در فایل اصل مقاله موجود است

نقد کهن­الگویی یکی از رویکردهای اصلی در نقد ادبی معاصر است که به کشف ماهیت کهن­الگوها و اسطوره­ها و نقش آن‌ها در ادبیات می­پردازد. کمپبل در کتاب قهرمان هزارچهره خود، اسطوره «سفر قهرمان» را با توجه به شباهت­های ساختاری اسطوره­ها و قصه­های کهن، مطرح کرد که شامل: عزیمت، تشرف و بازگشت است و در آن قهرمان در سیر رشد روانی خود، فضیلتی معنوی و مادی برای خود و دیگران به ارمغان می­آورد. در این مقاله تحلی...

کنش گفتاری یکی از مبانی ایجاد ارتباط کلامی در متون ادبی به شمار می آید. بر مبنای نظریه ی گفتار، مبادله ی اطلاعات در قالب ساختار و کنش گفتار صورت می پذیرد. با تمرکز بر کنش های گفتاری یک متن، می توان وضعیت و موقعیت اجتماعی اشخاص موجود در اثر را تحلیل کرد. گرشاسب نامه اثر اسدی طوسی، متعلق به قرن پنجم هجری قمری از جمله آثار داستانی منظوم تاریخی است که کنش های گفتاری قابل ملاحظه ای دارد. این کنش های...

به ابوالموید بلخی کتابی با عنوان عجایب‌الدنیا منسوب است که برخی به قطعیت، آن را از وی دانسته و معتقدند در قرن هفتم دخل و تصرفاتی در آن ایجاد شده است. ابوالموید صاحب شاهنامه‌ای منثور بوده که بخشی از آن به داستان گرشاسب اختصاص داشته و بخش اخیر، منبع اسدی طوسی در نظم گرشاسب‌نامه نیز بوده است. این مقاله با توجه به تاریخ سیستان و برخی عجایب‌نامه‌های کهن دیگر به مقایسه عجایب‌الدنیا و منظومه گرشاسب‌نا...

کهن فرهنگ و ملت­ها آموزه­های اخلاقی فراوانی را در کوله­بار خود دارند. حکمت ایرانی سرشار از آموزه و پندهای اخلاقی است. ارجمندی آن­ها را همین بس که بر تاج شاهان و کارنامه­های آنان جای گرفته­اند، همچون صد پند انوشیروان، کارنامه ی اردشیر بابکان و اندرزنامه ی بزرگ­مهر. حکمت باستانی ایران و یونان پس از ظهور اسلام در پرتو فرهنگ قرآن رنگ باخت و با فرهنگ اسلام درآمیخت. نخستین سرایندگان فارسی دری مانند...

کهن فرهنگ و ملت­ها آموزه­های اخلاقی فراوانی را در کوله­بار خود دارند. حکمت ایرانی سرشار از آموزه و پندهای اخلاقی است. ارجمندی آن­ها را همین بس که بر تاج شاهان و کارنامه­های آنان جای گرفته­اند، همچون صد پند انوشیروان، کارنامه ی اردشیر بابکان و اندرزنامه ی بزرگ­مهر. حکمت باستانی ایران و یونان پس از ظهور اسلام در پرتو فرهنگ قرآن رنگ باخت و با فرهنگ اسلام درآمیخت. نخستین سرایندگان فارسی دری مانند: ...

گرشاسب نامه ی اسدی طوسی که خمیرمایه ی آن گرشاسب نامه ی منثور ابوالمویّد بلخی بوده است ، یکی از آثار حماسی قرن پنجم هجری می باشد . این اثربه عنوان نخستین و موفّق ترین پیرو شاهنامه ، جایگاه خاصّی در ادبیات فارسی دارد و دومین شاهکار بزرگ حماسی پس از شاهنامه است. این منظومه از لحاظ ساختار زبانی و ادبی نیز برای پژوهندگان دقایق زبان فارسی ، اهمیّت فراوانی دارد و به عنوان یکی از برجسته ترین آثار سبک خر...

تقدیر ، باوری است که اعتقاد داشتن یا نداشتن به آن نقش مهمی در زندگی افراد ایفا می کند. این باور بین اقوام مختلف به اشکال مختلف رواج دارد که اقوام ایرانی هم از این قاعده مستثنی نیستند و اعتقاد عمیقی به تقدیر دارند. باور به تقدیر بین ایرانیان معلول علل مختلفی ست، عللی که شامل ویژگی های شخصیتی ، نوع حکومت ها و شرایط اجتماعی می شود اعتقاد به تقدیر در دوره های مختلف تاریخی ایران در بین مردم پر رنگ ب...

روایات اساطیری همواره با اشارت‌ها و دلالت‌هایی رمزگونه و نمادین با اموری شگفت همراهند و این شگفتی‌ها در منطق اسطوره‌، چیزی جز باورها، امیال و آرزوهای دیرین انسان‌هایی کهن برای رهایی از ابهامات و پیچیدگی‌های هستی نبوده است؛ یکی از این امور شگفتی‌زا، دگردیسی موجودات و پدیده‌ها به یک‌دیگر است که خود حاصل خلاقیت‌هایی کهن و نشان‌گر تجلّیات گوناگون روانی، اجتماعی، زبانی، زمانی و مکانی انسان‌ها در دوره...