حزین لاهیجی از شاعران و علمای برجسته سده دوازدهم هجری است که بیشتر ایّام خود را در هند گذرانیده است. وی تقریباً به همه موضوعات علمی عصر خود تسلّط داشته و درباره آنها دست به نگارش زده است. وی با اینکه شاعری را به عنوان هنر اول خود محسوب نمی کند و مقام علمی او فراتر از شاعری او است، صاحب اشعار فراوانی در قالب های گوناگون: غزل؛ قصیده؛ قطعه؛ ترکیب بند؛ رباعی و مثنوی است. برجستگی و امتیاز وی در زمینه ش...

در مواجهه با متن ادبی می‌توان به شیوه‌های گوناگونی به تحلیل و شرح آن پرداخت و ابعاد معنایی متن را آشکار نمود. هرچند استفاده از نظریه‌های ادبی در تحلیل متن، افق معنایی تازه‌ای به روی خواننده می‌گشاید و موجب پویایی فرایند خوانش و قرائت متن می‌شود، هیچ‌یک از نظریه‌های ادبی به‌تنهایی نمی‌تواند نگاهی کل‌نگر و جامع به همه ابعاد متن داشته باشد و خواننده را به فهمی حداکثری از متن برساند؛ ازاین‌رو لازم ...

غزل پست مدرن نامی جدید است که در دهه ی هشتاد با تلاش های همه جانبه ی مهدی موسوی به ادبیات فارسی معرفی گردید. بارزترین ویژگی این غزل که ظاهر ، محتوای اینگونه ادبی را خاص می سازد؛ زبان این شعر است. غزل پست مدرن به لحاظ هنجار گریزی و قاعده افزایی دچار نوعی زیاده روی شده است. تنوع واژگان غیر شعری در آن چشمگیر است .درهای غزل پست مدرن بر روی واژه های غیر فارسی و کلمات منسوخ و کهن گشوده است. برخی از...

پژوهش حاضر به بررسی و مقایسۀ دو غزل در زمینۀ دفاع مقدس، یکی از قیصر امین‌پور با نام «تقویم‌ها» و دیگری غزل «قسمت» از علیرضا قزوه، در چهارچوب سبک‌شناسی ساختاری پرداخته است. سبک‌شناسی ساختاری از رویکرد‌های جدید در سبک‌شناسی است که همگام با پیشرفت‌های زبان‌شناسی نوین ظهور یافت؛ این رویکرد متأثر از دیدگاه‌های ساختارگرای قرن بیستم و مبتنی بر این اصل است که برای دریافت سبک‌شناسانۀ یک اثر، باید اجزای ...

چکیده: بیان رابطه ی عاطفی میان زن و مرد، اظهار عشق به محبوب و شکوه و گلایه از درد جدایی از مفاهیمی است که در موضوع غزل بدان پرداخته می شود. غزل با تأثیر از عوامل سیاسی و اجتماعی دچار تغییراتی در مضمون و محتوا گردید. تجلی غزل در دو گونه ی اباحی و عفیف است؛ غزل اباحی توجه زیادی به ارزش های اخلاقی ندارد و نگاه آن به زن، نگاهی مادی است، در غزل عفیف برخلاف غزل اباحی، ارزش های اخلاقی جایگاه ویژه ای...

یکی از ویژگی های سبکی غزل حافظ پوشیده بودن پیوند معنایی ابیات، به عنوان واحدهای معنایی سازنده ساختار معنایی غزل، با یکدیگر است که موجب می شود ساختار معنایی در یک غزل او در ظاهر و در نگاه های نخستین گسسته احساس شود تا جایی که بعضی پژوهندگان این گسستی و شکاف میان مضامین ابیات در یک غزل را ویژگی خاص غزل حافظ می دانند و چنین می پندارند که هر بیت یا هر چند بیت در یک غزل از حافظ استقلال معنایی دارد و...

یکی از مباحث عمده ی نقد ادبی، موضوع بلاغت وشگردهای زبانی در سخن و مطالعه متون ادبی معاصر از جنبه بلاغی و زبانی است. بلاغت در سخن، به ویژه در زبان شعر، متضمن هنرهای متعددی چون استعاره، کنایه، تشبیه، تلمیح، مبالغه و... است. نصرالله مردانی، از جمله شاعران معاصر است که در استفاده از جنبه های متنوع بلاغت و ظرفیت های متعدد زبانی، بی نظیر بوده است. وی در دو دوره ی قبل و بعد از انقلاب، در محتوا و مضامی...

فرم گردآوری اطلاعات پایان نامه ها کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبائی عنوان: «تأملی در ساختار معنایی غزل حافظ» نویسنده/ محقق: عسگر صلاحی مترجم: ـــــــــ استاد راهنما: دکتر سعید حمیدیان استاد مشاور: 1) دکتر سید محمد حسن حائری 2) دکتر نعمت الله ایران زاده استاد داور: 1) دکتر رضا مصطفوی 2) دکتر مهدخت معین 3) دکتر بهادر باقری کتابنامه: ــــــــ واژه نامه: ـــــــــــ نوع پا...

از قرن هفتم و هشتم (ه.ق) که دوران طلائی غزل فارسی است، شاعری را نمی توان یافت که در سرودن غزل تحت تأثیر آن دوره نبوده باشد. غزل در دوره ی معاصر نیزکم وبیش متأثر از همان دوره است. بررسی غزل های امیر هوشنگ ابتهاج (هـ ا. سایه) که از غزل سرایان بنام روزگار ماست از جهت تأثیرپذیری از حافظ موضوع این مقاله است. این بررسی از چند جنبه صورت گرفته است: ا- تأثیر ترکیبات و عبارات حافظ در غزل سایه 2- تأثیر مض...

مطالعۀ شعر از دیدگاه زبان‌‌شناسی، تمام نشانه‌‌های کلامی در دستگاه‌‌های گوناگون شعری را بررسی می‌‌کند. زبان‌‌شناس ساختارگرا نیز با بررسی عناصر زبانی گوناگون، مسایل معناشناسی را در تمام سطوح زبان تحلیل می‌‌کند و دستگاه‌‌های عروضی، آوایی، واژگانی، نحوی و بلاغی را در خدمت معنا و ادبیّت متن قرار می‌‌دهد. هدف این پژوهش، بررسی این دستگاه‌‌ها در ارتباط با ساختار و محتوای شعر و نقش هر یک در ایجاد توازن و...