بکاء از جمله احوال انسانی است که ظاهر و باطنی دارد. ظاهر آن، امری فیزیولوژیک است و باطن آن همان عوامل درونی و عاطفی مربوط به روح آدمی است. گریه همانند خنده یکی از نعمت‌های بزرگ الهی به انسان است و در زندگی و رشد افراد عملکردهای متفاوت دارد. مقالة حاضر با هدف شناسایی و بیان جایگاه بکاء ممدوح در قرآن و روایات تدوین شده است. اسلام برای بکاء ممدوح اهمیّت خاصّی قائل شده است و برای آن جایگاه ویژه‌ای در...

یکی از توصیه‌های معصومین (ع) پیرامون قرائت قرآن، خواندن آن با حزن است. این توصیه به‌طور واضح از ظاهر برخی احادیث مستفاد می‌شود. اما آیا وجود حزن در قرائت قرآن لازم است؟ وجود حزن در قرائت، موجب ارتباط بهتر قاری و مستمع با معانی آیات و پند و عبرت گرفتن از مفاهیم آن است. لذا معصومین (ع) بسیار در این زمینه توصیه و عده‌ای را به‌دلیل نبود حزن در قرائتشان توبیخ کرده‌اند.  برای فهم توصیه‌های معصومین(ع)...

ادبیات از زبان ساخته شده است. بنابراین می‌توان در پژوهش‌های ادبی از نظریّه‌های زبان‌شناختی سود جست. از میان این نظریه‌ها، نقشگرایی برای مطالعۀ بلاغت آثار ادبی مناسب‌تر است زیرا نقشگرایان در کنار جمله‌واره‌های منفرد و کلیت متن، به بافت شکل‌گیری متن (اقتضای حال و مقام) نیز توجه ویژه‌ای می‌کنند و این امر زیربنای بلاغت است. به‌تعبیر نقشگرایان، هر پارۀ سخن سه نقش اساسی و هم‌زمان دارد که آنها را فرانق...

یکی از قالب های کلاسیک شعر فارسی ((قصیده))است که از دیرباز کاربرد فراوانی جهت ابراز عقیده شاعران داشته است و یکی از انواع آنها قصیده((مدحیه))به شمار میرود.قصاید را از دیدگاه عناصر تشکیل دهنده آن میتوان به پنج بخش عمده تقسیم بندی نمود: 1. تشبیب(نسیب= تغزل) 2. تخلص(گریزازتشبیب به نام ممدوح) 3. متن 4. شریطه 5. تخلص(نام هنری شاعر) چنانکه از عنوان این مقاله برمی آید بحث ما بر روی ((شریطه)) (دع...

در این مقاله ضمن طرح بیان تاریخی شهید زیدبن علی(ع) در نفی اکثریت مذموم، مسئله اکثریت و اقلیت در قرآن کریم با اکثریت و اقلیت مصطلح در علوم سیاسی مقایسه و به این نتیجه رسیده است که اکثریت «لایعقلون و لایعلمون» در قرآن اکثریت مخالفین انبیاء و راه حق است و اصطلاح اکثریت و اقلیت در علوم سیاسی مربوط به امور حکومتی و اجرایی در زمینه انتخاب یک راه حل و یا فرد اصلح از بین صالحین است. به این معنی نه تنها...

ممدوح عدوان(2004-1941م)، شاعر معاصر سوری است که در اشعار خود از سنت، بهرة فراوان برده و کوشیده است تا به صورتی نمادین و از رهگذر شخصیت‌های سنتی به ابراز اندیشه‌ها و موضع­گیری‌های خود دربارة مسائل امروز دنیای عرب بپردازد. وی که به عنوان شاعری متعهد نسبت به وطن و مردم، شناخته می‌شود، دغدغة اصلی شعر خویش را  بیان مشکلات و بدست دادن راه حلی برای آن می­داند؛ از این روی، در بیان این مسائل و راه­های ب...

بر اساس آیۀ 119 سورۀ نساء یکی از ترفندهای شیطان تأکید فراوان به «تغییر خلقت الهی» است. در اینکه تغییر خلق چیست و ملاک آن کدام است؟ بین دانشمندان اسلامی در مورد مفاد این آیه اختلاف نظر وجود دارد. دانشمندان اسلامی عمدتاً تغییر خلقت الهی را به دین، فطرت، ناقص­کردن خلقت بدنی انسان و حیوان، خال­کوبی، تشبه به صفات جنس مخالف و... تفسیر کرده­اند و برای تفکیک بین تغییر خلقت ممدوح و مذموم، معیارهایی را ذک...

بی‌تردید از میان ادبیات ملل مختلف ، زبان و ادب عرب بیشترین تأثیر را بر زبان و ادبیات فارسی گذاشته است . این اثرگذاری در ابعاد و زمینه‌های مختلف از جمله به کارگیری واژه‌ها ، اصطلاحات ، اسلوب ، قالبها ، مضامین و موضوعات شعری و غیره است. این موضوع از همان قرون اولیه موجب ترغیب شاعران ایرانی به مطالعۀ ادبیات عرب شد . به طوری که تتبع در دواوین ادب عرب برای شاعران ایرانی فضیلتی محسوب می‌شد و عربی گوی...

اصولاً حافظ، شاعری غزل¬سرا و عارف مسلک معرفی شده¬است، اما وی غزل مستقل مدحی نیز دارد و گاهی هم ابیات پراکنده ای در غزلیات او با موضوع مدح دیده می¬شود، با این حال بعضی از محققان بر¬آنند که حافظ شاعری مدیحه¬سرا نیست، اما حافظ به گواهی دیوانش، اشعار مدحی نیز سروده ¬است ولی مدح وی از نظر کمّی و کیفی با مدح دیگر شاعران تفاوت اساسی دارد. حافظ در سرودن ابیات مدحی که در لا به لای غزلیات وی آمده است،گاهی ...