی آید. از طرف دیگر، مباحث دریدا در حوزة دموکراسی اجتماعی ـ سیاسی، مانند دموکراسی آینده و چالش های پیش روی دموکراسی نیز ریشه در اندیشة فلسفی او دارند. بدین ترتیب، دموکراسی و واسازی دو روی ...

هدف: بر اساس نظریه گذار به دمکراسی هانتینگتون، انتظار می‌رود که کشورها پس از ظهور طبقه متوسط جدید شاهد شکل‌گیری نظام‌های دموکراتیک باشند. هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیل نقش طبقه متوسط جدید در فرآیند گذار به دموکراسی و بررسی چرایی عدم تحقق فرآیند گذار به دموکراسی در مصر و بحرین، علی‌رغم رشد طبقه متوسط جدید در این کشورها است. <spa...

در این مقاله تلاش می شود نسبت اسلام و دموکراسی در قالب دموکراسی ژرف و دموکراسی متعهد (از دیدگاه شریعتی) بررسی شود. بنابراین، این نسبت در هفت مولفة مفهوم دموکراسی، آگاهی از دنیای بیرون، رهیافت چندگانه به دموکراسی، تعامل اجتماع و فرد، ارتباط کلامی، خود موقعیت مند و کثرت گرایی سنجیده شده است مولفه هایی فراتر از لیبرال دموکراسی رایج در غرب و هم در انتقاد به آن هستند. چون دموکراسی متعهد از آراء علی ...

رابطه توسعه اقتصادی و دموکراسی و ارتباط نفت و دموکراسی تاکنون از جهات گوناگون مورد کنکاش قرار گرفته است. این مقاله در پی آن است با توجه به نظریات مختلف مطرح شده، ممکن بودن توسعه اقتصادی و همین طور دموکراسی را در کشورهایی صادرکننده نفت بررسی کند. فرض بر این است که ایجاد نهادهای مدنی در جهت دموکراسی در کشورهایی که دچار اقتصاد رانتیر هستند؛ به شفافیت و پاسخگویی دولت کمک خواهد کرد و توسعه اقتصادی و...

در سال­‌های اخیر مطالعه در زمینه ارتباط متقابل دموکراسی و متغیرهای اقتصادی در بین اندیشمندان اقتصادی و علوم سیاسی افزایش یافته است. در این مطالعات دموکراسی به عنوان یک متغیر تأثیرگذار بر متغیرهای اقتصادی در مدل­‌های اقتصادسنجی وارد شده است و کم­تر به تأثیرپذیری دموکراسی از متغیرهای اقتصادی پرداخته شده است. بنابراین، در این پژوهش به بررسی اثر متغیرهای اقتصادی بر سطح دموکراسی در کشورهای منتخب اسل...