داستان یوسف و زلیخا به فرمرده قرآن مجید: «احسن القصص»، یعنی نیکو ترین، بهترین یا به عبارتی، غم انگیزترین داستان ها است. ‏این داستان، نخستین بار در تورات و سپس در قرآن مجید و پس از آن در تفسیر و منظومه های ادبی آ مده است. ‏دوازدهمین سوره قرآن مجید، سوره مبارکة یوسف است. از آ نجاکه بنای قرآن مجید بر ایجاز کامل است، این داستان نیز به صورت موجز بیان شده است. ‏بین روایت تورات و قرآن مجید، از این داس...

داستان حضرت یوسف (ع) از جمله داستان هایی است که از بن مایه های دینی سرچشمه گرفته و در دوره های مختلف، مورد استقبال شاعران قرار گرفته است. جستار حاضر به بررسی صورخیال،آرایه های ادبی و مضامین داستانی حضرت یوسف (ع) در آثار شاعران سبک خراسانی می پردازد. این پژوهش که نتیجه بررسی آثار شعری 21 تن از شاعران سبک خراسانی می باشد در پی پاسخ به این پرسش است که آیا داستان قرآنی حضرت یوسف (ع) بر شعر شاعران س...

نسخه هفت اورنگ جامی در گالری فریر واشنگتن وجود دارد و شامل هفت منظومه است. یکی از این منظومه‌ها، منظومه یوسف و زلیخاست که 6 مجلس از این داستان مصور شده است. با توجه به تنوع و گستردگی نقوش روی ابنیه نگاره‌های منظومه یوسف و زلیخا، لزوم شناسایی و دسته بندی این نقوش احساس شد تا برای علاقمندان و پژوهشگران آینده مورد استفاده قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر شناسایی و معرفی انواع نقوش روی ابنیه نگاره‌های منظ...

بررسی ساختاری روایت و داستان پیشرفت و کارایی بسیاری داشته به طوری که امروزه کمتر نقدی را می توان سراغ گرفت که از کارکردهای ساختاری بی بهره باشد. اصطلاح (شکل شناسی) برگردان لغت مورفولوژی غربی است. این اصطلاح در ادب فارسی واژه ای جوان و تازه است و در باب مبحث شکل شناسی در حوزه ادبیات داستانی در کشور ما کارهایی اندک انجام شده است. این پایان نامه پس از بررسی مفهوم شکل شناسی و کاربرد ادبی آن و نقل آ...

یوسف نامه با نام اصلی کشف الارواح،منظومه ای عرفانی در تفسیر و تاویل سوره یوسف(ع) است.بخش اصلی درون مایه این داستان،عشق زلیخا به یوسف(ع( و پیامدهای آن است:و از آنجا که جمالی به قصه یوسف و زلیخا کاملا به دیده عرفانی نگریسته و تحول حال آن حضرت را با مقامات سلوک عرفانی پیوند داده،این منظومه را از حد یک داشتان غنایی فراتر برده و به آن رنگ عرفانی بخشیده است. با توجه به اعتقادی که پیر جمالی به مولوی ...

در منظومه‏های عاشقانه‏ای که به نام یوسف و زلیخا سروده شده است و نیز ابیاتی که به این موضوع تلمیح دارند، شاعران ضمن الهام گرفتن از یک واقعیت بیرونی و با تکیه بر نیروی تخیل خویش، این داستان را ابزاری برای بیان مقصود و تأثیر بر مخاطب قرار داده‌اند. در این مقاله علاوه بر پرداختن به بیان تفاوت‏های موجود در روایت قرآن و تورات از ماجرای زلیخا، توصیف شاعران از شخصیت وی و تلمیحات شعری آنان مورد بررسی قر...

شخصیّت یکی از مباحث مهم در حوزة انسان شناسی است که در داستان نویسی اهمیّتی بسیار دارد. قرآن کریم به تصویرپردازی شخصیّت ها اهمیّت ویژه ای داده است. بیان قرآن در توصیف شخصیّت ها، هنری و ادبی است؛ از این رو، در بسیاری از موارد از قصّه برای توصیف شخصیّت ها استفاده کرده است. سورة یوسف، یکی از مهمترین سوره های قرآن کریم از نظر تصویرپردازی شخصیّت هاست. یوسف(ع)، یعقوب(ع)، زلیخا، فرزندان یعقوب، عزیز مصر، کاروان...

بررسی تأثیر متقابل ادبیات ملل در حیطۀ ادبیات تطبیقی قرار دارد و کنکاش در این زمینه، اعتلا و غنای زبان و ادبیات ملی و تفاهم و دوستی ملت­ها را در پی ­خواهدداشت. تاثیر زبان، فرهنگ و تمدن ایرانی بر زبان و ادبیات بومی یکی از موضوعات پژوهش در ادبیات تطبیقی است. یوسف و زلیخا داستانی قرآنی است که بازتاب وسیعی در ادبیات غنایی داشته است. در این جستار بازآفرینی اثر دو سخنور با زبان و فرهنگ متفاوت با بهره­...

داستانهای قرآن کریم از دیر باز در فرهنگ و ادب مسلمانان تاثیرگذار بوده است، از جمله این داستان¬ها که تاثیر بسیار زیادی را در شعر و ادب فارسی برجای نهاده، داستان حضرت یوسف(ع) می¬باشد. داستان حضرت یوسف(ع) از جمله داستان¬هایی است که از بن مایه¬های قرآنی - دینی سرچشمه گرفته و در دوره¬های مختلف، مورد استقبال شاعران قرار گرفته است. حضرت یوسف(ع)، حضرت یعقوب(ع)، زلیخا، حسادت و نیرنگ برادران، به چاه افتا...

عرفان و تصوّف، از جمله نیرومندترین جریان های فکری و معنوی است، که برای چندین قرن متمادی، در گستره سرزمین های اسلامی، حضوری پُر رنگ داشته است. این امر، باعث گردیده تا بسیاری از مظاهر فرهنگی اهل اسلام، خصوصاٌ هنر و ادبیات ایشان، تحت تأثیر این مکتب فکری قرار گیرد. گرایش اهل عرفان به باطن، و استفاده فراوان عرفا از رمز و نماد برای بیان آموزه های معرفتی، از جمله مواردی است که در ادبیات و هنرِ نگارگری تأث...