یکی از مسائل مورد توجه شارحان روایات الکافی تعریف عقل و حدودکارآیی آن است. این توجه به دلیل وجود روایات اهل بیت _ علیهم السلام _ در اصول الکافی است. این مقاله در دو بخش تنظیم شده است: بخش اول، شامل تعریف عقل از نگاه ملاصالح مازندرانی و علامه مجلسی است. ملاصالح دارای تمایلات فلسفی بوده و بنا بر این، تعریف وی از عقل کاملاً متأثر از نگاه فلسفی وی است؛ اما علامه مجلسی به دلیل نگاه منتقدانه به فلسفه...

پژوهش حاضر با هدف بررسی بسامد پایۀ (F0) واکهها و همخوان‌دار در دوزبانههای مازندرانی- فارسی و پاسخ به این پرسشکه چه تفاوتی میان بسامد پایة صوت در این زبانها وجود دارد، به انجام رسیده است. به‌ این‌ترتیب، روشِ این پژوهش به‌طور مقطعی، توصیفی، تحلیلی و غیرمداخله‌ای است. تعداد آزمودنی‌ها 5 نفر داوطلب (3 مرد و 2 زن)، و سن آزمودنی‌ها 25 تا 35 سال است. ابزار این پژوهش که در سال 1386 به انجام رسیده، آزمون...

?????? ???????????? ?????? ????????? ???????????? ??????? ?????????????? ???? ? ?????????????? ????????. ??????? ??????? ????? ??????????? ? ??????????? ??? ?? ???? ??????????? ???????? ????????, ??? ? ?? ???? ?????????????? ?????????????. ????????????? ???????? ????? ?? ???????? ?????????? ?????????? ?????????? ??????. ?????????????? ??????? ???????? ????? ?????????? ?????????, ??????????, ??...

در گونه بابلیِ زبان مازندرانی، حرف اضافه /ǰɑ/ پسایند است و بر نقش های معناییِ خاستگاه، همراهی، ابزار و روش دلالت می کند و کارکرد معناییِ آن همانند «از» و «با» در زبان فارسی است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که با توجه به تحولات تاریخی زبان های ایرانی، کدام نقش معنایی این حرف اضافه اصلی است و کدام حاصل تغییر معنایی. در این مقاله، صورتِ کهنِ /ǰɑ/ و کارکردهای معنایی آن در دوره های باستان و میانه زبان های...

پژوهش حاضر اولین تلاشی است که از یک سو با اتخاذ رویکردی کمّی- رایانشی و از سوی دیگر با رویکردی کل گرایانه، سعی در بررسی گونه های زبان مازندرانی (طبری) و ترسیم چشم اندازی نسبتاً روشن از وضعیت پیوستار گویشی این منطقه در چهارچوب مطالعات گویش سنجی دارد. برای تدوین اطلس زبانی 73 سایت در قلمرو گویشی گستردۀ پژوهش - که از شمال به شبه جزیره میانکاله و دریای مازندران، از جنوب به دامنه های رشته کوه البرز، ا...

چنان¬چه در زبانی برای نشان¬دادن نقش مفعولی از نشانه حالت استفاده شود در آن زبان مفعول¬نمایی وجود دارد و درصورتی¬که نشانه حالت مفعولی تنها با زیرمجموعه¬ای از مفعول¬های آن زبان همراه شود، مفعول¬نمایی به صورت افتراقی می¬باشد. ویژگی¬هایی مانند معرفگی و جانداری مفعول از جمله دلائل حضور نشانه مفعولی در کنار یک مفعول در میان برخی زبان¬های جهان هستند. هدف از نگارش مقاله حاضر بررسی وضعیت مفعول¬های مستقی...

تصریف یکی از پدیده های مهم زبانی است که پژوهش دربارۀ آن در‏ حوزۀ زبان مازندرانی، جز به گونه ای مختصر و یا در حاشیۀ مباحث دیگر صورت نپذیرفته است؛ درحالی که این نوع پژوهش، برای روشن کردن نقطه‏های تاریک صرف این زبان، ضروری می نماید. در این راستا، در مقالۀ حاضر توصیف و بررسی ویژگی‏های تصریفی زمان، شخص و شمار را در فعل های بسیط مازندرانی مبنای کار خود قرار داده‏ایم. پس از توضیحی مختصر دربارۀ فرایند ...

پیش از ورود آریاها به فلات ایران، طوایفی مانند عیلامیان، تپوران، کادوسیان و آماردان در نواحی مختلف آن سکونت داشتند. آریاها برای تصرف سرزمین بومیان، وارد جنگ های سخت و خونین با آنان شدند و به سبب اختلافات نژادی و ارضی و دینی با اقوام بومی، آنان را دیو، و مازنی ها را دیوان مازندران نامیدند. اگرچه در متون اساطیری و حماسی دو یا سه سرزمین را مازندران می خواندند؛ اما بدون تردید تبرستان یا مازندران فع...

در مقام بررسی های نوپای گویش شناسی رایانشی، داده های زبان مازندرانی -مستخرج از طرح ملّی اطلس زبانی ایران- با اعمال الگوریتم لِوِنشتین کاوش، و منطقه های گویشی در دامنۀ شمالی رشته کوه های البرز مکان یابی شده است. در این مقاله کوشیده ایم با واکاوی داده ها به روش تحلیل بسامد واکه، ضمن تشخیص متغیّرهای آواییِ مسبّب تفاوت های گویشی منطقه ای، پایایی و اعتبار یافته های گویش سنجی را بیازماییم؛ پژوهش حاضر، مبتن...

قلب نحوی تاکنون در زبان های مختلف به لحاظ نحوی و گفتمانی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق در گویش مازندرانی نشان می دهد که قلب نحوی هم تابع اصول و محدودیت های جهان شمول و هم تابع محدودیت های زبان ویژه است. در این تحقیق نشان می دهیم که انواع قلب نحوی کوتاه برد، دوربرد و چندگانه در گویش مازندرانی به کار می رود و کارکرد اصلی قلب نحوی در گفتمان، تغییر توزیع ساختار مبتدا و خبر و همچنین توزیع ا...