ایران کشوری با تمدنی کهنسال است که در دوره های ویژه ای از تاریخ خود شاهد شکوفایی دانش پزشکی بوده است . برای نمونه، یکی از دورانهای بالندگی پزشکی در ایران، دوره ساسانیان (226-625 م) بوده است. در آن دوران، شهر گندی شاپور واقع در جنوب شرقی ایران، نزدیکی شوش در استان خوزستان کنونی، از مراکز عمده علمی - فرهنگی بوده و شهر مزبور که در سده ی سوم میلادی بازسازی گردیده بود ، به زودی به مهمترین مرکز علمی ...

مقدمه: نازایی یکی از مشکلات مهم بهداشتی - درمانی جامعه است و حدود 15-10% زوجین در سنین باروری از این معضل رنج می­­برند. بسته به علل نازایی، روش­های تشخیصی و درمانی م تفاوتی برای آن و جود دارد . هدف از مطالعه حاضر، بررسی نظریات اندیشمندان ایران ی مسلمان شامل رازی، ابن سینا و جرجانی در زمینه باروری و ناباروری و تطابق آن با علم جدید است.   مواد و روش ها : در این مقاله سعی شده است از طریق دسترسی به...

سابقه و هدف: پیرامون اقوام و سرزمین هایی که پزشکی و درمان را آغاز کرده اند، آرا و عقاید مختلف وجود دارد. مطالعه حاضر به منظورشناخت تاریخچه علم پزشکی جهت پژوهش های آتی محققان صورت گرفته است. مواد و روش‌ها: بررسی حاضر مطالعه  مروری بوده که با استفاده ازکتب، مقالات، مجلات داخلی و خارجی و منابع الکترونیک وسایت های قابل دسترس اینترنت صورت گرفته است. یافته‌ها و بحث و نتیجه‌گیری: تا 3900 سال قبل از می...

ساخت و ابداع بیمارستان در تاریخ پزشکی دنیا حداقل به حدود هزارو هفتصد سال پیش باز می گردد. پس از آن در دوره اسلامی نیز این ساختار مهم در پزشکی ، در ایران و سایر سرزمینهای اسلامی به اعتلا و اوج می رسد. در این راستا از موضوعهای بسیار مهم جایگاه حقوق بیمار و نحوه نگرش به بیمار در سیر تاریخ بیمارستانها می باشد که می تواند به روشن شدن نقش اسلام و ایران در تکوین تاریخ پزشکی دنیا کمک نماید. از اینرو در...

وبا و طاعون از جمله همه گیر های مهلک و ویرانگری بود که بارها در سده های سیزدهم و چهاردهم قمری در نقاط مختلف ایران ظهور کرد و تلفات و خسارات فراوانی از خود به جای گذاشت. تقریباً از سدۀ چهاردهم بدین سو بود که با رواج اصول و قواعد بهداشتی جدید، گسترش بهداشت عمومی و اقداماتی برای جلوگیری از ورود و سرایت این امراض، رفته رفته ظهور آنها در ایران متوقف شد. موضوع اصلی در این نوشته، بررسی واکنش طبابت بومی...

این نوشتار در پیوند با مقاله قبلی در شماره پیشین این نشریه، مقدمه ای کوتاه بر نخستین کوشش های ایرانیان برای توسعه اوضاع بهداشت عمومی و شهری به روایت اسناد به دست آمده از آرشیو اسناد تاریخی وزارت امور خارجه می باشد. در این بخش کوتاه تعداد محدودی از اسناد حاوی دستورالعمل های مربوط به لزوم انجام یک سری اقدامات بهداشتی در اواخر دوره قاجاریه ذکر می شود که خود گویای نخستین تلاش های رسمی و دولتی برای ...

کتاب الاغراض الطبیه و المباحث العلائیه به همراه کتاب ذخیره خوارزمشاهی در ردیف بهترین ومهم ترین کتابها در زمینه علم طب هستندکه به طور جامع به فار سی نگاشته شده اند. اگر چه قبل از این دو کتاب ،نوشته های فارسی به طور پراکنده وجود داشت لکن نمی توانست کار گشای علم طب در آن زمان و زمان حال باشد،به همین دلیل لازم دانسته شدکه برای ترسیم فضای کلی تطور دانش پزشکی در تاریخ اسلام (بین قرون اول تا سیزدهم هج...