مقالۀ حاضر ترجمه­ای است در‏حد امکان دقیق و شیوا از مقالۀ انگلیسی «قرائات» در دایره‏المعارف قرآن لیدن. مترجم نکاتی چند را به‏عنوان تعلیقه و حاشیه، به متن مقاله افزوده است. مؤلف در مقالۀ خود به سیر تاریخی پدیدۀ اختلاف قرائات می‏پردازد و نشان می­دهد که روند تثبیت قرائات، امری تدریجی و همراه‏با فراز و نشیب­های فراوان بوده است. نگاه تاریخی- توصیفی، عنایت عالمانه به منابع معتبر نخستین، و نمای...

بررسی تأثیر گفتمان یهودی در برخی از مقالات دایره المعارف اسلام[1] داوود رنجبران* چکیده اسلام دین صلح و دوستی است و همواره از تنش و مجادله می‌پرهیزد، اما رابطه مسلمانان و یهودیان در زمان‌های گوناگون تاریخی، چالش‌برانگیز و پرتنش بوده است. این تنش از صدر تاریخ اسلام آغاز شد و همواره برخی از یهودیان در پی تحریف آموزه‌های اسلام و دشمنی‌ورزی با آنها بودند. این ماجرا با پشتیبانی از یهود در نقل روی‌داد...

مدخل "آیات شیطانی" نوشته‌ی یکی از خاورشناسان به نام "شهاب احمد" است که در دائره‌المعارف قرآنی لایدن به چاپ رسیده است، نویسنده مدخل با مراجعه‌ای که به منابع تفسیری و گزارشهای روایی اهل سنت داشته است به بررسی تاریخ افسانه غرانیق پرداخته است "شهاب احمد" در مقاله خود پس از ذکر نامها و نامگذاران این جریان به آیات و متون تفسیری اشاره کرده است و گزارش‌هایی از منابعی که تحلیل‌هایی بر آن وارد نموده‌اند ...

بحث سیاست و حاکمیت در مباحث حکومتی اسلام از جایگاه ویژه¬¬¬ای برخوردار است. پایان نامه ی حاضر مداخل «سیاست و قرآن» و «حق حاکمیت» را در دانشنامه¬ی لیدن، از منظر اندیشه-های امام خمینی، مورد نقد و بررسی قرار داده¬است. طبق بیان مقاله¬ی «سیاست و قرآن» مباحث سیاستی در قرآن وارد نشده است و مقوله ی ارتباط دین و سیاست، تنها نتیجه ی سیاسی سازی قرآن و برداشت های شخصی از آن در دوره های مختلف تاریخی می باشد؛...

هدف: این مقاله به بررسی شبهۀ اقتباس در دایره المعارف اسلام پرداخته است. دایره المعارف اسلام در بسیاری از مداخلش تلاش دارد اثبات کند منشأ بسیاری از احکام اسلام، ادیان قبلی مانند یهودیت و مسیحیت است و با اثبات چنین مدّعایی، اصالت احکام و دستورات اسلام را زیر سؤال می برد. روش: در این مقاله بر مبنای روش تحلیل گفتمان، به مداخل مختلف دایره المعارف که به چنین مدّعایی پرداخته اند، رجوع و ادّعای آنها شرح د...

دایره المعارف اسلام یکی از مراجع معتبر جهانی برای شناخت علمی اسلام و معارف آن به شمار می آید. از آنجا که زبان نگارشی آن انگلیسی است نزد ملل مختلف شناخته شده و از اقبال فراوانی برخور دار است. بخش مهمی از این دایره المعارف به مدخل ها و مقالات تاریخی شیعه اختصاص یافته است. صرف نظر از محتوای این مقالات آنچه بر آشنایی با کیفیت و کمیت مدخل های شیعی این دایره المعارف می¬افزاید دانستن آمار دقیقی از مدخ...

در انجام این پروژه بر کتاب دایره المعارف قرآن جین دمن مک اولیف (لیدن) تمرکز شده و به طور خاص مقاله «کتاب مقدّس و قرآن» نوشته ی آقای پروفسور ویلیام آلبرت گراهام رئیس دانشکده الهیات هاروارد مورد نقد و بررسی قرار می گیرد. از نکاتی که در این پژوهش به آن ها پرداخته می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد: 1.ارزیابی و تحلیل محورهای مورد بحث در مقاله مذکور که در خصوص اعجاز قرآن بیان شده است. 2. انطباق...

میراث ادبی امیر معزّی، دیوان شعری متنوع در مدح شاهان و وزیران سلجوقیان است. توصیف لحظه های عشق و عاشقی و حالات بر آمده و وابسته به این دو موضوع حیات انسانی و بیان مسائل اخلاقی و فلسفی نیز به ویژه در قوالب قطعه و برخی فصائدش به چشم می خورد. نسخه ی مورد بررسی قرار گرفته جدیدترین نسخه ای است که توسط آقای محمد رضا قنبری تصحیح گردیده است . این نسخه شامل 18544 بیت با 468 قصیده ، 3 ترکیب بند، 3 ترجیع ...

تفسیر فقهی، یکی از قدیمی­ترین و سودمندترین روش­های تفسیر قرآن است که مفسر در آن احکام فقهی را از میان آیات الاحکام استخراج می­کند. بنابراین، تفاسیر متعددی با سلیقه­ها و روش­های مختلف نگاشته شده است که شناخت این روش­ها به درک بهتر مقصود خدا کمک می کند. این تفاسیر را نه تنها در کتب تفسیری یا آیات الاحکام بلکه در میان کتب فقهی یا روایی نیز می­توان یافت. یکی از این منابع، کتاب صد و ده جلدی (بحارالا...