تبرستان یا مازندران کنونی از گذشته های دور تا پایان دوره ساسانی دارای اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مرتبط با اقوام و تمدن های گوناگون بوده است که از آن در منابع ایران باستان، یونانی و اسلامی سخن رفته است. در این تحلیل که بر اساس مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است، تاریخ مازندران از جنبه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مورد بررسی قرار گرفته که این بررسی از گذشته های دور آغاز ...

چکیده با در نظر گرفتن تغییرات عظیم در رفتار مردمان ساکن ایران زمین با همسایگان مهاجم خود، می توان به نقش با اهمیت مادها در تکوین و تحول سیاست های نظامی در درون جامعه ایرانی آن زمان پی برد. مادها ناگزیر بودند که یا به عنوان رعایای گمنام قدرتهای بین النهرین و اقوام مهاجم روزگار سپری کنند و یا اینکه با اتحاد و تقویت بنیانهای نظامی خود حیات اجتماعی دوباره ای را ترسیم کنند. به جهت اتحاد و تجمع نیروی...

برای شناخت آیینها،شناخت اسطوره ها ونظامهای نمادینی که میان عناصر سازنده آیین وجود دارد لازم است. آیین های سوگواری در شمار مهمّ ترین نمودهای هویّت اجتماعی اقوام قرار می گیرند.این آیین ها نشان می دهند که هرچند خاستگاه اصلی آن ها فراموش شده است اما در میان جوامع حضور دارند. قوم بختیاری به عنوان یکی از اقوام کهن ایرانی میراث دار اساطیر، باورها ورسوم آیینی هندو اروپایی می باشد که این باورها را به خوبی...

یکی از اساسی ترین و پیچیده ترین امور جامعه ما، فرهنگ آن است، از آنجا که پدیده فرهنگ برحسب شخصیت فردی قابل درک و توصیف است، لذا فرهنگ و شخصیت، ساختارهای انتزاعی هستند که تاثیر آنها بر روی یکدیگر تنها بر حسب مفاهیم آزمایش های عینی قابل توصیف است. مسئله مهمی که در حوزه فرهنگ و شخصیت مطرح است در همین جا است که تاثیر فرهنگ در تکوین شخصیت تا چه حد است؟ تأثیرات متقابل فرهنگ و شخصیت چگونه است؟ چرا باید...

در بررسی سکه‌های نخستین اشکانیان، پژوهشگران بیشتر بر میراث یونانی‌مآبی و پارسی-هخامنشی به‌عنوان عناصر مسلط تأکید می‌کنند و عناصر سکایی عموماً نادیده انگاشته می‌شوند. یکی از نقش‌مایه‌های این سکه‌ها، سرپوش قائم نوک‌تیزی است که بر سر شاه قرار دارد. مسئلة اصلی پژوهش، بررسی خاستگاه سرپوش شاهان نخست اشکانی است که عموماً متأثر از سکه‌های شهرب‌های هخامنشی و فرهنگ پارسی انگاشته می‌شود. فرضیة این مقاله، اح...

از روش های نوین در تحقیق و پژوهش در قرآن، معناشناسی واژه های قرآنی است. در این نگرش، پس از انتخاب کلمات کلیدی قرآن، میدان های معناشناختی هر واژه به همراه ارتباط نظاممند  میان آنها بررسی شده تا برخی از لایه های معنایی آیات ظاهر می شود.    در این جستار با استفاده از روش یاد شده، شماری از واژه های کلیدی اخلاق سیئه را در حوزه های لغت، تفسیر و سیاق آیات ارزیابی می کنیم و پس از تبیین هسته معنایی هر ...

با گسترش باستان شناسی جدید از دهه 1960 م .به بعد، تفسیر و تحلیل نظری یافته های باستان شناسی مورد توجه باستان شناسان « نوگرا» قرار گرفت .باستان شناسی جدیدبابهره گیری از آموزه های رشته های علمی دیگر،نظیر علوم اجتماعی، علوم اقتصادی و علوم سیاسی، پا از حوزه توصیف صرف داده های فرهنگی فراتر گذاشته و به تشریح جنبه های «غیر ملموس»زندگی بشر پرداخته است.دراین میان، آثار باقی مانده از «شیوه های تدفین» از ...

واژۀ «بعل» در قرآن کریم پنج مرتبه به کار رفته است. مفسران مسلمان این واژه را به شوهر، ربوبیت، و نام یک نوع بت معنا کرده‌اند، و همین تعبیر که واژه بعل هم‌زمان هم به معنای شوهر و هم به معنای یک نوع بت بیان شده، ایجاد ابهام کرده است. شواهد حاکی از آن است که سخن مفسران که بعل نام بتی بوده، صحیح می‌باشد و در میان اقوام مختلف سامی پرستش چنین بتی رواج داشته است. حال سؤال این مطالعه آن است که چرا ا...