کلمات و تعابیری که در گویش ها رایج است، به حل بسیاری از مشکلات تون ابی کمک می کند. در آثار گذشته از جمله تاریخ بیهقی عباراتی پیدا می شود که معنای آن برای بیشتر اهل خراسان روشن و بدون ابهام است...

زبان بلوچی یکی از زبان های ایرانی است که قدمتی دیرینه دارد. زبان و ادب فارسی از قرن ها پیش بر زبان و ادب بلوچی، تأثیر فراوانی گذاشته است. مردم بلوچ، فارسی را زبانی مقدس میدانستهاند و این زبان چندین قرن، مستقیم و نیرمستقیم بر ادب و اجتماع بلوچستان تأثیرگذار بوده است. این تأثیر و جایگاه سبب شده است که ارتباط واژگانی بلوچی با فارسی ارتباتی تنگاتنگ باشد. البته به دلیل همسایگی بلوچان با سرزمین خراسا...

این پژوهش، رشد واجی کودکان کُردزبان با لهجۀ کرمانجی میانی– مکریانی را گزارش می‌دهد. نمونه‌های گفتاری 120 کودکِ 3 تا 5 سالۀ کُردزبان که به‌طورِ تصادفی از مراکز بهداشت و مهدکودک‌های شهرستان بوکان، آذربایجان غربی، انتخاب شده بودند، جمع‌آوری شد و مورد تحلیل قرار گرفت. سن اکتساب 29 همخوان زبان کُردی در سه موقعیت اول، وسط و آخر با استفاده از آزمون تصویری تولید، ارزیابی شد. نتایج نشان داد که کودکان کُردزبان...

تحقیق حاضر قصد دارد به بررسی تغییرات ساخت واژی، صرفی، نحوی و معنایی که از فارسی میانه تا امروز در گویش گیوی صورت گرفته است، بپردازد و ضمن مقایسه ی برخی ویژگی های ساخت واژی، صرفی، نحوی و معنایی فارسی میانه با گویش گیوی نشان دهد که شماری از این مشخصه ها در گویش گیوی -نسبت به گویش معیار- کم تر دچار تغییر شده اند. در حوزه ی ساخت واژه، واژگان مشتق و مرکب؛ در زمینه ی صرف و نحو، اسامی، صفات، اعداد، اف...

هدف از این پژوهش گرد¬آوری و توصیف گویش فاردق است. این گویش یکی از گویش¬های زبان فارسی خراسان است که به دلیل دارا¬بودن تعداد زیادی از واژه¬ها و اصطلاحات فارسی قدیم، بسیار مهم و مفید است و گردآوری و ثبت آن ضرورتی انکار¬ناپذیر است. در این پژوهش ابتدا واج¬ها، فرآیند¬های واجی و ساخت هجا بررسی شده است، سپس به بررسی ساخت¬واژی و توصیف ساخت نحوی جملات در این گویش پرداخته شده، آن¬گاه برخی از واژه¬های تار...

زبان بلوچی یکی از زبان های ایرانی است که قدمتی دیرینه دارد. زبان و ادب فارسی از قرن ها پیش بر زبان و ادب بلوچی، تأثیر فراوانی گذاشته است. مردم بلوچ، فارسی را زبانی مقدس میدانستهاند و این زبان چندین قرن، مستقیم و نیرمستقیم بر ادب و اجتماع بلوچستان تأثیرگذار بوده است. این تأثیر و جایگاه سبب شده است که ارتباط واژگانی بلوچی با فارسی ارتباتی تنگاتنگ باشد. البته به دلیل همسایگی بلوچان با سرزمین خراسا...

این پژوهش به بررسی و توصیف دستوری و آوایی گویش آبیز می پردازد که از گویش های فارسی نو و از جمله گویش های ایرانی شرقی محسوب می شود و مردم روستای آبیز، واقع در بخش شاسکوه ِ شهرستان زیرکوه، از توابع استان خراسان جنوبی، به آن تکلم می کنند. این روستا که به تازگی به مرکز بخش ارتقا یافته است، در نزدیکی کویر و در منطقه ای کوهستانی واقع شده، و از این رو بسیاری از ویژگی های فرهنگی آن از جمله گویش محلی، در...

قلمرو این گویش شهر سبزوار در استان خراسان رضوی است که علی رغم شباهت ها، تفاوت های اساسی با سایر گویش های خراسانی دارد. پایان نامه ی حاضر در راستای معرفی بیشتر این گویش با اتخاذ روش تحلیلی- توصیفی به تبیین و توصیف ساختمان صرفی گویش سبزواری پرداخته است. داده های این گویش از چند طریق جمع آوری شده است: 1) شمّ زبانی خود پژوهشگر که در یک خانواده ی سبزواری بزرگ شده است. 2) ثبت و ضبط گفتار تعدادی از گوی...

گویش موسیرزی از گویش‌های جنوب خراسان رضوی است که در روستایی به همین نام از توابع شهرستان گناباد تکلّم می‌شود. این پژوهش به دنبال آن است تا دریابد زبان فارسی معیار در مقایسه با برخی افعال مرکّب و پیشوندی موجود در گویش موسیرزی تا چه میزان خلأ واژگانی(lexical Gap) یا تصادفی(accidental Gap) دارد. کاهش جمعیت بومی این منطقه به دلیل مهاجرت نسل جدید به شهرها و تغییر سبک زندگی باعث شده بسیاری از واژگان ای...