پژوهش حاضر کوششی است برای بررسی محدودیت های واژی- معنایی حاکم بر ساخت فعل بسیط از مرکب متناظر و نیز ساخت فعل مرکب، از بسیط متناظر در فارسی معاصر معیار بر مبنای رویکرد شناختی به مطالعات زبانی. برای دستیابی به این هدف، پس از بررسی فهرست افعال مرکب و بسیط فارسی معاصر معیار، افعال بسیط، به دو دسته ی مرکب ساز و غیرمرکب ساز تقسیم شده و تشکیل فعل مرکب متناظر، تنها به افعال بسیط مرکب ساز نسبت داده شده ...

عنوان این پایان نامه "بررسی تطبیقی انگاره های ذهنی افعال ساده فارسی و انگلیسی و اهمیت آن در آموزش زبان انگلیسی" است. در این پایان نامه تفاوت ها و شباهت های انگاره ذهنی افعال ساده فارسی زبانان و انگلیسی زبانان در چارچوب کلی زبان شناسی شناختی (به طور خاص دستور شناختی) بررسی می گردد و افعال ساده پویا و حالت به لحاظ ویژگی های نمودی و تمایزات معنایی آن ها طبقه بندی و رفتار نحوی آن ها مطالعه می شود. ...

این پژوهش کوششی است برای بررسی انواع روشهای مجهولسازی فعلهای مرکب زبان فارسی و معرفی نظریة معنایی جکندوف، یعنی آنچه «نظریة معنیشناسی مفهومی» نامیده میشود. معرفی این نظریة معنیشناختی، به این دلیل است که مبانی آن به محک دادههای زبان فارسی سپرده شود تا معلوم شود آیا این نظریه، چنانکه پیشنهاددهندة آن ادعا میکند، جهانی است و از عهدة تبیین دادههای زبان فارسی برمیآید یا خیر. به این منظور، رفتار معنایی...

این پژوهش کوششی است برای بررسی انواع روشهای مجهولسازی فعلهای مرکب زبان فارسی و معرفی نظریه معنایی جکندوف، یعنی آنچه «نظریه معنیشناسی مفهومی» نامیده میشود. معرفی این نظریه معنیشناختی، به این دلیل است که مبانی آن به محک دادههای زبان فارسی سپرده شود تا معلوم شود آیا این نظریه، چنانکه پیشنهاددهنده آن ادعا میکند، جهانی است و از عهده تبیین دادههای زبان فارسی برمیآید یا خیر. به این منظور، رفتار معنایی...

مقاله حاضر به بررسی «تحلیل گذرایی افعال زیرشمول فعل گفتن بر اساس نظریه پیش نمونه» می پردازد. تاکنون «گذرایی» از جنبه های مختلفی بررسی شده و یکی از موضوع های مطرح در مطالعات دستوریان و زبان شناسان بوده است.  یکی از دلایل اهمیت بررسی ساخت گذرا اینست که گذرایی در همه زبان ها وجود دارد و جزء جهانی های زبانی محسوب می شود.  هرچند در زبان فارسی این ساخت از دیدگاه های مختلفی بررسی شده است ولی با این وج...

افعال متعدی در زبان فارسی به لحاظ تظاهر « را » همراه مفعول آنها عملکرد متفاوتی دارند ( طبیب زاده ،1385 ). در این نوشتار نگارنده در پی یافتن پاسخ به این سؤال است که آیا این تفاوت عملکرد افعال متعدی، ارتباطی به مشخصه معنایی نمود فعل دارد یا خیر. به این منظور پیکره ای متشکل از 40 فعل متعدی زبان فارسی با پیروی ازطبقه بندی وندلر( 1967؛ 1957 ) و با استفاده از مشخصه های روستین( 2004 ) بر اساس نمود طبق...

این پژوهش در پی آن است محمول‌های مکانی در زبان فارسی را در چارچوب دستور نقش و ارجاع، دو تحلیل ارائه‌شده از سوی ون‌ولین و لاپولا (1997) و همچنین بتین (2004) بررسی کند و دسته‌بندی معنایی از محمول‌های مذکور ارائه دهد. در کنار این هدف اصلی، هدف دیگری که پی می‌گیریم محک کارایی هر یک از تحلیل‌های یاد‌شده در زبان فارسی و به‌ویژه تحلیل ارائه‌شده از سوی بتین است. بتین (2004) معتقد است تشابهی میان ظرفیت ...

شطحیات عرفانی ازجمله معناگریزترین بازنمودهای تجربیات و مواجید عرفانی است که با زبانی اشاری، هنجارگریز و پویا به تصویر کشیده می‌شود. براساسِ بنیان‌های معرفت‌شناختی شطحیات، کلمات در این دسته از آثار دایرة معنایی وسیع و منعطفی دارد. بررسی دایرة واژگانی در شطحیات عرفانی ـ که البته غالباً حاصل گزینش آگاهانة گویندگان آنها نیست ـ راهی به شناخت مبانی فکری و تجربه‌های گویندگان آنهاست. با توجه به رویکرد تح...

در این مقاله، نمود واژگانی افعال مرکب مشتق از صفت در زبان فارسی مورد بررسی قرار می­گیرد. بدین منظور، پس از مروری کوتاه بر نمود و انواع آن، به سه دیدگاه رایج در خصوص نمود واژگانی افعال مرکب در زبان فارسی پرداخته می­شود. در دیدگاه اول، همکرد، عامل تعیین­کنندۀ نمود واژگانی افعال مرکب تلقی شده است. دیدگاه دوم، عنصر پیش­فعل را تعیین­کنندۀ نمود واژگانی در افعال مرکب قلمداد کرده، تمامی افعال مرکب مشتق...

این مقاله به بررسی فضای معنایی فعل «شدن» در زبان فارسی می¬پردازد تا برخی ویژگی¬های بنیادین شناخت زبانی بشر، همچون تحلیل¬پذیری و ترکیب¬پذیری را تحلیل کند. یکی از پربسامدترین افعال در زبان فارسی فعل «شدن» است که با توجه به نقش¬های متفاوتی که در سطح جمله ایفاء می کند، شاید فعال¬ترین فعل در این زبان باشد. با چشم¬اندازی درزمانی «شدن» با چهار کاربرد مجزا (فعل اصلی، فعل ربطی، فعل کمکی تکلیفی و جزء فعل...