طی فروردین ماه سال 1389، بررسی باستان شناسی دشت مهران با هدف بازبینی بررسی های پیشین و به منظور شناسایی و ثبت محوطه های پیش از تاریخی مشهود انجام شد. پرسش و هدف اصلی از انجام بررسی، شناسایی و ارایه پراکندگی مکانی محوطه های پیش از تاریخ و بررسی و تحلیل این الگو به منظور ایجاد بستر برای مطالعات دقیق و گسترده باستان شناسی است. همان طور که انتظار می رفت، قابلیت های پیش از تاریخی دشت بالا بود، به طو...

در این مقاله به معرفی محوطه ها، سنت های سفالی و بررسی الگوهای استقراری محوطه های شناسایی شده دوره مس و سنگ حوزه ی رودخانه قزل اوزن در شهرستان بیجار پرداخته شده است. نتایج ارایه شده در این مقاله براساس 6 فصل بررسی این شهرستان است. براساس این بررسی ها 76 محوطه دارای آثار دوران مس و سنگ هستند. شروع استقرار در شهرستان بیجار که بخشی از حوزه رودخانه قزل اوزن به شمار می رود از دوره مس و سنگ میانه بوده...

محوطه اَنداجین یکی از محوطه‌های شاخص و وسیع دوره اسلامی دشت همدان ـ بهار است که در 8 کیلومتری شمال شهر همدان در دشت حاصلخیز قُرُق قرار گرفته است. این پژوهش باهدف مطالعه جغرافیای تاریخی، پیشینه فرهنگی و یافته‌های باستان‌شناسی برجای‌مانده از محوطه به‌صورت مطالعات میدانی (بازدید و بررسی از سطح محوطه توسط نگارندگان) و مطالعات کتابخانه‌ای انجام پذیرفت. مطالعه و تحلیل یافته‌های باستان‌شناسی برجای‌مانده ...

تاثیر عوامل محیطی بر محوطه های باستانی ، به شرایط جغرافیایی آنها بستگی دارد. در تحقیق حاضر دو شهرستان دره شهر و آبدانان در استان ایلام به عنوان محدوده جغرافیایی در نظر گرفته شد و تاثیر عوامل محیطی بر تخریب محوطه های باستانی این دو شهرستان مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق از نرم افزار GIS جهت تلفیق لایه های اطلاعاتی و همچنین از مدل TOPSIS جهت رتبه بندی تاثیر این عوامل بر محوطه های باستانی استف...

چکیده یکی از محوطه های بزرگ دوران اسلامی شهرستان فراهان استان مرکزی، محوطه ی ذلف آباد بوده که در فاصله ی یک و نیم کیلومتری شهر جدید فرمهین، در منطقه ای نیمه بیابانی قرار گرفته است. با توجه به مواردی چون نام محوطه و اشارات متون تاریخی، به احتمال زیاد این محوطه همان ذلف آباد یا دلف آباد قدیم بوده که در برخی متون تاریخی و جغرافیای تاریخی، به ویژه متون قرن 7-8 ه.ق، بدان اشاره شده است. این محوطه در ...

میزان گسترش قبور نوع کورگانی در محدوده وسیعی از آناتولی تا جنوب لوانت در طی هزاره های چهارم تا هزاره اول ق.م موضوعی بحث بر انگیز و گسترده است. بسیاری از محققان به دلیل گسترده نبودن مطالعات، برای توضیح این پدیده، در مناطق درون مرزی خصوصاً در استان های اردبیل و آذربایجان شرقی، ترکیبی از چند شاخصه از جمله مهاجرت اقوام، انتشار و تقلید سبک های خارجی را پیشنهاد کرده اند.  محوطه زردخانه به دلیل قرارگیر...

یکی از سنت هایی که در شمال غرب و غرب ایران کمتر به آن توجه شده، سنت سفال گری دالما است. این سنت سفالی دارای حوزه ی گسترش وسیعی از شمال غرب ایران تا زاگرس مرکزی است، اما اطلاعات ما از این دوره بسیار مختصر و تنها محدود به چند مقاله و گزارش نه چندان مفصل است. در سال 1388 هیأتی به منظور مطالعه و شناسایی، آشنایی با تاریخچه اسکان جوامع انسانی و مطالعه ی الگوهای استقراری از دوره های پیش از تاریخ تا مع...

باکون یکی از شاخص ترین فرهنگ های پیش ازتاریخ فارس است که تقریباً یک بازه ی زمانی 800 ساله (4000-4800 ق.م.) را در بر می گیرد. در این دوره، تحولات زیادی در پیشرفت های فنی، فرهنگی، بافت اجتماعی و اقتصادی جوامع رُخ داد. تاکنون مطالعه ی آثار این دوره بیشتر در حوضه ی رود کُر متمرکز بوده و دیگر حوضه ها تا حدودی مهجور مانده است. در پژوهش حاضر، آثار این دوره در شهرستان فسا که از زیستگاه های اصلی دوره ی باک...

محوطۀ خله­کو در حاشیۀ غربی دشت قزوین و در جنوب شهرستان تاکستان قراردارد. این محوطه را در بهار 1390 رضایی کلج گمانه­زنی و حریم آن را تعیین کرده است. گاه­نگاری نسبی کاوشگر بر مبنای یافته­های سفالی، نشانگر وجود آثاری از دوره­های اسلامی و پیش از تاریخ در این محوطه است. در بررسی‌های اولیه تخمین زده شد که سفال‌های پیش از تاریخی خله­کو به دورۀ مس­سنگی تعلق دارند. در این نوشته گونه­شناختی سفال­های مس­س...

محوطة ساکی­آباد یکی از محوطه­های مهم در حوزة تالاب چغاخور است که آثار استقرار کوچ­نشینان را در دورة مس و سنگ نشان می‌دهد. کاوش نجات­بخشی محوطه به مدت دوماه در پائیز و زمستان سال 1389 به انجام رسید. با کاوش پنج ترانشه10×10 متر در این محوطه برای نخستین­بار در منطقه یکی از استقرارهای کوچ­نشینان با معماری سنگ و گل که از مصالح بوم­آور استفاده شده، آشکار شد. فضاهای معماری نمایان شده در این محوطه، مشا...