فرمالیست‏ها کارکرد ادبیات را آشنایی‏زدایی از ادراک معمول و روزمرۀ ما نسبت به محیط اطراف می‏دانستند. طبق این نظریه‏‏، متن ادبی حاصل شگردهای آشنایی‏زداینده در سطوح مختلف صورت، معنا و ژانر‏های ادبی است. ساختارگرایان با بسط این مطلب، نقش ادبی را به عنوان یکی از نقش‏های زبانی مطرح نمودند که با آشنایی‏زدایی در زبان شکل می‏گیرد؛ لذا انواع آشنایی‏زدایی و برجسته‏سازی در زبان را بیان کردند. با بررسی زبان...

حضور زنان و نقش‏آفرینی آنان از بن مایه‏های ادبیات غنایی است در منظومه لیلی و مجنون پنج و در خسرو شیرین پانزده زن به چشم می‏خورند. زنان مطرح شده در لیلی و مجنون چهار نفر (به غیر از لیلی) و از زنان وابسته به خانواده‏هایی هستند که در داستان ایفای نقش می‏کنند اما در خسرو و شیرین دوازده شخصیت مستقل به چشم می‏خورد. در میان زنان، شیرین شخصیتی تاریخی است و در حماسه‏ها نیز حضور دارد و می‏توان گفت که وی ...

ماجرای خلقت آدم(ع) ، از جمله داستان های قرآنی است که در متون تفسیری و بویژه تفسیرهای عرفانی، با ظرایف خاصی همراه می باشد. در این میان، کشف الاسرار میبدی با زبانی نمادین و تصویری، به تفسیر عرفانی این داستان می پردازد. روایت میبدی از این ماجرا، در نوبه ثالثه کشف الاسرار، لایه های درونی و دلالت های معنایی فراوانی دارد. نظر به تعدد سطوح رمزگانی در این داستان، این پژوهش به رمزگان شناسی این متن نظر د...

پیرنگ در ادب داستانی، ساختمان و اسکلت بندی یک داستان است، به طوری که ضمن رعایتِ قصه ( توالی زمانی کارکردها)، بر روابطِ علّی و معلولی نیز استوار باشد. در داستان سیاوش، گرچه با داستانی حماسی رو به رو هستیم؛ وجود مشترکاتِ ساختاری میان این داستان و درام و تراژدی، اپیزود نخستِ این داستان؛ یعنی تا ترک وطن سیاوش را «داستانی دراماتیک» و اپیزود دوم آن را، از ورود به توران تا کشته شدنش، به عنوان «داستانی تراژ...

بررسی و نقد چگونگی انتقال عناصر فرهنگی داستان فارسی شکر است اثر محمدعلی جمال‌زاده از فارسی به عربی با استفاده از الگوی پیتر نیومارک در تقسیم‌بندی مقوله‌های فرهنگی و راهکارهای ترجمة آن، هدف این پژوهش است. مهم‌ترین یافته‌های پژوهش حاضر که با روشی توصیفی ـ تحلیلی نوشته شده، بیانگر این مطلب است که داستان فارسی شکر است تمام پنج دستة مقولة فرهنگی مورد نظر نیومارک را دارد و مترجم برای ترجمة این داستان...

اقلیم گرایی در داستان نویسی معاصر ایران به طور جدّی از دهه هزار و سیصد و سی شمسی آغاز می‌شود و در دهه‌های چهل و پنجاه به اوج خود می‌رسد. داستان‌های اقلیمی غالباً بازتاب دهنده ویژگی‌ها و عناصر مشترکی چون فرهنگ، باورها و آداب و رسوم منطقه‌ای جغرافیایی‌اند. با توجّه به خاستگاه نویسندگان و ویژگی‌های اقلیمی بازتابیده در آثارشان، پنج حوزه یا شاخه داستان نویسی اقلیمی شمال، جنوب، غرب، شرق و آذربایجان، در ...

حضور زنان و نقش‏آفرینى آنان از بن مایه‏هاى ادبیات غنایى است در منظومه لیلى و مجنون پنج و در خسرو شیرین پانزده زن به چشم مى‏خورند. زنان مطرح شده در لیلى و مجنون چهار نفر (به غیر از لیلى) و از زنان وابسته به خانواده‏هایى هستند که در داستان ایفاى نقش مى‏کنند اما در خسرو و شیرین دوازده شخصیت مستقل به چشم مى‏خورد. در میان زنان، شیرین شخصیتى تاریخى است و در حماسه‏ها نیز حضور دارد و مى‏توان گفت که وى ...

اقلیم­گرایی در داستان­نویسی معاصر ایران به طور جدّی از دهه­ی هزار و سیصد و سی شمسی آغاز می شود و در دهه­های چهل و پنجاه به اوج خود می رسد. داستان­های اقلیمی غالباً بازتاب دهنده­ی ویژگی ها و عناصر مشترکی چون فرهنگ و باورها و آداب و رسوم یک منطقه­ی جغرافیایی هستند. در میان حوزه­های پنج­گانه­ی داستان نویسی اقلیمی ایران، باید از حوزه­ی داستان نویسی اقلیمی غرب یا کرمانشاه هم یاد کرد که هویّت مستقلّی دار...

مثنوی معنوی دربرگیرنده گونه ای از داستان است که از لحاظ موضوع و شخصیّت، غالباً از نوع تمثیلی به شمار می­آید و از درون مایه تعلیمی، اخلاقی و یا عرفانی برخوردار است. پاره ای از این داستان ها، چه در ساختار کلّی و چه در درون مایه، شباهت به افسانه های ازوپ دارند. برای انجام این تحقیق، ابتدا تمامی داستان های ازوپ مورد ارزیابی قرار گرفت و در میان آن­ها، هفده داستان با داستان های مثنوی مشابهت های پیدا و پ...

مثنوی معنوی دربرگیرنده گونه ای از داستان است که از لحاظ موضوع و شخصیّت، غالباً از نوع تمثیلی به شمار می­آید و از درون مایه تعلیمی، اخلاقی و یا عرفانی برخوردار است. پاره ای از این داستان ها، چه در ساختار کلّی و چه در درون مایه، شباهت به افسانه های ازوپ دارند. برای انجام این تحقیق، ابتدا تمامی داستان های ازوپ مورد ارزیابی قرار گرفت و در میان آن­ها، هفده داستان با داستان های مثنوی مشابهت های پیدا و پ...