مهدویت بیشتر به عنوان آموزه ای شیعی در فرهنگ اسلامی ـ ایرانی، نقش و جایگاه مهمی دارد. در این مقاله، پس از مروری گذرا بر مفهوم موعودگرایی در ادیان ابراهیمی، جایگاه مهدویت در تصوف سده های نخستین (قرون دوم تا پنجم) را بررسی کرده ایم. در ادامه، مهدویت در سده های ششم و هفتم (نیمه اول) تاریخ تصوف (دوره ظهور مهدویت در تصوف) و آن گاه در قرون هفتم (نیمه دوم)، هشتم و نهم (آغاز جریان نزدیکی بیشتر تصوف و ت...

چشم­انداز، روشی هنجاری و تصویرپرداز است، نه اکتشافی؛ اما برای اینکه آیندۀ هنجاری و تصویرپرداز به ناکجاآباد نرسد، از آینده­پژوهیِ اکتشافی نیز استفاده شده­است. چشم­اندازِ مهدوی هرگز از وضع موجود حادث نمی‌شود، بلکه از پویشِ منابع (آیات و روایات)، اسناد بالادستی (اندیشه­های سیاسی امام خمینی (ره)، اندیشه­های سیاسی مقام معظم رهبری، قانون اساسی و سند چشم­انداز جمهوری اسلامی ایران)، ارزش‌های اساسی (core V...

در جهان معاصر و در پی تجدید حیات اندیشة اسلامی، که یکی از دستاوردهای انقلاب مبارک اسلامی در ایران است، توجه به موضوع مهدویت در حکم عصارة کتاب خداوند و عترت پیامبر اکرم(ص) و قلة بعثت انبیای عظام(س) به‌طرز چشمگیری رو به افزایش است. این جریان به توجه به نشانه‌های ظهور در جامعة معاصر دامن زده است. تتبع در آیات و روایات مربوط به نشانه‌های ظهور و دورة آخرالزمان و تلاش برای استخراج راهبردهای اساسی شی...

مهدویت بیشتر به عنوان آموزه‌ای شیعی در فرهنگ اسلامی ـ ایرانی، نقش و جایگاه مهمی دارد. در این مقاله، پس از مروری گذرا بر مفهوم موعودگرایی در ادیان ابراهیمی، جایگاه مهدویت در تصوف سده‌های نخستین (قرون دوم تا پنجم) را بررسی کرده‌ایم. در ادامه، مهدویت در سده‌های ششم و هفتم (نیمه اول) تاریخ تصوف (دوره ظهور مهدویت در تصوف) و آن‌گاه در قرون هفتم (نیمه دوم)، هشتم و نهم (آغاز جریان نزدیکی بیشتر تصوف و ت...

از قرن نهم، فضای استعاری و آرمانی مناسبی برای باز تولید گفتمان مهدویت به عنوان رکن اصلی تشیع فراهم شد. این گفتمان از طریق خرده‌گفتمان‌های گوناگون، موفق شد حاکمیت مستقر گفتمان تسنن را به حاشیه راند و با هِژمونیک شدن و سلطه حکومت صفویه در قالب مهدویت غالیانه با دال مرکزی سلطنت و با دال‌ها و نشان‌‌های مختلف تشکیل شود. هم‌زمان با شکل‌گیری این گفتمان، فقهای شیعه، گفتمان مهدویت امامیه را با دال مرکزی ...

آینده پژوهی مجموعه تلاش هایی است که با واکاوی منابع، الگوها، و عوامل تغییر یا ثبات، به تجسّم آینده های بالقوّه و برنامه ریزی برای آنها می پردازد. آینده پژوهی بازتاب دهنده چگونگی زایش واقعیّت «فردا» از دل تغییر (یا ثبات) «امروز»، است. بر این اساس، ترسیم چشم اندازی جامع در حوزه شهرسازی و آینده شهرها در ایران اسلامی، نیازمند تدقیق در مولفه های آرمانشهر ایرانی- اسلامی آنهم شهرهای امن با رویکرد آینده پ...

با نظر بر آراء مستشرقان و پژوهندگان غربی در خصوص موعود گرایی شیعی در دوران معاصر متوجه تفاوت های متعدد آراء ایشان در زمینه ی مهدویت شیعی با آراء متکلمان برجسته شیعه می شویم.در دوران معاصر به خصوص پس از انقلاب اسلامی ایران پژوهندگان غربی با رویکردهای متفاوتی به موضوع موعود گرایی در تشیع و آثار و نتایج آن پرداخته اند که در این بین رویکردهای سیاسی، اجتماعی، کلامی و تاریخی سهم بیشتری دارند. در این ...

تعهد مسأله‏ ای اساسی در حوزه¬ی کاربردشناسی ادبیات شمرده می‏شود، بگونه¬ای که کارکرد ادبیات، وامدار آن است، هر چند که برخی تعهد را محدود کردن ادبیات می دانند. تعهد به عهد و وفاداری اطلاق شده و تعهد در ادبیات وفاداری به مسائل انسانی، دینی، اجتماعی و ... است. شاعر و ادیب متعهد و بر اساس درک رسالت خویش به تولید اثر ادبی می¬پردازد و هیچ نظری به پاداش و تشویق های دنیوی ندارد. تاریخ آکنده از مظلومیت شی...