نتایج جستجو برای: قرون نخستین اسلامی
تعداد نتایج: 55526 فیلتر نتایج به سال:
یکی از عوامل انتقال فرهنگ و تمدن ایرانی به جهان اسلامی در قرون نخستین اسلامی نخبگان ایرانی بودند که چشمپوشی از مطالعه آنها خطایی بزرگ در شناخت تاریخ ایران و اسلام خواهد بود. هرمزان سردار بزرگ یزدگرد سوم یکی از این افراد بود که در تحولات سیاسی، نظامی و فرهنگی شامگاه عهد ساسانی و اوایل دوره اسلامی نقشآفرین شد. در مقاله حاضر ضمن بررسی حیات سیاسی هرمزان کارنامه وی در انتقال عناصر فرهنگ ایرانی به ت...
ورود دین اسلام به ایران و گسترش آن بهعنوان دین اصلی و رسمی این سرزمین ، بهمثابه یک تغییر و تحوّل عمیق اجتماعی، پیروان دین زرتشت را در اقلیت قرار داد. جامعهی زرتشتیانِ ایران در قرون نخستین اسلامی بهعنوان بخشی از جامعه در حال تحوّل و پویا، دچار دگرگونیهای نسبتاً زیادی شد. یکی از این تحوّلات، تغییر در جغرافیای حوزههای سکونتی آنان بود. در جامعه اسلامی ایران که از نظر ساختار اجتماعی و مذهبی تحوّلات ...
مهمترین مسئله مناقشه برانگیز در میان متفکّران قرون وسطا، نحوه وجود کلیّات بود که با پرسشهای مهم فرفوریوس در «ایساغوجی» آغاز گشته بود. ترجمه این کتاب از زبان یونانی به لاتینی و شرح آن به دست بوئتیوس و پاسخهای او به پرسشهای سهگانه فرفوریوس، سبب مهمی در شکوفا شدن مسئله هستیشناسی کلیّات بود که در نهایت، به پیدایی سه دیدگاه واقعگرایی، مفهومگرایی و نامگرایی در این باره منجر شد. با این همه، به ن...
سرزمین ماوراءالنهر در قرون نخستین اسلامی به جهت دارا بودن موقعیت فرهنگی ویژه و سابقه وجود ادیان و فرقههای مختلف و همجواری با مراکز صوفیانهای نظیر خراسان، دارای زمینههای ذهنی مناسب جهت پذیرش عقاید صوفیانه بود. به علاوه ظهور علمای دینی و فقهای مشهور در طی قرون مذکور در ماوراءالنهر و رابطه نسبتاً خوب صوفیان با آنها و نگرش مثبت تعالیم صوفیان که شامل آراء و عقاید تمام فرق منطقه میشد، سبب جلب نظر ...
منابع تاریخی بصره را شهری سنی و طرفدار عثمان معرفی کرده اند, در حالی که بصره قدیم فی الجمله شیعه عثمان بوده نه بالجمله. استعمال واژه شیعه علی(ع) در مقابل شیعه عثمان در محاورات مردم بصره و... گویای این مدعا است که شیعیان از آغاز در حیات سیاسی ـ مذهبی شهر تإثیر گذار بوده اند; از این رو باید پیشینه تشیع بصره را همگام با تولد شهر دانست, هر چند این گروه از جمله اقلیت های مذهبی شهر به شمار میآمدند. د...
به رغم تحریم نقاشی در میان مسلمانان - دست کم اهل سنت - این هنر هیچ گاه در جهان اسلام فرو نمرد. نگاره های قصور، صفحات نخستین کتب عربی و تصاویر حک شده بر سکه های اسلامی، از جمله مظاهر تداوم نقاشی در قرون اولیه اسلامی به شمار می رود. رواج عمومی تر سکه در میان مردم تأثیری بسزا در تداول نقاشی اسلامی به جا گذاشت. سکه های اسلامی مصور به دست آمده، مانند سکه های المقتدر بالله عباسی (حک 295- 320 هـ) از ن...
جشنها همواره یکی از دیر پاترین و ماندگارترین مولفههای هویتی و اجتماعی یک جامعه هستند که بهرغم تحولات تاریخی عمیق در میان یک قوم و یا یک ملت، حتی در سختترین شرایط، پایدار میمانند. آیین نوروز و مهرگان از مهمترین آیینهای اجتماعی کهن جامعه ایران باستان بودند که علاوه بر برخورداری از خصلتهای آیینی و انسان دوستانه خویش به دلیل نقش و کارکرد اقتصادی که داشتند در درون ساختار اقتصادی، اجتماعی و ف...
در لابلای متون عربی که در قرون نخستین اسلامی، ایرانیان نگاشته اند، عبارات و ابیاتی به فارسی دیده می شود که نکات ارزشمندی را در تاریخ زبان و ادبیّات فارسی روشن می نماید. با بررسی این متون گاه ابیاتی به گنجینه کهن ادب فارسی افزوده می شود و گاه حوزه نفوذ فارسی دری در قرون نخستین، دقیق تر مشخّص می گردد. بحث در تاریخ ادبیّات فارسی بدون بررسی فارسی نگاشته های متون عربی چندان دقیق نخواهد بود. در این جستا...
سرزمین ماوراءالنهر در قرون نخستین اسلامی به جهت دارا بودن موقعیت فرهنگی ویژه و سابقه وجود ادیان و فرقههای مختلف و همجواری با مراکز صوفیانهای نظیر خراسان، دارای زمینههای ذهنی مناسب جهت پذیرش عقاید صوفیانه بود. به علاوه ظهور علمای دینی و فقهای مشهور در طی قرون مذکور در ماوراءالنهر و رابطه نسبتاً خوب صوفیان با آنها و نگرش مثبت تعالیم صوفیان که شامل آراء و عقاید تمام فرق منطقه میشد، سبب جلب نظر ...
مهدویت بیشتر به عنوان آموزهای شیعی در فرهنگ اسلامی ـ ایرانی، نقش و جایگاه مهمی دارد. در این مقاله، پس از مروری گذرا بر مفهوم موعودگرایی در ادیان ابراهیمی، جایگاه مهدویت در تصوف سدههای نخستین (قرون دوم تا پنجم) را بررسی کردهایم. در ادامه، مهدویت در سدههای ششم و هفتم (نیمه اول) تاریخ تصوف (دوره ظهور مهدویت در تصوف) و آنگاه در قرون هفتم (نیمه دوم)، هشتم و نهم (آغاز جریان نزدیکی بیشتر تصوف و ت...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید