این مقاله اساسا به بررسی وضعیت حقوقی دریای خزر در دو قلمرو زمانی‌ گذشته و حال می‌پردازد.در این رابطه سعی شده است تا ضمن طرح دیدگاههای مختلف‌ در زمینهء رژیم حقوقی این دریا،به رویه حقوقی جاری میان کشورهای ساحلی نیر پرداخته‌ شود.براساس استدلال این نوشتار،توافقات دو و سه‌جانبه میان این دسته از کشورها می‌رود تا به یک همگرایی حقوقی تبدیل شود و چنانچه ایران همچنان به مواضع حقوقی پیشین‌ خود اصرار ورزد ...

دریای خزر یکی از با ارزش ترین اکوسیستم های آبی جهان است که دارای منابع با ارزش زنده وغیر زنده دنیا از جمله نفت و گاز و خاویاراست. ویژگی های منحصر به فرد دریای خزرسبب شده که این دریا به محیطی آسیب پذیر تبدیل شود. اهمیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی وزیست محیطی دریای خزر برای کشورهای ساحلی آن از یک سو واهمیت جهانی آن به عنوان منبعی از انرژی و تنوع زیستی از سوی دیگر و نیز روند شتابان آلودگی و تخریب من...

برگزاری دومین اجلاس سران کشورهای ساحلی دریای خزر در 24 مهر ماه 1386 موفقیت بزرگی برای دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران به شمار می آید؛ زیرا که اجلاس اول سران که در عشق آباد در اردیبهشت 1381 برگزار شد نه تنها نتیجه مشخصی در پی نداشت بلکه شرایط سیاسی و امنیتی منطقه را به شدت آشفته کرد. در اجلاس تهران دومین سند سیاسی بین روسای جمهور کشور های ساحلی دریای خزر در یک بند و 25 ماده به تصویب رسید که می توان...

آنچه در جهان امروز از اهمیت بسزایی برخوردار شده است، وجود منابع نفت و گاز در کشورها است که نه تنها دغدغه دولتمردان را برای توسعه نفت و گاز افزایش می دهد؛ بلکه توجه کشورهای مصرف کننده را نیز به خود معطوف می سازد. رشد و توسعه اقتصادی همواره یکی از شعارهای دولت ها بوده و استفاده از منابع خدادادی نفت و گاز یکی از راه های رسیدن به رشد و توسعه است.            بحث وجود نفت و گاز در منطقه خزر در چند سا...

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دسامبر1991، و ظهور جمهوری های تازه استقلال یافته، تعداد کشورهای ساحلی حوزه خزر از دو کشور به پنج کشور افزایش یافت و این مسئله موجب روند جدیدی در منطقه گردید.دریای خزر یکی از محورهای مهم دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران و از مسائل تاثیر گذار برامنیت ملی کشورمان است.رژیم حقوقی این دریا طی سال های اخیر محور تحرکات سیاست خارجی کشورهای پیرامون این دریا بوده است وتا کنون ...

در نخستین سال­های دهه 1990 جهان شاهد تحولات شگرفی بود که نقطه اوج آن به فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و تشکیل 15 کشور جدید انجامید. قبل از فروپاشی کشور شوروی دریای خزر جزء آبهای داخلی دو کشور شوروی در شمال و ایران در جنوب محسوب می­شد. هریک از طرفین بر مبنای مفاد قراردادهای منعقد شده در سال­های 1921 و 1940 م از منابع موجود در این دریا استفاده  می­کردند. پس از فروپاشی شوروی کشورهای جدید دیگری مانند:...

چکیده: دریای خزر از دیرباز به عنوان یک منبع اقتصادی و استراتژیک بسیار مهم در ایران حائز اهمیت بوده است. در گذشته به علت عدم اکتشاف منابع عظیم نفت و گاز تنها به جهت کشتیرانی و ماهیگیری و اکنون نیز به دلیل وجود منابع مهم انرژی اهمیت آن چندین برابر شده است. بنابراین مساله تعیین مرزهای آبی این دریاچه و شیوه بهره برداری ازآن به علت مسایل اقتصادی برای ما بسیار مهم است. از آن جایی که کشورهای همسایه ...

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پیدایش نفت در دریای خزر و ظهور کشورهای تازه استقلال یافته در حاشیهء آن،کشورهای نوخاسته،خواهان مشخص شدن وضعیت مالکیت و تعیین حدود خود برای استخراج منابع بستر و زیر بستر دریای خزر به طور مستقل گردیده اند.مبنای حقوقی دریای خزر به دنبال پدید آمدن سه کشور دیگر در حاشیهء آن در چندسال اخیر،به عنوان منطقه ای حیاتی و اقتصادی و یکی از مهم ترین مناطق راهبردی جهان،باعث بروز ...

فروپاشی اتحاد شوروی و افزایش کشورهای ساحلی دریای خزر تبعات سیاسی، اقتصادی، نظامی و... را پیرامون این پهنه آبی وارد آورده است. یکی از تبعات این تحول که به دلیل گستردگی ابعاد سیاسی اقتصادی این رویداد مورد غفلت واقع گردید، تبعات زیست محیطی این تغییرات و افزایش رقابت میان بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای در بهره مندی از منابع انرژی این پهنه آبی است.با توجه به تحولات بنیادین صورت گرفته در این حوزه و...

امنیت انرژی عموماً به در دسترس بودن مقدار کافی و قابل اطمینان از عرضه انرژی برای راضی نمودن تقاضا تعریف می گردد و از جمله مواردی است که مستقیماً با دولت ها در واحدهای سیاسی ارتباط دارد. ایران به علت دارا بودن ذخایر قابل توجه انرژی و موقعیت ژئوپلیتیکی ممتاز (هم جواری با دو منطقه نفت خیز خلیج فارس و دریای خزر) همواره مورد توجه قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای بوده و هست. موقعیت ایران در تولید نفت و ...