آداب و رسوم به عنوان جزء لاینفک از فرهنگ اجتماعی هر ملت، گستر? وسیعی از باورها ؛ پنداشت ها و نگرش ها را شامل می گردد که همپای شکل دهی به هویت جامعه، واکاوی آن نقشی اساسی در فهم تلقی افراد از خود و محیط پیرامون دارد. به دیگر روی تدقیق در مناسک آئینی ، نحو? برگزاری اعیاد و سوگواری ها، راهکارهای جامعه در مواجهه با مشکلات ، باورداشت به تأثیر عناصر فوق طبیعی در حیات اجتماعی وغیره از جمله مولفه هایی ...

چکیده نمادهای یک فرهنگ، بستر مناسبی برای شناخت باورها و عقاید آن فرهنگ بوده و تداوم اعتقادات یک قوم درگرو تداوم و حفظ این نمادها می باشد. یکی از مهم ترین عوامل که باعث پیشرفت و دگرگونی ملت ها می شود، شناخت ریشه های فرهنگی و گذشته تاریخی است که پیشینیان آن ملت بنا نهاده اند و نسل های بعدی با تکیه بر آن در جهت پیشرفت و تعالی گام بر می دارند. آیین عزاداری محرم به عنوان مهمترین مناسک شیعه، مجموعه ...

چکیده ایران و هند، از دیرباز دو تمدن کهن و غنی محسوب می‌شود که خاست‌گاه‌های مشترک فرهنگی‌شان باعث شده تا نمادها، نشانه‌ها و رمز‌هایی هم‌سان برای نسل‌ها و عصرهای پس از خویش، بجای گذارد. بررسی این اشتراکات فرهنگی و تمدّنی به مدد جستار در نمادهای بجا مانده از آن اعصار طلایی، هر جوینده‌ای را به رازهایی نهفته در بطن تاریخ هدایت می‌کند. در نقاشی‌‌های ایران پس از اسلام، تصویر پرنده‌ای دیده می‌شود که از...

تن‌پوش افراد در دوره صفوی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، این اهمیت از آن‌جهت است که عصر صفوی در تاریخ ایران پس از اسلام به لحاظ تحولات مهم سیاسی– اجتماعی دوره ویژه‌ای محسوب می‌شود. کشور ایران در این دوره در تمام زمینه‌های سیاسی، مذهبی، اجتماعی، اقتصادی و هنری دستخوش تحولاتی شد. به‌ویژه آن‌که هم‌زمانی این تحولات، با گسترش حضور اروپاییان در صحنه‌های مختلف اجتماع ایران بر اهمیت توجه به تأثیر تحولا...

قلمرو ایران، همواره قلمرو فرهنگی بوده است و تمدن و زبان، مرزهای آن را مشخص کرده است. مسأله بنیادین این مقاله آن است که سفرنامه نویسان بزرگی چون شاردن و تاورنیه از چه دیدگاه هایی به آداب و رسوم و فرهنگ مردم ایران و دربارش در عهد صفویه نگریسته اند و چه تفاوت ها و شباهت هایی در نحوه نگاه آن ها وجود داشته است؟      نوشته حاضر علاوه بر پاسخ به پرسش های مذکور در پی آن است از لابلای سطور آثار آنان به ...

نقد ادبی به معنای امروزی آن عمدتاً برآمده از فکر و فرهنگ مغرب زمین است امّا این به آن معنا نیست که در فرهنگ و تاریخِ ادب فارسی، ما نقد ادبی نداشته­ ایم. دورۀ صفوی به لحاظ نقد ادبی و بررسی و دقّت­ های موشکافانه آثار شعری، یکی از درخشان ترین دوره­ های نقد ادبی تاریخ ادب فارسی است. معناگرایی و تلاش برای یافتن مضمون تازه، مهم­ ترین شاخصه نقد ادبی این عصر و دقّت نظر در مباحث تأثیر و تأثر شاعران از هم دیگ...

موضوع این پایان نامه ، انعکاس فرهنگ و آداب و رسوم عامیانه در دیوان صائب تبریزی است. صائب ، شاعر دوره ی صفوی است ، دوره ای که شعر از دربار به میان توده ی عامه راه یافت و از زبان آن ها تأثیر پذیرفت؛ پس از چند بار مطالعه ی کلّ دیوان و استخراج شواهد مختلف از آن ، با استفاده از فرهنگ های لغت و سایر منابع معتبر به توضیح آن ها پرداخته شده و ذیل هر عنوان ، توضیح و شاهد مربوط ، ذکر گردیده است؛ هدف از تأ...

مطالعه ی نقوش و نمادهای هنری در ادوار مختلف منجر به آشنایی با فرهنگ ها، باورها و سنت های ملل و اقوام مختلف در طول تاریخ خواهد شد. منسوجات بافته شده در دوره ی ساسانی به لحاظ زیبایی بصری، نقوش نمادین و تزئینی، کاربرد رنگ و فن بافت از شاخصه های هنر ایران زمین به شمار می روند. زیبایی این بافته ها بدان حد بود که بیشتر تمدن های بزرگ آن روزگار خواهان پارچه های ساسانی بودند و یا از نقوش آنها در بافته ...

از زمان شاه عباس بزرگ که تجارت ایران و اروپا پررونق شد و ایران صفوی به واسطه جنگ های دائمی که با همسایه غربی می کرد، در اروپا مشهور و محبوب گشت، تاجران و سیاحان و مبلغان بسیاری روی به این کشور آوردند، و آثاری از خود بر جای گذاشتند که یکی از منابع مهم عصر صفوی (1135-906ه/1722- 1501م)، گردید. برخی از این سفرنامه نویسان با تسلطی که بر زبان های شرقی و به ویژه فارسی داشتند، موفق شدند که از وضعیت درب...