نیاکان ما پایه گذاران اصلی شاخه های مهمی از علوم به ویژه پزشکی و آموزش آن در دنیا بوده اند. در گذشته دانش پزشکی در طب سنّتی به دو بخش نظری و عملی تقسیم می شد که آموزش هر کدام در جایگاه خاص خود صورت می گرفته است. استفاده از سخنرانی در حلقه های کوچک، پرسش و پاسخ، حل مسأله، آموزش بر اساس جدول و الگوریتم و استفاده از شعر جزء شایع ترین شیوه های تدریس بوده است. آموزش دروس عملی در بیمارستان های آموزشی ...

هند، یکی از کانون­های درخشان علم و تمدن و طب هندی یکی از شاخه­های  علمی ریشه­دار جهان باستان بوده است. این دانش، با آموزه­های دینی هندیان باستان و در ابتدایی­ترین صورت خود با جادوگری و خرافات، در پیوند بوده است. طبیعت، پوشش گیاهی متنوع و بهره­مندی از آن برای درمان طبیعی و گیاهی دردها و نیز آمیختگی گونه­های ابتدایی طبابت با مسائل روحی و دینی باعث شد که طب هندی در شکل­های مختلفی از جادوگری، روح د...

بررسی رابطه پزشک و بیمار و تأکید بر جایگاه حقوق بیمار در حوزه روابط اخلاقی و انسانی که در اعصار و قرون گذشته ریشه دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. یافته های متون طب سنتی کهن نشان می دهد که از دیدگاه پزشکان و حکمای ایرانی و اسلامی، رعایت اخلاق پزشکی در حوزه حقوق بیماران و رابطه صحیح و منطقی بین پزشک و بیمار با تکیه بر رعایت اصول و موازین اخلاقی و آموخته های دینی از مهم ترین موضوعات پزشکی بوده...

در طب اسلامی شش امر را در سلامتی هر کس مؤثر دانسته اند و پزشکان برای حفظ و بازگرداندن سلامتی به بدن انسان می کوشند تا این امور را متعادل نگاه دارند. پزشکان تمدن اسلامی، همواره ورزش را یکی از مهم ترینِ این امور، هم برای حفظ تندرستی و هم برای درمان، دانسته اند. این مقاله در پی آن است که دیدگاه های گروهی از پزشکان مسلمان را در بارۀ مسائل مربوط به ورزش، مانند جایگاه و تعریف آن در طب اسلامی، ضرورت و ...

سابقه و هدف: هر چند که خدمات علمی برجسته ایرانیان در دوران پس از اسلام بر کسی پوشیده نیست، اما به دلیل این که نگارش متون علمی در آن دوران به زبان عربی بوده است، تفکیک سهم ایرانیان و اعراب در رشد و توسعه طب سنتی اسلامی بدون انجام پژوهش های دقیق ممکن نخواهد بود. از همین  رو پژوهش حاضر به بررسی سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی در طب اسلامی می پردازد. مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه کت...

  بررسی تأثیر طب فشاری بر شدت کمردرد بیماران مبتلا به اسپوندیل‌آرتروز     حسین محمودزاده اردکانی [1] * ، محمد اکبری کاجی [2] ، قاسم ابوطالبی [3] ، اسمعیل محمدنژاد [4] ، منصور غفوری فرد [5]     تاریخ دریافت 30/08/1390 تاریخ پذیرش 24/10/1390     چکیده   پیش زمینه و هدف: آرتروز در ناحیه ستون فقرات به اسپوندیل‌آرتروز معروف است. شایع‌ترین و عمده‌ترین علامت اسپوندیل‌آرتروز، کمردرد است. طب فشاری یکی ا...

در دنیای اسلام مسأله حمایت از دارایی‌های فکری و از جمله طب سنتی از مسائل مستحدثه است که موضوع مباحثات و مناقشات فراوانی بوده و فقها در رد یا پذیرش آن استدلالات گوناگونی را مطرح کرده‌اند. به گواهی اسناد و مدارک گوناگون، کشور پهناور ایران از غنی‌ترین کشورها در زمینه طب سنتی محسوب می‌شود که ضروری است به منظور جلوگیری از وقوع سرقت زیستی، جایگاهی حقوقی برای حمایت از آن در نظر گرفته شود. با توجه به ل...

در دانش‌امروزی، علم دانستن مجموعه‌ای از معادلات و محاسبه آنها تنها از طریق به اثبات رساندن فرضیه یا تئوری مربوطه میسر است. هر تئوری دارای مبانی و اصول موضوعه‌ای است که در خود آن علم ثابت نمی‌شود؛ بلکه در علم شاملتر آن به اثبات می‌رسد. این امر باعث طبقه‌بندی علوم شده، و در نهایت یک بینش فلسفی خاصــی را بر کلیه علوم حاکم می‌کند که بر این اساس علوم جهت‌دار خواهند شد و جهت‌دار بودن علوم انسانی به‌ر...

تاریخ نگاری یکی از مهم ترین روش ها برای آگاهی از سابقه و سیر تطوّر بسیاری از دانش ها و دانشمندان مانند طب و اطبّا است. در این میان، کتاب عیون ‎ الأنباء فی طبقات‏الأطباء اثر ابن‏ابی‏اصیبعه نقطه عطفی در تاریخ نگاری طب و اطبّا در تمدّن اسلامی تأثیرگذار بوده است. این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی به چرایی و تبیین تأثیرگذاری این کتاب بر این نوع تاریخ نگاری می پردازد. نقش این کتاب به منزله میراث ‎ بان بسیا...