گروهها وفرقه های مختلف از دیرباز همواره در درون جامعه اسلامی خود را منتسب به اسلام نموده و قرائت های مختلفی را از اسلام ارائه کرده اند با نگاه پارادایمی، اندیشه سیاسی مسلمانان را در سطح کلان می توان به سه جریان سنت گرایی دینی، نوگرایی دینی و تجدد گرایی دینی، تقسیم نمود. فکر سلفی تکفیری جزء جریان موسوم به سنت گرایی دینی قابل طرح و بررسی است. نگارنده در پی پاسخ به این سوال است که ماهیت گروههای سل...

جریان افراطی داعش مولود جریان القاعده و طالبان می باشد که طی سه دهه گذشته در کشور افغانستان فعالیت داشته است . هرچند مبارزین عرب در ابتدا با هدف مقابله با اشغالگری شوروی سابق وسپس نیروهای ناتو ،به این منطقه گسیل شدند، ولی بدلیل پشتیبانی فکری مدارس دینی وهابی و کمک های مالی کشورهای عربی ،این منطقه تبدیل به مرکز پرورش تروریست مذهبی گردید. بعد از شکل گیری داعش در عراق و سوریه ، کشور افغانستان نیز ...

سلفیه تکفیری با تکیه بر مبانی استنباطی خود ، یعنی بدعت شماری هر آنچه سلف ترک کرده­اند و نیز پرهیز افراطی از تأویل آیات قرآن ، به نتایجی دست یافته­اند که به نوعی آنان را به صدور فتاوای تکفیری خاصی سوق داده است . ابن تیمیه در برخی از کتابهای خود، انجام ندادن یک کار از سوی سلف را به معنای بدعت و حرمت آن کار محسوب ­کرده و تخطی از این حریم را بدعت نامیده است. مثلا در مورد حکم شرعی برگزاری مراسم مولو...

تمدن اسلامی در مراحل اولیه تکامل خود ضمن مرزبندی هویتی با کفار به‌عنوان دگر بیرونی، نگاهی توام با تساهل و مدارا نسبت به اهل کتاب، اقلیت­های دینی و قومی داشته است. اما به موازات زوال تمدن اسلامی و دورشدن از اسلام اصیل و مواجهه با غیریت­های بیرونی و مهاجمی مانند مغولان و صلیبیون و همچنین استیلای ترکان بر دستگاه خلافت و متعاقب آن، رواج رویکرد­های قشری و متصلب از دین، نگرش­های تکفیریِ دگرستیز گسترش ...

سلفیه تکفیری در حوزه تفسیر قرآن با استناد به ظواهر آیات، روایات و سیره پیامبر و اصحابش، به آنچه از قدیم مانده سخت پایبندند و عقاید صحیح اسلامی را منحصر به «ظواهر» قرآن و سنت می‌دانند و از هرگونه تفسیر، ژرف‌نگری و بهره‌گیری از عقل، علم و فلسفه در تعالیم دین و تطبیق آن با مقتضیات زمان اجتناب می‌ورزند. ورود مجاز در قرآن را انکار کرده و با تفسیر گزینشی آیات، به‌دنبال تفسیر آیات قرآن نبوده، بلکه به‌...

پیدایش گروه‌های تکفیری در کشورهای اسلامی موجب اشاعه اندیشه‌های افراطی و ناصواب آنان نیز شده است. یکی از اساسی‌ترین اعتقادات این گروه، انکار لوازم حیات برزخی مانند شفاعت، استغاثه و توسل به اولیای الهی می‌باشد. با اینکه اصل وجود حیات برزخی، به‌عنوان یک اصل مهم قرآنی، مورد پذیرش قرار گرفته است لذا با اثبات حیات برزخی، لوازم و آثار آن نیز اثبات خواهد شد؛ با این وجود، وهابیت برخلاف دیدگاه‌های بزرگان...

سلفی گری و خشونت افراطی در قالب تکفیرگرایی از مهمترین مسائل امنیتی در جهان اسلام و فراتر از آن در سطح نظام بین الملل است. به نظر می رسد فهم افراط گرایی مستلزم مطالعه ای روشمند و با نگاه به هویت یابی افراط گرایی سلفی در یک بستر تاریخی متاثر از تحولات سیاسی و اجتماعی صورت می پذیرد. بر همین اساس پرسش اصلی این مقاله این است که؛ «گفتمان سلفی واجد چه چارچوب های هنجاری ای می باشد؟ و بر این اساس تحول ک...

ناآرامی های خاورمیانه که در چند سال گذشته، فضای سیاسی و امنیتی منطقه را ملتهب ساخته است، به سربرآوردن و یا احیاء جریاناتی افراطی و تروریستی، دامن زده است که با ایدئولوژی ستیزه جو و مطلق گرای خود، ثبات و آرامش کشورهای درگیر چالش های سیاسی را به مخاطره افکنده است. افزون بر این، از آنجا که دگرگونی های سیاسی خاورمیانه منافع و امنیت بازیگران دولتی منطقه ای و فرامنطقه ای را درگیر می کند، فعالیت و سرن...

سئوالات و ابهامات فراوانی پیرامون چشم انداز وضعیت منطقه غرب آسیا در پرتو وجود گروههای تکفیری تروریستی و آینده منازعات و بحرانهای این منطقه در هنگامه خارج شدن این گروهها از صحنه معادلات مطرح می باشند. در این زمینه، پرداختن به سـناریوپردازی، که یکی از مهـم تـرین روش هـای تحلیـل آینده پژوهی است، می تواند بسیار راهگشا باشد. در مقاله حاضر، با استفاده از تکنیک های آینده پژوهی قصد داریم به این دو پرسش...

با مشاهده حرکت‌های افراطی گروه‌هایی مانند سلفی‌‌های جهادی‌، القاعده، طالبان، و... که همگی به‌نوعی خواهان برقراری حکومت اسلامی هستند، می‌توان گفت، آنها گروهی از اسلام‌‌گرایان تندرو اهل سنت‌‌اند که خود را نماینده واقعی دین می‌دانند. در این میان، جریانی رادیکال موسوم به داعش با اعمال خشونت‌آمیز، پدید آمده که با روند ‌در پیش رو و با حمایت کشورهای غربی و کشورهای منطقه، به‌نوعی همه جوامع جهان را تحت‌...