نظام الدین استرآبادی از شاعران توانمد قرن نهم و دهم هجری است که شعرش از ابعادی چند اهمیت دارد، پیش‌تازی در تغییر سبک از عراقی به هندی و عنایت خاص به ادبیات شیعی، شعر او را در عهد خود کم‌نظیر ساخته است. دیوان نظام، نخستین بار در سال1391 از سوی کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی چاپ شد. نویسندگان مقاله با قیاس متن چاپ شده انتشارات مجلس شورای اسلامی با نسخه‌های مورد استفاده، نارسایی‌ها ...

رباعی که اکثر پژوهندگان آن را قالبی کاملاً ایرانی دانسته اند، یکی از قالب های کوتاه شعری است، با مجالی اندک اما محمل اندیشه های بزرگ؛ به عبارت دیگر ایجاز کلام و در عین حال تراکم تصاویر و معانی، از ویژگی های ذاتی این قالب شعری است. در بیشتر کتب ادبی و تاریخی و نسخه های خطی و جنگ های شعری قدیم نظیر رساله التنبیه ،تاریخ جهانگشای جوینی،کلیله و دمنه ، مرزبان نامه ،سندباد نامه ،چهار مقاله نظامی عروضی،...

نظام استرآبادی از شعرای قرون 9 و 10 ه.ق و متولّد استرآباد است. وی شاعری است که مداح اهل بیت بوده و قصاید غرّایی در وصف امام علی (ع) و اهل بیت دارد. نیز قصایدی در مدح امرا و حکمای عهد تیموری در دیوانش وجود دارد. زبان شعری قوی، خلق تصاویر بدیع و خلاقانه و عشق و علاقه به اهل بیت علیهم السلام از دلایل انتخاب این دیوان برای تصحیح بود. این تصحیح با پنج نسخه انجام شده است. این نسخ از کتابخانه ها ی مجلس ...

بیشتر شهرت عبدالقاهر جرجانی (د 471ق)، نظریه پرداز ادبی مشهور، به سبب نظریۀ نظم او ست؛ نظریه ای که وی در پرتو آن توانسته است از منظری متفاوت به اعجاز قرآن کریم بنگرد. بنا ست که در مطالعۀ پیش رو، با تقریر این دیدگاه، عوامل نظری و عملی مؤثر بر نفوذ و گسترش این نظریه را بکاویم و شواهد اقبال و توجه بدان را در آثار عالمان متأخرتر دنبال کنیم. چنان که خواهیم دید، آرای بلاغی عالمان و نظریه پردازانی بزرگ...

ضرورت تکوین هویت ملی جدید، از مسائلی بود که برای تجددگرایان دوره‌ی قاجار به ویژه پس از انقلاب مشروطه مطرح شد و در قالب پژوهش در گذشته و با محوریت تاریخ و زبان به عنوان دو مقوله‌ی فرهنگی و تمدنی جلوه یافت. محمدامین ریاحی نیز از جمله پژوهش‌گرانی بود که دغدغه‌ی پژوهش در مقوله‌های فرهنگی ـ تمدنی ایران داشت. این پژوهش بر محور این پرسش بنا شده که مسأله‌ی فرهنگ و زبان در پژوهش‌های ریاحی چه جایگاهی داش...

رباعی که اکثر پژوهندگان آن‌ را قالبی کاملاً ایرانی دانسته‌اند، یکی از قالب‌های کوتاه شعری است، با مجالی اندک اما محمل اندیشه‌های بزرگ؛ به عبارت دیگر ایجاز کلام و در عین حال تراکم تصاویر و معانی، از ویژگی‌های ذاتی این قالب شعری است. در بیشتر کتب ادبی و تاریخی و نسخه‌های خطی و جنگ‌های شعری قدیم نظیر رساله التنبیه ،تاریخ جهانگشای جوینی،کلیله و دمنه ، مرزبان نامه ،سندباد نامه ،چهار مقاله نظامی عروضی...

تأثیر قرآن کریم - با بیش از شش هزار آیه - و احادیث نبوی بر ادب گران سنگ پارسی بر احدی پوشیده نیست و دو منبع گرانمایه ادب پارسی، همواره تأثیری پنهان و آشکار بر آثار ادبی نهاده است. در این مجال، به بررسی تأثیرگذاری آیات قرآنی و احادیث نبوی بر رباعیّات سحابی پرداخته شده است. سحابی از شاعران دوره صفوی است که بیشترین شهرت او به خاطر سرودن رباعیّات بوده است. سحابی بیشترین بهره وری را از آیات قرآنی برده...

روی کردی رده شناختی به استعاره های مربوط   به رنگ در زبان فارسی     محمدامین صراحی [1]     تاریخ دریافت: 3/11/89   تاریخ تصویب: 20/6/91     چکیده   استعاره، در گذشته، عملاً در حوزه مطالعات ادبی بررسی می شده است؛ اما مطالعات جدید در حوزه زبان شناسی شناختی، به ویژه در زمینه استعاره نشان می دهد استعاره، رابطه میان زبان، اندیشه و فرهنگ را به بهترین شکل ممکن نشان می دهد؛ به همین دلیل، یکی از هدف های ...

تأثیر قرآن کریم - با بیش از شش هزار آیه - و احادیث نبوی بر ادب گران‌سنگ پارسی بر احدی پوشیده نیست و دو منبع گرانمایه ادب پارسی، همواره تأثیری پنهان و آشکار بر آثار ادبی نهاده است. در این مجال، به بررسی تأثیرگذاری آیات قرآنی و احادیث نبوی بر رباعیّات سحابی پرداخته شده است. سحابی از شاعران دوره‌ صفوی است که بیشترین شهرت او به خاطر سرودن رباعیّات بوده است. سحابی بیشترین بهره‌وری را از آیات قرآنی برد...