در نخستین بخش سعی شده با استفاده از منابع لغت قدیم از قبیل المنجد، مفردات راغب معجم الوسیط و منتهی الارب و وجوه قرآن و برخی منابع دیگر معانی اصلی و فرعی واژه های تضرع و ابتهال و ریشه های آنها یافت شود. در همین بخش برای دست یافتن به معانی کنایی و تفسیری تضرع و ابتهال به قرآن کریم و تفاسیر مستطاب از قبیل کشف الاسرار، روض الجنان، تفسیر طبری و تفسیر المیزان مراجعه شده است . در دومین بخش به واژه سوز...

بسیاری از دستآوردهای علمی بشر از فرهنگ سرچشمه گرفته است. لذا با برقراری ارتباط صحیح میان میراث فرهنگی و ادبی گذشته و علم دانش امروز می توان امکان پیشرفت های جدیدی را افزایش داد. تحقیق حاضر که با هدف کشف و بیان مفاهیم روان شناختی در دفتر چهارم مثنوی مولوی انجام شده است را می توان طرحی تازه در زمینه ی روان درمانی و گامی هرچند کوچک در جهت رسیدن به مفصود فوق در نظر گرفت. در فصل اول این تحقیق ابتدا ...

داستان «اعرابی و سبوی آب» از جمله داستان هایی است که در متون مختلف منظوم و منثور فارسی آمده است. در میان آثار منظوم، این داستان را در مصیبت نامه عطّار، مثنوی و دفتر هفتم مثنوی می توان دید. در این مقاله، به منظور شناختن قدرتِ خلّاقیت و داستان پردازی سرایندگان این آثار، برخی از عناصر این داستان چون پیرنگ، شخصیّت، گفت وگو، حقیقت نمایی و زاویه دید بررسی می گردد. تحلیل زاویه دید بر اساس دیدگاه روایت شنا...

مولانا با استفاده از طبیعت و جلوه های آن، راهی به سوی عالم وحدت می گشاید و معتقد است حتی آنگاه که انسان رو به صورت می کند، در حقیقت رو به سوی معبود کل دارد. در نظر مولانا در باطن هر آفریده وعنصری حقایقی نهفته است که هر فرد به میزان وسعت نظر و بصیرت خود آن را در می یابد. بنابراین بررسی جلوه های طبیعی در مثنوی راهگشای ورود به عالم عرفانی مولاناست. در پژوهش حاضر سعی شد تا فرهنگی جامع و موضوعی از ه...

چکیده ندارد.

چکیده در میان متون بی‌شمار ادب فارسی، مثنوی مولانا جزو نادر متن‌‌هایی است که از لحاظ باقی ماندن نسخه‌های معتبر و اهتمام به تصحیح آن، خوش‌فرجام و دوستکام بوده است. زمانی که نیکلسون به تصحیح آن همّت گماشت و مجلّدات نخستین آن را چاپ کرد (1925) هنوز بسیاری از متن‌های مهم، ناشناخته در گوشۀ کتابخانه‌ها گرد و خاک می‌خوردند. با اینکه نیکلسون قبل از شروع به کار تصحیح، سعی کرده بود همۀ نسخه‌های معتبر شناخ...

مولانا جلال الدین محمد بلخی در کتاب مثنوی شریف با استفاده­ی مطلوب از عناصر عامیانه در زبان فارسی تلاش کرده است تا مفاهیم تعلیمی و عرفانی مورد نظر خویش را برای عامه­ی مردم تبیین و تشریح نماید. بنابراین برای تأثیر بیشتر کلام بر مخاطب، در اثر سترگ خود از زبان و ادبیات عامیانه بهره جسته است.  در این تحقیق به استخراج و طبقه بندی اصطلاحات عامیانه در دفتر پنجم مثنوی از کوچک ترین تا بزرگ ترین واحد زبان...