جامعة‌ ایران نیز در چند دهة گذشته شاهد تجربه جنبش‌های دانشجویی بوده است. این جنبش‌ها پیشقراول جنبش‌های ملی و سراسری، از جمله نهضت ملی نفت (1332)، انقلاب اسلامی (1357) و جنبش اصلاحی (1376) بوده‌اند. چرا جنبش‌های دانشجویی به راه می‌افتند؟ این مقاله می‌کوشد از منظر پنج نظری?‌ جامعه‌شناختی به این پرسش پاسخ دهد و پس از آن، تجربة جنبش‌ دانشجویی در ایران را ارزیابی خواهد کرد. در پایان، دلایل افول فعال...

چکیده ندارد.

ایرانیان در یک سده پیش با انقلاب مشروطه ، وارد مرحله نوینی در حیات سیاسی خود شد. پس از روسیه که کشوری اروپایی آسیایی است ایران، عثمانی و ژاپن و سپس به تدریج سایر کشورهای آسیای در این وادی گام برداشتند. وادی خود باوری، شکستن قالب ها، هویت و در نهایت سلطه ناپذیری. نباید فراموش کرد که ایران در مبارزه با انگلستان تنها نیست زیرا منطق واقع می کوید که مصر و عراق و تعداد زیادی کشورها گرفتار استعمار ب...

جنبش اصلاحات با آن که سابقه یک قرن و نیمی درتاریخ ایران دارد اما در طی حیات خود با موانع سختی برخورد کرده است و نتوانسته اهداف خود را متحقق و نهادینه کند. نمونه آن را در دو جنبش مشروطیت و نهضت ملی کردن نفت شاهد هستیم.جنبش اخیر اصلاحات که از دوم خرداد 1376 آغاز شده است ، نیز بعد از گذشت چندسال نتوانست اهداف و برنامه های خود را متحقق کند. این پایان نامه برآنست که به چرایی این مساله بپردازد. از نگ...

هدف: هدف از این پژوهش بررسی روابط آیت‌الله ابوالقاسم کاشانی، به عنوان رهبر مذهبی جنبش ملی شدن صنعت نفت، و نواب صفوی، به عنوان رهبر جمعیت فدائیان اسلام، در پیروزی و شکست نهضت ملی ایران است. روش/ رویکرد پژوهش: در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش توصیفی، تحلیل تاریخی به بررسی این واقعه پرداخته شود. یافته‌ها و نتایج: نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران به عنوان یکی از مهم‌ترین رویدادهای تاریخ ایران به ش...

نفت به عنوان ماده حیاتی در کشورهای در حال توسعه و کمترتوسعه یافته جایگاهی استراتژیک یافته است و هیچگاه نتوانسته در جهت منافع یک طیف خاصی باقی بماند. تاریخچه صنعت نفت در سطح جهان بویژه در کشورهای تولیدکننده نفت خام منطقه خاورمیانه وخلیج فارس از این حکایت دارد که همیشه منافع کشورهای غربی و صنعتی در اولویت بوده است، لیکن سرنوشت جوامع مختلف با پراکندگی سیاسی آنها نتوانسته است با منافع کشورهای صنعتی...

«کانون نشر حقایق اسلامی» از گروه های مذهبی مؤثر در جریان مبارزات ملی شدن صنعت نفت و حوادث پس از آن است که در سال 1323 و توسط محمدتقی شریعتی در مشهد تأسیس شد. با شروع جنبش ملی نفت، فعالیت های این کانون از حالت فرهنگی صرف به تلاشی گسترده تر و حضور در عرصۀ سیاسی تبدیل شد. در آستانۀ انتخابات مجلس هفدهم، شریعتی در صدر فهرست انجمن های اسلامی شهر، که زیر عنوان «جمعیت های مؤتلف اسلامی» گرد هم آمده بودن...

بر نهاد اصلی این مقاله بررسی زمینه ها و عوامل  سیاسی موثر بر ساخت یابی هویت ایرانی - اسلامی  به روش کیفی و توصیفی است. پیدایش واحدهای سیاسی جدید تحت عنوان «دولت - ملت»، موجب شکل­گیری مفهوم جدیدی از هویت جمعی، تحت عنوان هویت ملی شد. هویت ملی ایران نیز یک برساخته اجتماعی و محصول مهندسی سیاسی -اجتماعی است، اما این مهندسی نه محصول دوره کنونی بلکه پیامد جریانات سیاسی- اجتماعی و فرهنگی دوره­های تاریخ...