سخن گفتن از شخصیت واقعی امیرالمؤمنین (ع) و معرفی حقیقی آن حضرت، برای همگان امری بس دشوار، بلکه ناممکن است و تنها کسانی می توانند به معرفی شخصیتی چون علی(ع) بپردازند که از همه ابعاد وجودیش اطّلاع کامل داشته باشند. در گردونة هستی، جز خدا و پیامبر(ص) کسی را نمی توان یافت که به درستی چنین احاطه ای داشته باشد چنان که پیامبر(ص) نسبت به آن حضرت فرمود: «... و لا عرفک إلا الله و أنا» و نیز فرمود: «... لَهُ...

سخن گفتن از شخصیت واقعی امیرالمؤمنین (ع) و معرفی حقیقی آن حضرت، برای همگان امری بس دشوار، بلکه ناممکن است و تنها کسانی می توانند به معرفی شخصیتی چون علی(ع) بپردازند که از همه ابعاد وجودیش اطّلاع کامل داشته باشند. در گردونه هستی، جز خدا و پیامبر(ص) کسی را نمی توان یافت که به درستی چنین احاطه ای داشته باشد چنان که پیامبر(ص) نسبت به آن حضرت فرمود: «... و لا عرفک إلا الله و أنا» و نیز فرمود: «... لَهُ...

هدف این نوشتار تبیین قرآنی یکی از مهم‌ترین مباحث مطرح در حوزه انسان‌شناسی فلسفی، یعنی مسأله تقدم و تأخر نفس از بدن می‌باشد. این بحث تاکنون بیشتر مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده و کمتر به تبیین قرآنی ـ فلسفی آن پرداخته شده است. ازاین‌رو پژوهش حاضر به تحلیل قرآنی ـ فلسفی این موضوع پرداخته است. در این راستا نخست معانی نفس در قرآن را مطرح می‌کند، سپس مهم‌ترین دیدگاه‌های فلسفی را در باب تقدم و تأخر ...

نقد کهن‌الگویی از نظریه‌های مدرن نقد ادبی و مبتنی بر نقد روان‌شناختی است که براساس آرای یونگ بنا شده است. در این نوع نقد، ضمن مطالعه و بررسی کهن‌الگوهای یک اثر، چگونگی جذب آن‌ها توسط ذهن خالق اثر نشان داده می‌شود. برپایۀ این مطالعات، سفر قهرمانی برای رسیدن به کمال فردیّت با تکیه بر حضور کهن‌الگوها در زندگی هر فرد میسر است. هدف پژوهشگر، بررسی رمان ملکوت نوشتۀ بهرام صادقی از منظر نقد کهن‌الگویی با...

هدف این نوشتار تبیین قرآنی یکی از مهم ترین مباحث مطرح در حوزه انسان شناسی فلسفی، یعنی مسأله تقدم و تأخر نفس از بدن می باشد. این بحث تاکنون بیشتر مورد توجه فلاسفه و متکلمان بوده و کمتر به تبیین قرآنی ـ فلسفی آن پرداخته شده است. ازاین رو پژوهش حاضر به تحلیل قرآنی ـ فلسفی این موضوع پرداخته است. در این راستا نخست معانی نفس در قرآن را مطرح می کند، سپس مهم ترین دیدگاه های فلسفی را در باب تقدم و تأخر ...

ملکوت بهرام صادقی (1315-1363) تاکنون فقط یک داستان بلند در حوزۀ داستان‌های اسطوره‌ای و جریان سیال ذهن به شمار می‌رفت. این نظر در جای خود درست و تأییدشده است؛ اما از منظر «رئالیسم جادویی» هیچ‌گاه به طور جدی به این اثر پرداخته نشده است. حال آن‌که رگه‌های قوی این جریان چنان در آن بازتاب یافته است که می‌توان آن را سرآغاز و نقطۀ عطف رئالیسم جادویی در ایران دانست. این مقاله ویژگی‌های مهم سبک رئالیسم ...

   پژوهش حاضر در جستجوی یافتن پاسخی به این پرسش است که نوع تجسم نور در نگارگری ایران چگونه بوده است و این که آیا این نوع از تجسم می‌تواند مرتبط با نوع بینش فلسفی ایرانیان دربارة انوار الهی و جهان ملکوت باشد؟ در پاسخ به این پرسش، ابتدا مکاتب فکری، فلسفی و بینشی ایرانیان نسبت به نور،‌ با رعایت تقدم و تأخر تاریخی آن (تفکر مزدایی، مانوی، اسلامی ـ عرفانی) شرح داده شده است، ضمن ورود به هرکدام از این...

برخی از کرامت­های موجود در کتاب­های صوفیه در ظاهر بسیار غیرعقلانی و غیرطبیعی به نظر می­رسند که هم باورکردن آن‌ها دشوار است و هم موجودیت آن‌ها با پاره­هایی از تعلیمات اساسی در شریعت و طریقت تعارض دارد. در پدیدآمدن این‌گونه کرامت­ها بیش از هرچیز عامل­های خارج از اندیشه­های عرفانی و حتّی مغایر با قاعده­های محو و فنای فردیت دخالت داشته است، یعنی خلوت­ها و استغراق­های صوفیان گاه به‌جای تمرکز مطلق بر ...

سریان عشق به خدا در لایه های وجودی انسان سخنی است که آیۀ میثاق بر آن گواهی می دهد. این آیه نه از باب تمثیل است و نه از اقرار عقل بر یگانگی خدا خبر می دهد و نه اخباری است از آنچه در عالم ارواح رخ داده است. بلکه بیان حال درونی انسان است که عقربۀ وجودی اش همواره رو به خدا دارد، هرچند زنگارهای طبیعت مانع از این سلوک معنوی و فطری باشند. نوشتار پیش رو، پس از مفهوم شناسی فطرت و میثاق، با بیان آرای هم ...

رمان ملکوت نوشته ی بهرام صادقی، داستان نویس معاصر است. این رمان از نوع رمان های نمادین است. سبکی که بهرام صادقی در این رمان به کار برده است ، آنچنان ذهنی است که آن را از سبک و سیاق داستان های کوتاهش دور می کند و صبغه ای فرا طبیعی به آن می دهد. می شود گفت که: شخصیّت ها در داستان های او، کم کم شالوده ی اجتماعی خود را از دست می دهند و عناصری که در کیفیت شکل دادن آنها نقش داشته اند؛ رو به فساد و از ...