استفاده از پرده های منقوش در تکایا، از دوران قاجار رایج می شود. تکیه سادات اخوی از جمله تکایای باقی مانده از دوران قاجار است که دارای پرده های منقوش می باشد. این نقوش که حاصل ذوق و احساس مردمان آن روزگار بوده است به مثابه شاخصی از هویت شهر تهران محسوب می شود. و علاوه بر مضامین مذهبی و حالات معنوی، یادآور آیین های کهن پیش از اسلام و باورهای اساطیری و اعتقادات آیینی است. هدف از این پژوهش درک مفاه...

سقانفارها، گونه­ای از معماری بومی و مذهبی منطقه­ی جنوبی دریای مازندران می­باشند که پس از مسجد، در کنار تکیه از اهمّیّت و اعتبار فرهنگی تاریخی برخوردار می­باشند. بیش­تر این بناهای مذهبی ـ آیینی، در دوره­ی قاجار تصویرگری شده­اند. این پژوهش با توجّه به ماهیّت آن، به بررسی و بازشناسی نگاره­های متأثر از حضور عناصر تصویری بینامتنی و پیش­متن­های غیرمذهبی (اسطوره­ای) بکار رفته در سقانفارهای مازندران می­پرد...

پس از کشف اتفاقی تمدن جیرفت در سال 1381 تعداد بسیار زیادی ظروف و اشیاء گوناگون در قالب های مختلف و با جنسیت های متفاوت با قدمتی نزدیک به پنج هزار سال پیش، به دست آمد. این آثار از حیث تنوع ظاهری چه در فرم و چه از لحاظ نقش و نگار در نوع خود بی نظیر هستند. نمونه های به دست آمده سبک جدیدی را به دنیای هنر ارائه دادند که بهتر است آن را سبک جیرفتی بنامیم. این سبک به خصوص در اشیای سنگ صابونی دارای ویژگ...

پژوهش حاضرتلاشی است برای یافتن نقش اسطوره ای گیاه در هنرهای تجسمی ایران (قبل از ظهور اسلام). هدف از نوشتن این پایان نامه، بازشناسی برخی نقوش گیاهی بر اساس مفاهیم ادبی، اسطوره ای و بررسی متون مختلف باستانی و نوع کارکرد و جایگاه گیاه در فرهنگ و هنر این مزر و بوم است. همچنین با یافتن اولین برداشتها از معنا و مفهوم گیاه با استفاده از متون بجای مانده و اسطوره ها، دلیل حضور برخی نقوش گیاهی در آثار تج...

طاق بزرک بستان با ابعاد و نسبت هایی متفاوت ترکیبی بدیع و فن و روشی پیچیده تر در واپسین سال های حکومت ساسانی در غرب ایران ساخته می شود. ساسانیان با به پایان رساندن این اثر شاخص پیامی برای ماندن هر چه بیشتر فرستاده اند و آن را در ساختار پیچیده ی طاق بزرگ و نقوش بغایت حیریت انگیر آن نهان داشته اند تا همچون صخره های بلند و ستبر کوهی که در کنارش غنوده است جاودان بماند در نقوش طاق بزرگ ما با تمامی رم...

دراین پژوهش، ضمنِ تحلیلِ ساختاری نقوش مرتبط با آب، مفهومِ نمادین و تأثیرپذیریِ مستقیم یا غیر مستقیم این نقوش از نقوش هم عرض آنها شرح داده میشود. حضور مفاهیم نمادین، اسطوره ها و باورهای دینی مربوط به آب؛ همچنین شرایط اقلیمی هر سه حوزه مورد مطالعه و ارتباط تنگاتنگ آنها با محصول نهایی یعنی نقوش جانوری، گیاهی؛ هندسی و شمایل نگارانه بررسی خواهد شد. شناخت این نمادها و به تبع آن پژوهش دقیق تر آثار هنری مک...

چکیده در تاریخ فرش بافی ایران می توان از دوره صفویه به عنوان عصر طلایی این هنر در کنار سایر هنرها نام برد. یکی از دلایل شهرت این فرش ها ،ویژگی های طرح و نقش آن ها می باشد. طرح های قالی از خلاقیت و نبوغ هنرمندان این عصر حکایت می کند و نقش های به کار رفته نشانی از مهارت و هنرمندی طراحان آن دوره دارد. در قالی های این دوره نقوش متنوعی از قبیل : نقوش گیاهی، حیوانی و انسانی به کار رفته اند که هر کدام...

نشانه، یکی از شاخصه های اصلی هنر گرافیک به شمار می رود و به عنوان عنصر اصلی جلوه ی یک سازمان یا موسسه، محسوب می شوند، در واقع، نشانه های گرافیکی، پیش قراولان سازمان ها در حوزه های گوناگونی هستند که کیفیت مطلوب بصری آن ها می تواند موجودیتی خاطره انگیز را در اذهان رقم زنند. در بررسی های به عمل آمده، تعداد 57 نشانه ی معاصر ایرانی، که همگی از نمادهای حیوانی موجود در هنر ایران باستان، یا به لحاظ شک...

چکیده: انسان پیش از تاریخ تا پایان دوره تاریخی با ناشناخته هایی روبرو بوده که به مدد اسطوره سازی و ایجاد نمادهایی پر رمز و راز سعی در درک و شناخت آنها داشته و در پاره ای موارد آنها را بیاری خود خوانده است. این ناشناخته ها در مواردی در نمادهای مادی تجلی پیدا کرده اند. نمادهایی که بیان اعتقاد و باور افراد جامعه نسبت به اتفاقات پیرامون وی بوده است. نقوش دوره ساسانی در طرح های هندسی، ا...

چکیده: باتوجه به اهمیت مهرهای ساسانی که جزء اسناد و مدارک اصیل و دست اول محسوب می شوند، مطالعه ی جامع درمورد آنها امری ضروری و اجتناب ناپذیراست. هنر دوره ی ساسانی ازهرمنظری که بررسی شود دریچه ی تازه ای برگستره ی دانش باستان-شناسی می گشاید و جنبه های مختلف زندگی این دوره را نشان می دهد. هنر مهرسازی و حکاکی نقوش روی مهرها که هنری قدیمی محسوب می شود در دوران ساسانیان اهمیت ویژه ای یافت. نقوشی...