طبابت از ضروریات زندگی اجتماعی است وامر سلامت و جان انسان ها پیوسته یکی از دغدغه های مهم جوامع بشری است. انقلابی که تحقیقات علمی و اکتشافات جدید پزشکی در زمینه علم پزشکی به وجود آورده سوالات بیشماری را مطرح ساخته که فقهای اسلام نمی توانند درباره آنها سکوت اختیار کنند از آن جهت که فقه پیوند عمیقی با زندگی انسان دارد، نتایج بحث و تحقیقات درباره این سوالات، در زندگی انسان ها موثر است بنابراین بر ع...

یکی از پدیده های دانش پزشکی باروری پزشکی است. این رخداد نسبت به ره آوردهای دیگر علمی امتیاز خاصی دارد و از جنبه های جنین شناسی، روان شناسی، جامعه شناسی و در نهایت از دیدگاه فقهی و حقوقی قابل بررسی است. مداخله ی اشخاص ثالث در تولیدمثل مصنوعی انسان که در سایه پیشرفت های عظیم علمی و با بهره گیری از اسپرم، تخمک یا جنین اهدایی امکان پذیر گردیده است باعث بروز مباحث جدیدی در حقوق خصوصی به ویژه خانواد...

چکیده ندارد.

قبض فقه و بسط علم     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   انسان مسلمان که براساس آیین اسلام به زندگی خود سامان می دهد، نمی تواند نسبت به دست آوردهای دانش بشری بی تفاوت بوده و یا آنها را نادیده انگارد. از این رو برای او اهمیت دارد که بداند چه پرسشهایی را باید به کمک علم پاسخ دهد. برای این مرزبندی به عوامل متعددی را باید در ن...

پیشرفت دانش پزشکی منجر به استفاده از اعضای بدن در درمان برخی از بیماری‌های پیچیده و صعب‌العلاج شده است. این پدیدۀ نوظهور در فقه و حقوق شیعه مباحث و مناقشاتی را برانگیخته است. پرسش‌ اساسی فقه و حقوق دربارۀ مشروعیت فروش و اجارۀ اعضای بدن به انسان‌ها به‌ویژه مسلمانان است که آیا این نوع بیع جایز است یا خیر؟ این مقاله در پیِ جستجوی پاسخی برای این پرسش از منظر نصوص و ادلۀ شرعی بود و در آن، با روش توصی...

قبض فقه و بسط علم     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   انسان مسلمان که براساس آیین اسلام به زندگی خود سامان می دهد، نمی تواند نسبت به دست ‌آوردهای دانش بشری بی تفاوت بوده و یا آنها را نادیده انگارد. از این رو برای او اهمیت دارد که بداند چه پرسشهایی را باید به کمک علم پاسخ دهد. برای این مرزبندی به عوامل متعددی را باید در ...

در فرهنگ اسلامی، مراجعه بیمار به پزشک برای معالجه واجب است و امتناع پزشک از درمان نیز، علاوه بر حرمت، ضمان دارد. در مسیر درمان، از معاینه تا معالجه، پزشک تعامل نزدیکی با بیمار دارد و این امر اقتضا می کند اصول اخلاقی، فقهی و حقوقی به نحو درست مراعات شود. با بررسی متون اصیل دینی، به سه اصل تقوامداری، امانتداری، و حقیقت‌گویی می‌رسیم که مبنای اخلاقی بسیاری از تعاملات پزشک و بیمار است.تقوا، برترین ف...

تخصّصی شدن علوم و تأمّل در تأثیرِ آن در اجتهاد، اهمّیت واکاوی هرچه بیشترِ جایگاه و تأثیرِ نظریه‌ی کارشناسی را در فقه و حقوق اسلامی روشن می­سازد. پزشکان متخصّص، از جمله اهل خبره­ای محسوب می­شوند که اثرگذاری نظریه‌ی کارشناسی آنان در ابواب مختلف و مسائل متعدّد، واضح و چشم‌گیر است. امروزه، امکان کشف حقیقت با امکاناتِ دانش پزشکی و آزمایش­های جدید و دقیقِ آن و به­ویژه، توجّه به تخصّصی شدن روزافزونِ این دانش، دامن...

پدیده «تغییر جنسیت» که امروزه به مدد پیشرفت دانش پزشکی و تکنولوژی جراحی میسر گردیده، یکی از موضوعات نوظهوری است که در حوزه های گوناگون از جمله پزشکی، روان پزشکی، اخلاق، فقه و حقوق و ... پرسش های بسیاری را فراروی ما قرار داده است؛ که از این میان بررسی جواز و مشروعیت عمل تغییر جنسیت از منظر علم فقه و حقوق و سپس آثار پدیده مذکور بر عقد نکاح سابق و روابط حقوقی زوجین مبنای پژوهش پیش رو را تشکیل می د...