جنیدنامه، پیش‌درآمد (prologue) داستان بلند ابومسلم‌نامه، پرداختی خیالی و فانتاستیک از زندگی جدّ ابومسلم خراسانی است که در آن عناصری از دنیای واقعی با عناصر خیالی پردازندگان و ناقلان کهن همراه شده و جهانی را آفریده است که در آن ایده‌ی فرایند رشد و دستیابی به فردیت، با محور قهرمانان حماسی و تاریخی، به تصویر کشیده می‌شود. در مقاله‌ی حاضر، پس از معرفی نوع ادبی فانتزی و بیان اهداف فانتزی‌سازی با استف...

پژوهش فروید با عنوان «شگرف» زیر عنوان‌ ‌ادبیات‌ روان‌کاوانه‌ مطرح می‌شود. این مقاله، ‌دو اثر از ادبیات‌ کهن ‌فارسی‌ را از دیدگاه‌ گونة ادبی وهمناک بررسی می‌کند: گنبد سیاه‌ از نظامی گنجوی که‌ متنی‌ شگفت است و حکایتی از‌ فرج بعد از شدت (از تنوخی) که متنی شگرف‌ است. این‌ آثار زیر مجموعة‌ نوع‌ ادبی‌ دیگری‌اند‌ که وهمناک/ فانتاستیک ‌نام دارد و در آن ترس و تردید خواننده‌ شرط اول‌ محسوب‌ می‌شود: بسته ...

موضوع این نوشتار، آن دسته از متون کهن هستند که آنها را با عنوان «عجایب‌نامه»‌ می‌شناسیم. این دسته متون که تاکنون کمتر بدان‌ها پرداخته شده است، در برخی پژوهش‌های ادبی، با استفاده از نظریۀ تزوتان تودوروف (نظریه‌پرداز ساختارگرای فرانسه‌زبان) دربارۀ ژانر فانتاستیک، بازخوانی و به‌عنوان ژانری ادبی که با برخی از مفاهیم نظریۀ تودوروف همخوانی دارد، معرفی شده‌اند، امّا این پ‍‍ژوهش‌ها دچار تناقض‌های روش‌شن...

کنسروغول نوشته‌ی مهدی رجبی، نوعی فانتزی است که در دو سطح واقعی و فراواقعی ساخته ‌شده‌ است. در دنیای واقعی رهایی نوجوان از سلطه‌ی آموزش ‌مستقیم و نیز زندگی دور از انتظارات بزرگ‌ترها، در بستر نمایش کشمکش‌های ‌بزرگ تجربه ‌می‌شود. در بخش فراواقعی، آمد‌و‌شد وی به دنیای جادوگر، غول و رؤیا، حرکت فرد از خودآگاه به ناخودآگاه را تداعی ‌می‌کند. این سفر به پیوند تضادهای درونی و بیرونی فرد انجامیده...

فراداستان یکی از مؤلّفه های داستان های پست مدرنیستی است که با ورود نویسنده به عرصة داستان می کوشد خواننده را از غیر واقعی بودن آن بیاگاهاند. بیژن نجدی (1320 - 1376) از نویسندگانی است که در داستان هایش دارای رویکردی پست مدرنیستی است و می کوشد با تمهیدات گوناگون نوشته هایش را به سوی فراداستان سوق دهد. پژوهش حاضر به بررسی این مؤلّفه در سه مجموعة داستانی یوزپلنگانی که با من دویده اند، دوباره از همان ...

فانتزی در حقیقت اوج واقع بینی است در جهانی که سراسر ناممکن می نماید و رویایی و آرمان گونه است. فانتزی سفری است که آرزوی بشر را برای انتقال به دنیایی فراسوی دنیایی که ما می شناسیم و یا افسون شدن در آن دنیا و یا دیدن پرتوهایی از آن جهان در عالم واقع را برآورده می سازد. فانتزی سرچشمه ای از امید و هراس، حیرت و شگفتی، لذت و شادی و دنیایی از رمز و راز را برای انسان به ارمغان می آورد که در هیچ کجا...

فانتزی در لغت به معنی وهم و خیال است و در ساختار ادبی گونه ای است؛ که از عناصر خیالی و غیر واقعی در آن به عنوان درون مایه ای اصلی استفاده می شود . آثاری که از واقعیت به دور است و با پناه بردن به نیروی تخیل ، رویا ، خواب و خیال سعی دارد، تصویر ذهنی شگفت انگیز و نا آشنا را قانونمند جلوه دهد. هرمزگان به عنوان یکی از نواحی سرزمین کهن و متمدن ایران از نظر قصه های عامیانه پر بار و غنی است ، اگر چه نو...

فانتزی در لغت به معنی وهم و خیال است و در ساختار ادبی گونه ای است؛ که از عناصر خیالی و غیر واقعی در آن به عنوان درون مایه ای اصلی استفاده می شود . آثاری که از واقعیت به دور است و با پناه بردن به نیروی تخیل ، رویا ، خواب و خیال سعی دارد، تصویر ذهنی شگفت انگیز و نا آشنا را قانونمند جلوه دهد. هرمزگان به عنوان یکی از نواحی سرزمین کهن و متمدن ایران از نظر قصه های عامیانه پر بار و غنی است ، اگر چه نو...

یکی از وجوه مشترک داستان ها، روایت کیفیت و کمیّت روابط میان شخصیّتهای داستانی است که به دو شکل کلامی و غیرکلامی آشکار میشود. میزان استفاده از این دو نوع ارتباط و چگونگی ترکیب آن ها در روایت، با توجه به اهداف نویسنده و نوع مخاطب تغییر میکند. در داستان های کودکان به ویژه برای گروه سنّی الف و ب ارتباط غیرکلامی معمولاً حضور چشم گیرتری در روایت دارد و کارکردهای گوناگونی از جمله کامل کردن، تکرار کردن و ت...